اصل ۲۹ قانون اساسی: تفاوت میان نسخهها
(ابرابزار) |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' | '''اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی بصورت بیمه و غیره حقی است همگانی. دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایتهای مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند. | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
تأمین اجتماعی: تأمین اجتماعی را میتوان وفق دو دیدگاه تعریف نمود: دیدگاه اول تأمین اجتماعی را مجموعه اقدامهایی برای کاهش، رفع، پیشگیری یا کنترل مشکلات اجتماعی میداند. دیدگاه دوم تأمین اجتماعی را مجموع مقررات حاکم بر سازمان دهی و جمعآوری کمکها و توزیع مجدد آنها به منظور حفظ یا اعاده تعادل اقتصادی افراد جامعه میداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137956|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> | |||
== | == فلسفهٔ مبانی و نظری اصل == | ||
مبنای حق برخورداری از | مبنای حق برخورداری از تأمین اجتماعی، ایجاد همبستگی اجتماعی میان افراد کم دارای درآمد کافی و افراد دارای درآمد ناکافی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5138000|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
در اجرای اصل | در اجرای اصل ۲۹ ق. ا قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در تاریخ ۱۳۸۳/۲/۲۱ با هدف ایجاد انسجام کلان سیاستهای رفاهی جهت توسعه عدالت اجتماعی و حکایت از همه افراد کشور در برابر رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، و پیامدهای آن به تصویب رسیدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2034664|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=بادینی|چاپ=1}}</ref> | ||
از جمله اصولی که بتوان از آن برای جبران خسارات بزهدیده از منابع دیگری غیر از بزهکار بهره جست اصل | از جمله اصولی که بتوان از آن برای جبران خسارات بزهدیده از منابع دیگری غیر از بزهکار بهره جست اصل ۲۹ ق. ا است. طبیعی است با وقوع جرم بزهدیده به خدمات بهداشتی و درمان و مراقبتهای پزشکی نیاز خواهد داشت لذا دولت ملزم به ارائه خدمات و درمان و مراقبتها از طریق بیمه و غیره در جهت جبران خسارت بزهدیده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جبران خسارت بزه دیده به هزینه دولت و نهادهای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1524512|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
=== مستندات فقهی === | === مستندات فقهی === | ||
لزوم برقراری | لزوم برقراری تأمین اجتماعی | ||
آیات اصلی: | آیات اصلی: | ||
۱- إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۖ فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ ۗ | |||
۲- یَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ ۖ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ وَالْیَتَامَیٰ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۗ<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1407388|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسمزاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=2}}</ref> | |||
قال امیرالمؤمنین (علیه السلام): أَنْفِقُوا | قال امیرالمؤمنین (علیه السلام): أَنْفِقُوا عَلَیْهِ مِنْ بَیْتِ اَلْمَالِ<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نظام حقوقی اسلام|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=دفتر تحقیقات و تدوین کتب درسی مرکز جهانی علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=596588|صفحه=|نام۱=جلیل|نام خانوادگی۱=قنواتی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مصادیق و | == مصادیق و نمونهها == | ||
برخورداری از حقوق بازنشستگی و بیمههای خدمات درمانی از مصادیق | برخورداری از حقوق بازنشستگی و بیمههای خدمات درمانی از مصادیق تأمین اجتماعی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5138020|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> | ||
== اصول مرتبط == | == اصول مرتبط == | ||
* [[اصل ۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیون ممتازه در نظام حقوقی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1352332|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=دهقانی|چاپ=1}}</ref> | |||
* [[اصل ۱۲ قانون اساسی|اصل ۱۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0"/> | |||
* [[اصل ۲۰ قانون اساسی|اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0"/> | |||
* [[اصل ۲۱ قانون اساسی|اصل ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0"/> | |||
* [[اصل ۳۱ قانون اساسی|اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3595588|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref> | |||
* ا[[اصل ۳۴ قانون اساسی|صل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] | |||
* [[اصل ۳۵ قانون اساسی|اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] | |||
* | == مواد مرتبط == | ||
* | * ماده واحده لایحه قانونی راجع به تشکیل سازمان بهزیستی کشور<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3595588|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref> | ||
* ماده ۱۳ قانون مدیریت خدمات کشوری<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدیریت خدمات کشوری در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1953720|صفحه=|نام۱=فرهنگ|نام خانوادگی۱=فقیه لاریجانی|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=وارسته بازقلعه|چاپ=1}}</ref> | |||
== | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | |||
{{اصول قانون اساسی}} | |||
[[رده:اصول قانون اساسی]] | |||
نسخهٔ ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۱
اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی بصورت بیمه و غیره حقی است همگانی. دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایتهای مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند.
توضیح واژگان
تأمین اجتماعی: تأمین اجتماعی را میتوان وفق دو دیدگاه تعریف نمود: دیدگاه اول تأمین اجتماعی را مجموعه اقدامهایی برای کاهش، رفع، پیشگیری یا کنترل مشکلات اجتماعی میداند. دیدگاه دوم تأمین اجتماعی را مجموع مقررات حاکم بر سازمان دهی و جمعآوری کمکها و توزیع مجدد آنها به منظور حفظ یا اعاده تعادل اقتصادی افراد جامعه میداند.[۱]
فلسفهٔ مبانی و نظری اصل
مبنای حق برخورداری از تأمین اجتماعی، ایجاد همبستگی اجتماعی میان افراد کم دارای درآمد کافی و افراد دارای درآمد ناکافی است.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در اجرای اصل ۲۹ ق. ا قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در تاریخ ۱۳۸۳/۲/۲۱ با هدف ایجاد انسجام کلان سیاستهای رفاهی جهت توسعه عدالت اجتماعی و حکایت از همه افراد کشور در برابر رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، و پیامدهای آن به تصویب رسیدهاست.[۳]
از جمله اصولی که بتوان از آن برای جبران خسارات بزهدیده از منابع دیگری غیر از بزهکار بهره جست اصل ۲۹ ق. ا است. طبیعی است با وقوع جرم بزهدیده به خدمات بهداشتی و درمان و مراقبتهای پزشکی نیاز خواهد داشت لذا دولت ملزم به ارائه خدمات و درمان و مراقبتها از طریق بیمه و غیره در جهت جبران خسارت بزهدیده است.[۴]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
لزوم برقراری تأمین اجتماعی
آیات اصلی:
۱- إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۖ فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ ۗ
۲- یَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ ۖ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ وَالْیَتَامَیٰ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۗ[۵]
قال امیرالمؤمنین (علیه السلام): أَنْفِقُوا عَلَیْهِ مِنْ بَیْتِ اَلْمَالِ[۶]
مصادیق و نمونهها
برخورداری از حقوق بازنشستگی و بیمههای خدمات درمانی از مصادیق تأمین اجتماعی است.[۷]
اصول مرتبط
- اصل ۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۸]
- اصل ۱۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۸]
- اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۸]
- اصل ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۸]
- اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۹]
- اصل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مواد مرتبط
منابع
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5137956
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5138000
- ↑ حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2034664
- ↑ احمد حاجی ده آبادی. جبران خسارت بزه دیده به هزینه دولت و نهادهای عمومی. چاپ 1. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1524512
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی). چاپ 2. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1407388
- ↑ جلیل قنواتی. نظام حقوقی اسلام. چاپ 1. دفتر تحقیقات و تدوین کتب درسی مرکز جهانی علوم اسلامی، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 596588
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5138020
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ محمود دهقانی. دیون ممتازه در نظام حقوقی ایران. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1352332
- ↑ کورش استوارسنگری. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 3. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3595588
- ↑ کورش استوارسنگری. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 3. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3595588
- ↑ فرهنگ فقیه لاریجانی و محمد وارسته بازقلعه. قانون مدیریت خدمات کشوری در نظم حقوق کنونی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1953720