اصل ۱۱۴ قانون اساسی

اصل ۱۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: رئیس‌جمهور برای مدت چهار سال با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و انتخاب مجدد او به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است‏.

اصول و مواد مرتبط

اصل ۶ قانون اساسی

توضیح واژگان

رئیس‌جمهور: به رئیس دولت- کشوری که برگزیده و مبعوث شهروندان از طریق انتخابات باشد رئیس‌جمهوری می‌گویند.

رژیم جمهوری: به رژیمی که در راس قوه مجریه آن فرد یا افراد انتخابی قرار گرفته باشد اصطلاحاً رژیم جمهوری اطلاق می‌شود.

مطالعه تطبیقی

دوره ریاست جمهوری کشورهای گوناگون از ۴ سال تا ۷ سال در نوسان است:

ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده آمریکا و ایسلند ۴ سال است. در کشورهای آلمان، پرتقال، یونان و فرانسه ۵ سال، در مکزیک، اتریش، فنلاند و لبنان شش سال و در ایتالیا و الجزایر ۷ سال است. و معمولاً انتخاب رئیس‌جمهور برای دو دوره پیاپی مانعی ندارد. ۴۷۱۲۷۷۶

نکات توضیحی تفسیری دکترین

امروزه اصل محدودیت دوره ریاست جمهوری و انتخاب مجدد به عنوان یکی از اصول مردم سالاری پذیرفته شده‌است. با این حال به نظر می‌رسد محدودیت انتخاب مجدد رئیس‌جمهور مریوط به انتخاب مجدد متوالی باشد و انتخاب مجدد یک نفر برای چند مرتبه متناوب یا با فاصله از این اصل استباط نمی‌شود.

انتقادات

اصطلاح «به صورت متوالی» در این اصل به نظر زائد می‌رسد زیرا تمرکز و تداوم قدرت آن هم در سطح ریاست جمهوری باید کلا درحد دو دوره محدود شود و در این مورد تفاوتی بین متوالی یا متناوب بودن نیست زیرا در کشورهای دیگر نیز چنین است. برای مثال در قانون اساسی آمریکا مطابق اصلاحیه بیست و دوم ۱۹۵۱ آمده‌است: هیچ‌کس بیش از دو بار به سمت ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد.