اصل ۱۱۵ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل 115 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' رئيس‏ جمهور بايد از ميان‏ رجال‏ مذهبي‏ و سياسي‏ كه‏ واجد شرايط زير باشند انتخاب‏ گردد: ايراني‏‌الاصل‏، تابع ايران‏، مدير و مدبر، داراي‏ حسن‏ سابقه‏ و امانت‏ و تقوي‏، مومن‏ و معتقد به‏ مباني‏ جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ و مذهب‏ رسمي‏ كشور.
'''اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل‏، تابع ایران‏، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی‏، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
رجال: واژه مکور در فرهنگ لغات به دومعنا آمده است. یکی به معنای مردان ( جمع رجل به معنای مرد) دیگری مجازا به معنای دولت مردان و صاحب منصبان عالی رتبه یا بزرگان و یا مردمان بزرگ و مشهور و شاخص به کار می رود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437488|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>
رجال: واژه مکور در فرهنگ لغات به دومعنا آمده‌است. یکی به معنای مردان (جمع رجل به معنای مرد) دیگری مجازا به معنای دولت مردان و صاحب منصبان عالی‌رتبه یا بزرگان یا مردمان بزرگ و مشهور و شاخص به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437488|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>


ایرانی الاصل: اصل در اینجا به معنای نژاد و تبار و نسل یه کار رقته است. پس ایرانی الاصل یعنی کسی که نژاد و تبارش منسوب به ایران باشد. از این رو کسی که یکی از والدینش منسوب به ایران نباشد فاقد شرط مذکور است و نسل ایرانی اعم از نسب پدری و مادر است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437560|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>  
ایرانی الاصل: اصل در اینجا به معنای نژاد و تبار و نسل یه کار رقته است. پس ایرانی الاصل یعنی کسی که نژاد و تبارش منسوب به ایران باشد. از این رو کسی که یکی از والدینش منسوب به ایران نباشد فاقد شرط مذکور است و نسل ایرانی اعم از نسب پدری و مادر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437560|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
بر اساس این اصل کلیه کسانی که به عنوان انتخاب شونده در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کنند باید واجد شرایط مذکور در اصل باشندو احراز این شرایت با شورای نگهبان اساو و احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جهموری در دوره اول با نبود شورای نگهبان با مقام رهبری و در دوره های بعد با شورای نگهبان است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211840|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref> قانون اساسی از این جهت شرط تابعیت را برای داوطلبان قائل شده است که بین رئیس جمهور و کشور تحت مدیریت او پیوند همه جانبه سیاسی معنوی و حقوقی وجود داشته باشد. تا با توجه به این علائق اداره سیاسی، پاسداری از دین و نظام و استقلال و تمامیت ارضی کشور را عهده دار شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3849180|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>
بر اساس این اصل کلیه کسانی که به عنوان انتخاب شونده در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کنند باید واجد شرایط مذکور در اصل باشندو احراز این شرایت با شورای نگهبان اساو و احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جهموری در دوره اول با نبود شورای نگهبان با مقام رهبری و در دوره‌های بعد با شورای نگهبان است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211840|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref> قانون اساسی از این جهت شرط تابعیت را برای داوطلبان قائل شده‌است که بین رئیس‌جمهور و کشور تحت مدیریت او پیوند همه‌جانبه سیاسی معنوی و حقوقی وجود داشته باشد. تا با توجه به این علائق اداره سیاسی، پاسداری از دین و نظام و استقلال و تمامیت ارضی کشور را عهده‌دار شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3849180|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
از قید " اعتقاد به مذهب رسمی کشور" می فهمیم که رئیس جمهور نباید غیر شیعه باشد در حالی که اولا مطابق اصل 19 قانون اساسی مردم از هر قوم و قبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردارند. ثانیا به موجب اصل 20 همه افراد اعم از زن و مرد از حقوق انسانی سیاسی و.... با رعایت موازین برخوردارند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5190608|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>
از قید «اعتقاد به مذهب رسمی کشور» می‌فهمیم که رئیس‌جمهور نباید غیر شیعه باشد در حالی که اولا مطابق اصل ۱۹ قانون اساسی مردم از هر قوم و قبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردارند. ثانیاً به موجب اصل ۲۰ همه افراد اعم از زن و مرد از حقوق انسانی سیاسی و… با رعایت موازین برخوردارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5190608|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{الگو:اصول قانون اساسی}}
[[رده:اصول قانون اساسی]]

نسخهٔ ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۲

اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل‏، تابع ایران‏، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی‏، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.

توضیح واژگان

رجال: واژه مکور در فرهنگ لغات به دومعنا آمده‌است. یکی به معنای مردان (جمع رجل به معنای مرد) دیگری مجازا به معنای دولت مردان و صاحب منصبان عالی‌رتبه یا بزرگان یا مردمان بزرگ و مشهور و شاخص به کار می‌رود.[۱]

ایرانی الاصل: اصل در اینجا به معنای نژاد و تبار و نسل یه کار رقته است. پس ایرانی الاصل یعنی کسی که نژاد و تبارش منسوب به ایران باشد. از این رو کسی که یکی از والدینش منسوب به ایران نباشد فاقد شرط مذکور است و نسل ایرانی اعم از نسب پدری و مادر است.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس این اصل کلیه کسانی که به عنوان انتخاب شونده در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کنند باید واجد شرایط مذکور در اصل باشندو احراز این شرایت با شورای نگهبان اساو و احراز صلاحیت داوطلبان ریاست جهموری در دوره اول با نبود شورای نگهبان با مقام رهبری و در دوره‌های بعد با شورای نگهبان است.[۳] قانون اساسی از این جهت شرط تابعیت را برای داوطلبان قائل شده‌است که بین رئیس‌جمهور و کشور تحت مدیریت او پیوند همه‌جانبه سیاسی معنوی و حقوقی وجود داشته باشد. تا با توجه به این علائق اداره سیاسی، پاسداری از دین و نظام و استقلال و تمامیت ارضی کشور را عهده‌دار شود.[۴]

انتقادات

از قید «اعتقاد به مذهب رسمی کشور» می‌فهمیم که رئیس‌جمهور نباید غیر شیعه باشد در حالی که اولا مطابق اصل ۱۹ قانون اساسی مردم از هر قوم و قبیله ای که باشند از حقوق مساوی برخوردارند. ثانیاً به موجب اصل ۲۰ همه افراد اعم از زن و مرد از حقوق انسانی سیاسی و… با رعایت موازین برخوردارند.[۵]

منابع

  1. عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4437488
  2. عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4437560
  3. آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211840
  4. سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3849180
  5. محمد محمدی گرگانی. جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ 1. شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5190608