اصل ۱۱۴ قانون اساسی

از ویکی حقوق
(تغییرمسیر از اصل 114 قانون اساسی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اصل ۱۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: رئیس‌جمهور برای مدت چهار سال با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و انتخاب مجدد او به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است‏.

مواد مرتبط

اصل ۶ قانون اساسی اصل ۱۱۳ قانون اساسی

توضیح واژگان

رئیس‌جمهور: به رئیس دولت - کشوری که برگزیده و مبعوث شهروندان از طریق انتخابات باشد، «رئیس‌جمهوری» می‌گویند.

رژیم جمهوری: به رژیمی که در راس قوه مجریه آن فرد یا افراد انتخابی قرار گرفته باشد، اصطلاحاً «رژیم جمهوری» اطلاق می‌شود.[۱]

مطالعات تطبیقی

دوره ریاست جمهوری کشورهای گوناگون از ۴ تا ۷ سال در نوسان است:

ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده آمریکا و ایسلند ۴ سال است. در کشورهای آلمان، پرتقال، یونان و فرانسه ۵ سال، در مکزیک، اتریش، فنلاند و لبنان شش سال و در ایتالیا و الجزایر ۷ سال است و معمولاً انتخاب رئیس‌جمهور برای دو دوره پیاپی مانعی ندارد. [۲]

نکات تفسیری دکترین اصل 114 قانون اساسی

امروزه اصل محدودیت دوره ریاست جمهوری و انتخاب مجدد به عنوان یکی از اصول مردم سالاری پذیرفته شده‌است،[۳] با این حال به نظر می‌رسد محدودیت انتخاب مجدد رئیس‌جمهور مربوط به انتخاب مجدد متوالی باشد و انتخاب مجدد یک نفر برای چند مرتبه متناوب یا با فاصله از این اصل استنباط نمی‌شود.[۴]

انتقادات

اصطلاح «به صورت متوالی» در این اصل به نظر زائد می‌رسد زیرا تمرکز و تداوم قدرت آن هم در سطح ریاست جمهوری باید کلا در حد دو دوره محدود شود و در این مورد تفاوتی بین متوالی یا متناوب بودن نیست زیرا در کشورهای دیگر نیز چنین است، برای مثال در قانون اساسی آمریکا مطابق اصلاحیه بیست و دوم ۱۹۵۱ آمده‌است: هیچ‌کس بیش از دو بار به سمت ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد.[۵]

نکات توصیفی هوش مصنوعی اصل 114 قانون اساسی

  1. دوره ریاست‌جمهوری چهار ساله است.
  2. رئیس‌جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شود.
  3. انتخاب مجدد رئیس‌جمهور تنها برای یک دوره متوالی ممکن است.
  4. محدودیت در انتخاب مجدد به‌صورت متوالی وجود دارد.

منابع

  1. عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4437240
  2. بیژن عباسی. مبانی حقوق اساسی. چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4712776
  3. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 515856
  4. سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3849636
  5. محمد محمدی گرگانی. جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ 1. شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5190476