اصل ۲۹ قانون اساسی: تفاوت میان نسخهها
جز (added Category:حقوق ملت using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر | '''اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' برخورداری از [[تامین اجتماعی|تأمین اجتماعی]] از نظر [[بازنشستگی]]، بیکاری، پیری، [[از کارافتادگی]]، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی بصورت بیمه و غیره حقی است همگانی. دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایتهای مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند. | ||
* [[اصل ۲۸ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]] | |||
* [[اصل ۳۰ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]] | |||
== اصول و مواد مرتبط == | |||
[[اصل ۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیون ممتازه در نظام حقوقی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1352332|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=دهقانی|چاپ=1}}</ref> | |||
[[اصل ۱۲ قانون اساسی|اصل ۱۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0" /> | |||
[[اصل ۲۰ قانون اساسی|اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0" /> | |||
[[اصل ۲۱ قانون اساسی|اصل ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref name=":0" /> | |||
[[اصل ۳۱ قانون اساسی|اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3595588|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref> | |||
ا[[اصل ۳۴ قانون اساسی|صل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] | |||
[[اصل ۳۵ قانون اساسی|اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] | |||
[[ماده واحده لایحه قانونی راجع به تشکیل سازمان بهزیستی کشور]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3595588|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref> | |||
[[ماده ۱۳ قانون مدیریت خدمات کشوری]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدیریت خدمات کشوری در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1953720|صفحه=|نام۱=فرهنگ|نام خانوادگی۱=فقیه لاریجانی|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=وارسته بازقلعه|چاپ=1}}</ref> | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
«تأمین اجتماعی» را میتوان وفق دو دیدگاه تعریف نمود: دیدگاه اول تأمین اجتماعی را مجموعه اقدامهایی برای کاهش، رفع، پیشگیری یا کنترل مشکلات اجتماعی میداند. دیدگاه دوم تأمین اجتماعی را مجموع مقررات حاکم بر سازمان دهی و جمعآوری کمکها و توزیع مجدد آنها به منظور حفظ یا اعاده تعادل اقتصادی افراد جامعه میداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137956|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> | |||
== | == فلسفه و مبانی نظری اصل == | ||
مبنای حق برخورداری از تأمین اجتماعی، ایجاد همبستگی اجتماعی میان افراد | مبنای حق برخورداری از تأمین اجتماعی، ایجاد همبستگی اجتماعی میان افراد دارای درآمد کافی و افراد دارای درآمد ناکافی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5138000|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
در اجرای اصل ۲۹ ق. ا قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در تاریخ ۱۳۸۳/۲/۲۱ با هدف ایجاد انسجام کلان سیاستهای رفاهی جهت توسعه عدالت اجتماعی و | در اجرای اصل ۲۹ ق. ا [[قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی]] در تاریخ ۱۳۸۳/۲/۲۱ با هدف ایجاد انسجام کلان سیاستهای رفاهی جهت توسعه عدالت اجتماعی و حمایت از همه افراد کشور در برابر رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، و پیامدهای آن به تصویب رسیدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2034664|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=بادینی|چاپ=1}}</ref> از جمله اصولی که بتوان از آن برای جبران خسارات [[مجنی علیه|بزهدیده]] از منابع دیگری غیر از بزهکار بهره جست، اصل ۲۹ ق. ا است. طبیعی است با وقوع [[جرم]]، بزه دیده به خدمات بهداشتی و درمان و مراقبتهای پزشکی نیاز خواهد داشت لذا دولت ملزم به ارائه خدمات و درمان و مراقبتها از طریق بیمه و غیره در جهت جبران خسارت بزهدیده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جبران خسارت بزه دیده به هزینه دولت و نهادهای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1524512|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
خط ۲۹: | خط ۵۱: | ||
* [[نظام جبران خسارات در صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی]] | * [[نظام جبران خسارات در صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی]] | ||
* [[بررسی حقوقی نقش مالیات بر توسعۀ سیاسی و دموکراسی]] | * [[بررسی حقوقی نقش مالیات بر توسعۀ سیاسی و دموکراسی]] | ||
* [[حق بر سلامت معلولان در حوزه حقوق شهری (با نگاهی به مصوبات شورای شهر تهران)]] | * [[حق بر سلامت معلولان در حوزه حقوق شهری (با نگاهی به مصوبات شورای شهر تهران)]] | ||
* [[حمایت از "حق مادری" درنظام تأمین اجتماعی]] | * [[حمایت از "حق مادری" درنظام تأمین اجتماعی|حمایت از "حق مادری" در نظام تأمین اجتماعی]] | ||
* [[بررسی حقوق اجتماعی افراد تراجنسیتی، از نگاه اسناد بینالمللی، نظام حقوقی کامنلا و حقوق داخلی ایران]] | * [[بررسی حقوق اجتماعی افراد تراجنسیتی، از نگاه اسناد بینالمللی، نظام حقوقی کامنلا و حقوق داخلی ایران]] | ||
نسخهٔ ۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۵۹
اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، از کارافتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی بصورت بیمه و غیره حقی است همگانی. دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایتهای مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند.
اصول و مواد مرتبط
اصل ۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۱]
اصل ۱۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۱]
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۱]
اصل ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۱]
اصل ۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۲]
اصل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ماده واحده لایحه قانونی راجع به تشکیل سازمان بهزیستی کشور[۳]
ماده ۱۳ قانون مدیریت خدمات کشوری[۴]
توضیح واژگان
«تأمین اجتماعی» را میتوان وفق دو دیدگاه تعریف نمود: دیدگاه اول تأمین اجتماعی را مجموعه اقدامهایی برای کاهش، رفع، پیشگیری یا کنترل مشکلات اجتماعی میداند. دیدگاه دوم تأمین اجتماعی را مجموع مقررات حاکم بر سازمان دهی و جمعآوری کمکها و توزیع مجدد آنها به منظور حفظ یا اعاده تعادل اقتصادی افراد جامعه میداند.[۵]
فلسفه و مبانی نظری اصل
مبنای حق برخورداری از تأمین اجتماعی، ایجاد همبستگی اجتماعی میان افراد دارای درآمد کافی و افراد دارای درآمد ناکافی است.[۶]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در اجرای اصل ۲۹ ق. ا قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در تاریخ ۱۳۸۳/۲/۲۱ با هدف ایجاد انسجام کلان سیاستهای رفاهی جهت توسعه عدالت اجتماعی و حمایت از همه افراد کشور در برابر رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، و پیامدهای آن به تصویب رسیدهاست.[۷] از جمله اصولی که بتوان از آن برای جبران خسارات بزهدیده از منابع دیگری غیر از بزهکار بهره جست، اصل ۲۹ ق. ا است. طبیعی است با وقوع جرم، بزه دیده به خدمات بهداشتی و درمان و مراقبتهای پزشکی نیاز خواهد داشت لذا دولت ملزم به ارائه خدمات و درمان و مراقبتها از طریق بیمه و غیره در جهت جبران خسارت بزهدیده است.[۸]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
لزوم برقراری تأمین اجتماعی
آیات اصلی:
۱- إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۖ فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ ۗ
۲- یَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ ۖ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ وَالْیَتَامَیٰ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ ۗ[۹]
قال امیرالمؤمنین (علیه السلام): أَنْفِقُوا عَلَیْهِ مِنْ بَیْتِ اَلْمَالِ[۱۰]
مصادیق و نمونهها
برخورداری از حقوق بازنشستگی و بیمههای خدمات درمانی از مصادیق تأمین اجتماعی است.[۱۱]
مقالات مرتبط
- حمایت از "حق مادری" در نظام تأمین اجتماعی
- بررسی حقوق اجتماعی افراد تراجنسیتی، از نگاه اسناد بینالمللی، نظام حقوقی کامنلا و حقوق داخلی ایران
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ محمود دهقانی. دیون ممتازه در نظام حقوقی ایران. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1352332
- ↑ کورش استوارسنگری. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 3. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3595588
- ↑ کورش استوارسنگری. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 3. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3595588
- ↑ فرهنگ فقیه لاریجانی و محمد وارسته بازقلعه. قانون مدیریت خدمات کشوری در نظم حقوق کنونی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1953720
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5137956
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5138000
- ↑ حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2034664
- ↑ احمد حاجی ده آبادی. جبران خسارت بزه دیده به هزینه دولت و نهادهای عمومی. چاپ 1. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1524512
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی). چاپ 2. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1407388
- ↑ جلیل قنواتی. نظام حقوقی اسلام. چاپ 1. دفتر تحقیقات و تدوین کتب درسی مرکز جهانی علوم اسلامی، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 596588
- ↑ محمدرضا ویژه. کلیات حقوق اساسی. چاپ 1. شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5138020