اصل ۹۳ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل ۹۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان‏.
'''اصل ۹۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[مجلس شورای اسلامی]] بدون وجود [[شورای نگهبان]] اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب [[اعتبار نامه|اعتبارنامه]] نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان‏.


== پیشینه ==
* [[اصل ۹۲ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
موضوع رسیدگی به اعتبار نامه نمایندگان که به معنای بررسی و حصول اطمینان از درستی انتخابات است، و بیش از دو قرن سابقه دارد در قانون اساسی 1791فرانسه  ، اصل تحقیق درباره صلاحیت نمایندگان مطرح و وظیفه آن بر عهده نمایندگان ملت گذارده شد. پس از آن قوانین اساسی کشور های دیگر این نظام را مورد اقتباس قرار دادند. هر چند در قانون اساسی مشروطیت در بادی امر موضوع رسیدگی به اعتبار نامه نمایندگان را پیش بینی ننموده است اما از دوره های اولیه مجلس این نظام معمول به تمامی دوران مشروطیت بوده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3836900|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>
* [[اصل ۹۴ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]]
 
== اصول و مواد مرتبط ==
[[اصل ۱۷۷ قانون اساسی]]


== مطالعه تطبیقی ==
== مطالعه تطبیقی ==
در اکثر کشورهای دنیا از جمله فرانسه، بلژیک، ایالات متحده آمریکا و روسیه هر یک از مجالس مقننه اعتبار نامه های اعضای خود را مورد رسیدگی قرار می دهند. در انگلستان رسیدگی به اعتبار نامه نمایندگان بر عهده چند تن از اعضای دیوان عالی این کشور می باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الزامات و آموزه های حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5139344|صفحه=|نام۱=خیراله|نام خانوادگی۱=پروین|چاپ=1}}</ref>
در اکثر کشور های دنیا از جمله فرانسه، بلژیک، ایالات متحده آمریکا و روسیه هر یک از مجالس مقننه اعتبارنامه اعضای خود را مورد رسیدگی قرار می دهند. در انگلستان مجلس عوام به اعتبارنامه های اعضای خود رسیدگی می کرد، ولی اکنون رسیدگی به اعتبار نامه نمایندگان بر عهده چندتن از اعضای دیوان عالی این کشور است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=الزامات و آموزه های حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5139344|صفحه=|نام۱=خیراله|نام خانوادگی۱=پروین|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
نظارت بر اعتبارنامه نمایندگان توسط مجلس با این امر توجیه می شود که هر نماینده از رهگذر انتخابات [[حقانیت محلی]] پیدا می کند و چون نماینده مجلس در برابر تمام مردم مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید از این بابت تایید اعتبارنامه یک نماینده به منزله تحصیل [[حقانیت ملی]] است و جلوه مردمی به خود می گیرد.  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4725420|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>


== رویه‌های حکومتی ==
== رویه‌های حکومتی ==
نظر تفسیری شماره ۰۶۵۰ /۲۱ مورخ ۱۲ /۴ /۱۳۷۵ شورای نگهبان:
[[نظر تفسیری]] شماره ۰۶۵۰ /۲۱ مورخ ۱۲ /۴ /۱۳۷۵ شورای نگهبان: بدون تردید اعتبار قانونی مصوبات مجلس شورای اسلامی منوط به اظهارنظر شورای نگهبان است و در مقام [[تعارض]] دو قانون که شورای نگهبان هر دو را تأیید نموده‌ است معیار و ملاک تاریخ تصویب مجلس شورای اسلامی است و در صورت وحدت زمان [[قانون خاص]]، [[قانون عام]] را [[تخصیص]] می‌زند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات شورای نگهبان 17 (تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی) به انضمام استفساریه‌ها و تذکرات 1388-1359|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4925608|صفحه=|نام۱=مرکز تحقیقات شورای نگهبان|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
بدون تردید اعتبار قانونی مصوبات مجلس شورای اسلامی منوط به اظهارنظر شورای نگهبان است و در مقام تعارض دو قانون که شورای نکهبان هر دو را تأیید نموده‌است معیار و ملاک تاریخ تصویب مجلس شورای اسلامی است، و در صورت وحدت زمان قانون خاص قانون عام را تخصیص می‌زند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات شورای نگهبان 17 (تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی) به انضمام استفساریه‌ها و تذکرات 1388-1359|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4925608|صفحه=|نام۱=مرکز تحقیقات شورای نگهبان|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


= انتقادات =
== مقالات مرتبط ==
نظارت بر اعتبار نامه دنمایندگان توسط مجلس از آن جهت که نمایندگان، خود با اکثریت آراء صلاحیت یکدیگر را بررسی می کنند، جلوه مردمی به خود می گیرد و ظاهری جذاب پیدا میکند. اما از سوی دیگر امری که دارای ماهیت قضایی است به یک نهاد سیاسی سپرده می شودو و این در حالی است که پدیداری رقابت بین نمایندگان امر محتمل است و ایت رقابت مغایر عدالت به نظر می رسد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3837004|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>


== مواد مرتبط ==
* [[پیوند جمهوریت و اسلامیت نظام و نهاد مغفول آن]]
قانون آیین نامه داخلی مجلس مصوب 1378
* [[نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی در حمایت از حقوق شهروندی]]
* [[جایگاه تصویب بودجه در نظام جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر تفکیک قوا]]
* [[بررسی تطبیقی نظارت بر مطابقت قوانین عادی با قانون اساسی]]
* [[بررسی مبانی فقهی و حقوقی مادة 852 قانون مدنی]]
* [[نگرش نظام‌مند به قانون اساسی مبتنی بر الگوهای انسجام متن]]
* [[کنترل‌ قضائی‌ قانون‌ عادی‌ در تطبیق‌ با قانون‌ اساسی‌ (حقوق تطبیقی‌ و ایران‌)]]


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۳۱:


[[رده:اصول قانون اساسی]]
[[رده:اصول قانون اساسی]]
[[رده:قوه مقننه]]
[[رده:شورای نگهبان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۵۱

اصل ۹۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان‏.

اصول و مواد مرتبط

اصل ۱۷۷ قانون اساسی

مطالعه تطبیقی

در اکثر کشور های دنیا از جمله فرانسه، بلژیک، ایالات متحده آمریکا و روسیه هر یک از مجالس مقننه اعتبارنامه اعضای خود را مورد رسیدگی قرار می دهند. در انگلستان مجلس عوام به اعتبارنامه های اعضای خود رسیدگی می کرد، ولی اکنون رسیدگی به اعتبار نامه نمایندگان بر عهده چندتن از اعضای دیوان عالی این کشور است.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

نظارت بر اعتبارنامه نمایندگان توسط مجلس با این امر توجیه می شود که هر نماینده از رهگذر انتخابات حقانیت محلی پیدا می کند و چون نماینده مجلس در برابر تمام مردم مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید از این بابت تایید اعتبارنامه یک نماینده به منزله تحصیل حقانیت ملی است و جلوه مردمی به خود می گیرد. [۲]

رویه‌های حکومتی

نظر تفسیری شماره ۰۶۵۰ /۲۱ مورخ ۱۲ /۴ /۱۳۷۵ شورای نگهبان: بدون تردید اعتبار قانونی مصوبات مجلس شورای اسلامی منوط به اظهارنظر شورای نگهبان است و در مقام تعارض دو قانون که شورای نگهبان هر دو را تأیید نموده‌ است معیار و ملاک تاریخ تصویب مجلس شورای اسلامی است و در صورت وحدت زمان قانون خاص، قانون عام را تخصیص می‌زند.[۳]

مقالات مرتبط

منابع

  1. خیراله پروین. الزامات و آموزه های حقوق اساسی. چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5139344
  2. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4725420
  3. مجموعه نظریات شورای نگهبان 17 (تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی) به انضمام استفساریه‌ها و تذکرات 1388-1359. چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4925608