اصل ۱۵۴ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصل ۱۵۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد؛ بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملتهای دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند. | '''اصل ۱۵۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[جمهوری اسلامی]] ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و [[استقلال]] و [[آزادی]] و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد؛ بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی [[ملت|ملتهای]] دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند. | ||
* [[اصل ۱۵۳ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]] | |||
* [[اصل ۱۵۵ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
مستضعفان: مستضعفان کسانی هستند که بر اثر مظالم و ستم‌های ظالمان و مستکبران از جهات اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، فکری، فرهنگی و سیاسی در فشار قرار گرفته و تضعیف گردیده‌اند تا آنجا که در تعیین خط مشی زندگی و سرنوشت سیاسی خود قادر به تصمیم‌گیری نیستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4744164|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> | مستضعفان: مستضعفان کسانی هستند که بر اثر مظالم و ستم‌های ظالمان و مستکبران از جهات اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، فکری، فرهنگی و سیاسی در فشار قرار گرفته و تضعیف گردیده‌اند تا آنجا که در تعیین خط مشی زندگی و سرنوشت سیاسی خود قادر به تصمیم‌گیری نیستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4744164|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> | ||
== فلسفه و مبانی نظری == | == فلسفه و مبانی نظری اصل == | ||
اصل عدم مداخله | اصل عدم مداخله [[دولت|دولت]]<nowiki/>ها در امور مربوط به دولت‌های دیگر نتیجه منطقی استقلال و حاکمیت دولت‌ها است. منشور ملل متحد در بند هفتم ماده ۲، ملل متحد را از دخالت در اموری که ذاتاً جزء صلاحیت داخلی کشورها است منع می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4446440|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
اولین شرط حمایت از مستضعفان در برابر | اولین شرط حمایت از مستضعفان در برابر مستکبران، عدم مداخله در امور داخلی کشورهاست که در اصل سوم اعلامیه ۲۴ اوت ۱۹۷۰، کشورها بدان مکلف شده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4744168|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> بر این اساس جمهوری اسلامی ایران از سویی به عنوان عضوی از جامعه بین‌المللی به [[اعلامیه جهانی حقوق بشر]] رای مثبت داده و از سوی دیگر به عنوان عضوی از جامعه اسلامی معتقد به حیثیت ذاتی کلیه اعضای خانواده بشری و عدم برتری احدی بر دیگران است و حمایت اصولی و عملی از مستضعفان را وظیفه خود می‌داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول) (اصول و مبانی کلی نظام)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5210352|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=12}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
=== مستندات فقهی === | === مستندات فقهی === | ||
قرآن تحمیل زور را به عنوان خمیر مایه اصلی دخالت، نفی می‌کند، | قرآن تحمیل زور را به عنوان خمیر مایه اصلی دخالت، نفی می‌کند، «لا اکراه فی الدین» و سلطه طلبی را که ریشه مداخله است مردود می‌شمارد، «وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4446444|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref> | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
[[قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین مصوب ۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی مصوب ۱۳۸۴]] | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
ارزیابی قابلیت اجرایی اصل ۱۵۴ قانون اساسی (ج.ا. ا) در حقوق بین‌الملل معاصر | [[ارزیابی قابلیت اجرایی اصل 154 قانون اساسی (ج.ا.ا) در حقوق بین‌الملل معاصر|ارزیابی قابلیت اجرایی اصل ۱۵۴ قانون اساسی (ج.ا. ا) در حقوق بین‌الملل معاصر]] | ||
[[جایگاه «قاعده نفی سبیل» از منظر قانون اساسی و روابط بین‌الملل ایران]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۲۷
اصل ۱۵۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد؛ بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملتهای دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.
توضیح واژگان
مستضعفان: مستضعفان کسانی هستند که بر اثر مظالم و ستم‌های ظالمان و مستکبران از جهات اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، فکری، فرهنگی و سیاسی در فشار قرار گرفته و تضعیف گردیده‌اند تا آنجا که در تعیین خط مشی زندگی و سرنوشت سیاسی خود قادر به تصمیم‌گیری نیستند.[۱]
فلسفه و مبانی نظری اصل
اصل عدم مداخله دولت‌ها در امور مربوط به دولت‌های دیگر نتیجه منطقی استقلال و حاکمیت دولت‌ها است. منشور ملل متحد در بند هفتم ماده ۲، ملل متحد را از دخالت در اموری که ذاتاً جزء صلاحیت داخلی کشورها است منع می‌کند.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اولین شرط حمایت از مستضعفان در برابر مستکبران، عدم مداخله در امور داخلی کشورهاست که در اصل سوم اعلامیه ۲۴ اوت ۱۹۷۰، کشورها بدان مکلف شده‌اند.[۳] بر این اساس جمهوری اسلامی ایران از سویی به عنوان عضوی از جامعه بین‌المللی به اعلامیه جهانی حقوق بشر رای مثبت داده و از سوی دیگر به عنوان عضوی از جامعه اسلامی معتقد به حیثیت ذاتی کلیه اعضای خانواده بشری و عدم برتری احدی بر دیگران است و حمایت اصولی و عملی از مستضعفان را وظیفه خود می‌داند.[۴]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
قرآن تحمیل زور را به عنوان خمیر مایه اصلی دخالت، نفی می‌کند، «لا اکراه فی الدین» و سلطه طلبی را که ریشه مداخله است مردود می‌شمارد، «وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا».[۵]
مواد مرتبط
قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین مصوب ۱۳۶۹ و اصلاحات بعدی مصوب ۱۳۸۴
مقالات مرتبط
ارزیابی قابلیت اجرایی اصل ۱۵۴ قانون اساسی (ج.ا. ا) در حقوق بین‌الملل معاصر
جایگاه «قاعده نفی سبیل» از منظر قانون اساسی و روابط بین‌الملل ایران
منابع
- ↑ امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4744164
- ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4446440
- ↑ امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4744168
- ↑ سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول) (اصول و مبانی کلی نظام). چاپ 12. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5210352
- ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4446444