اصل ۱۴ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (added Category:اصول کلی using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اصل ۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': به حکم آیه شریفه «لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین» دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد | '''اصل ۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': به حکم آیه شریفه «لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین» [[دولت]] [[جمهوری اسلامی]] ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان با [[اخلاق حسنه]] و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنان را رعایت کنند. این اصل در حق کسانی اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران [[توطئه]] و اقدام نکنند. | ||
* [[اصل ۱۳ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]] | |||
* [[اصل ۱۵ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]] | |||
اصل | |||
== اصول و مواد مرتبط == | == اصول و مواد مرتبط == | ||
| خط ۲۳: | خط ۱۶: | ||
[[اصل ۴۳ قانون اساسی]] | [[اصل ۴۳ قانون اساسی]] | ||
== فلسفه و مبانی نظری اصل == | |||
به جز مسلمانان غیر شیعه و غیر مسلمانان اهل کتاب، افراد دیگری نیز در جامعه اسلامی زندگی می‌کنند که با توجه به میزان انعطاف و بیزاری آنان نسبت به مسلمانان به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروه اول، آنان که در عین [[کفر]] و شرک با مسلمانان دشمنی و عداوت نورزیده‌اند که مسلمانان می‌توانند تا جایی که موجب [[سلطه]] آنان بر جامعه نگردد با ایشان رابطه دوستانه برقرار کنند، و گروه دوم، کسانی که به جنگ با مسلمانان پرداخته و آنان را از خانه و کاشانه شان رانده‌اند که مطابق آیات ۹٬۸٬۷، و ۱۴ هر کس با اینان دوستی کند از گناه کاران است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718760|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
اصل چهاردهم قانون اساسی شامل کسانی است که یا اصولاً به هیچ مذهبی اعتقاد ندارند یا پیرو ادیان و مذاهب غیررسمی و خارج از [[اصل ۱۲ قانون اساسی|اصول دوازدهم]] و [[اصل ۱۳ قانون اساسی|سیزدهم]] هستند. به رسمیت شناخته نشدن ادیان و مذاهب غیرمسلمان و غیر اهل کتاب بدین معناست که از امتیازات پیروان ادیان رسمی برخوردار نیستند اما این افراد کماکان از [[حقوق شهروندی]] برخوردارند، به بیان دیگر علی‌رغم اسلامی و مذهبی بودن حکومت در ایران، هیچ دین و مذهبی شرط احراز [[شهروندی]] محسوب نمی‌گردد و صرف ایرانی بودن برای [[تابعیت]] کافی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211348|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref> بنا بر این اصل، [[حقوق اساسی]] غیر مسلمان عبارتست از: حق برخورداری از اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی و حق برخورداری از حقوق انسانی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718768|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>اگر برخی از این گروه‌ها مرتکب اعمالی شوند که مفسده انگیز و ضداسلامی باشد، دولت حق خواهد داشت با اینگونه اقدامات برخورد قانونی و بازدارنده نماید، در غیر این صورت حق [[تعرض]] به این افراد را نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718784|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref> | |||
== مطالعات فقهی == | |||
=== مستندات فقهی === | |||
[[آیه ۸ سوره ممتحنه|آیه ۸]] و [[آیه ۹ سوره ممتحنه]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1408344|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=2}}</ref> | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
نسخهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۳۳
اصل ۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: به حکم آیه شریفه «لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین» دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنان را رعایت کنند. این اصل در حق کسانی اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام نکنند.
اصول و مواد مرتبط
فلسفه و مبانی نظری اصل
به جز مسلمانان غیر شیعه و غیر مسلمانان اهل کتاب، افراد دیگری نیز در جامعه اسلامی زندگی می‌کنند که با توجه به میزان انعطاف و بیزاری آنان نسبت به مسلمانان به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروه اول، آنان که در عین کفر و شرک با مسلمانان دشمنی و عداوت نورزیده‌اند که مسلمانان می‌توانند تا جایی که موجب سلطه آنان بر جامعه نگردد با ایشان رابطه دوستانه برقرار کنند، و گروه دوم، کسانی که به جنگ با مسلمانان پرداخته و آنان را از خانه و کاشانه شان رانده‌اند که مطابق آیات ۹٬۸٬۷، و ۱۴ هر کس با اینان دوستی کند از گناه کاران است.[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اصل چهاردهم قانون اساسی شامل کسانی است که یا اصولاً به هیچ مذهبی اعتقاد ندارند یا پیرو ادیان و مذاهب غیررسمی و خارج از اصول دوازدهم و سیزدهم هستند. به رسمیت شناخته نشدن ادیان و مذاهب غیرمسلمان و غیر اهل کتاب بدین معناست که از امتیازات پیروان ادیان رسمی برخوردار نیستند اما این افراد کماکان از حقوق شهروندی برخوردارند، به بیان دیگر علی‌رغم اسلامی و مذهبی بودن حکومت در ایران، هیچ دین و مذهبی شرط احراز شهروندی محسوب نمی‌گردد و صرف ایرانی بودن برای تابعیت کافی است،[۲] بنا بر این اصل، حقوق اساسی غیر مسلمان عبارتست از: حق برخورداری از اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی و حق برخورداری از حقوق انسانی.[۳]اگر برخی از این گروه‌ها مرتکب اعمالی شوند که مفسده انگیز و ضداسلامی باشد، دولت حق خواهد داشت با اینگونه اقدامات برخورد قانونی و بازدارنده نماید، در غیر این صورت حق تعرض به این افراد را نخواهد داشت.[۴]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
مقالات مرتبط
- کرامت انسانی و ابتنای حقوق بشری و شهروندی مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر آن
- مواجهۀ دو دیدگاه حقوقی: تحلیلی بر تعامل و تقابل جمهوری اسلامی ایران با شورای حقوق بشر سازمان ملل
- نظام حقوقی انتخابات نمایندگان اقلیت‌های دینی شناخته‌شده در مجلس شورای اسلامی ایران در پرتو اصل برابری
منابع
- ↑ امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718760
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211348
- ↑ امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718768
- ↑ امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718784
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی). چاپ 2. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1408344