ماده 143 قانون اجرای احکام مدنی

ماده ۱۴۳ قانون اجرای احکام مدنی: دادگاه در صورت احراز صحت جریان مزایده دستور صدور سند انتقال را به نام خریدار می‌دهد و این دستور قطعی است.

توضیح واژگان

مزایده: واژه مزایده به معنای شکلی خاص از فروش است که در آن خریداران با هم بر سر این امر که کدام خریدار قیمت بیشتری را برای خریدن جنس پیشنهاد داده و کالا به وی فروخته شود، رقابت می‌کنند. همچنین، اینطور بیان شده‌است که: «منظور از مزایده، فروش مال است به بالاترین قیمت که خریدار داشته باشد».

نکات توضیحی تفسیری دکترین

باید توجه داشت که حتی در صورت عدم اعتراض نیز، لازم است که دادگاه صحت جریان مزایده را بررسی نماید و چنانچه آن را معتبر دانست، دستور صدور سند را صادر کند. در غیراینصورت، امکان ابطال آن وجود دارد. همچنین، لازم به ذکر است که صدور دستور انتقال ملک از جانب دادگاه، به نام برنده مزایده به معنای خلع ید و تحویل آن به منتقل‌الیه نیست. به بیان دیگر، تنظیم سند انتقال ملک به نام خریدار (برندهٔ مزایده)، ملازمه‌ای با تخلیه و تحویل آن به او ندارد.

نکتهٔ دیگر این‌که، قبل از تنظیم سند به نام برندهٔ مزایده، وی نمی‌تواند فرد دیگری را معرفی کند و تقاضا نماید که سند به نام او انتقال داده شود. چراکه حکم قانونگذار، تنظیم سند به نام برندهٔ مزایده است و این امکان برای اجرای احکام فراهم نیست که سند را به نام فرد دیگری تنظیم نماید.

نکات توضیحی

با توجه به قسمت اخیر مادهٔ فوق، تصمیم دادگاه در خصوص سند انتقال مال توقیف شده محکوم‌علیه به نام خریدار قطعی می‌باشد.

رویه‌های قضایی

نظریهٔ مشورتی شمارهٔ ۷/۳۰۹۵ مورخ ۱۳۶۲/۰۲/۱۱ ادارهٔ حقوقی قوهٔ قضاییه، بیان می‌دارد: «بر طبق مواد ۱۴۳ و ۱۴۴ قانون اجرای احکام مدنی مصوب آبان ماه ۱۳۵۶، دادگاه در صورت احراز صحت جریان مزایده، دستور صدور سند انتقال به نام خریدار می‌دهد و این دستور مربوط به صدور و تنظیم سند انتقال به نام خریدار بوده و ارتباطی به امر خلع ید و تحویل ملک ندارد».

همچنین، در نظریهٔ شمارهٔ ۷/۶۶۵۲ مورخ ۱۳۷۹/۱۰/۲۲ ادارهٔ حقوقی دادگستری، چنین بیان شده‌است که: «دستور صدور سند انتقال ملک که به استناد ماده ۱۴۳ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ از دادگاه صادر می‌شود قطعی است و لذا الغاء مزایده و استرداد وجه به برندهٔ مزایده، متعاقب دستور قطعی مزبور، فاقد مجوز قانونی است».

• نظریه شماره 1400-3/1-181 مورخ 1400/03/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض به عملیات اجرایی مزایده ملک(مال غیر منقول)
• نظریه شماره 7/1402/21 مورخ 1402/02/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تشخیص مرجع صالح دستوردهنده ضبط وثیقه بعلت حاضر نکردن محکوم علیه