ماده 105 قانون اجرای احکام مدنی

مبحث نهم _ صورت‌برداری اموال غیرمنقول

ماده ۱۰۵ قانون اجرای احکام مدنی: دادورز (مأمور اجرا) پس از توقیف اموال غیرمنقول صورت اموال را تنظیم و نسخه‌ای از آن را به محکوم‌علیه ابلاغ می‌نماید تا اگر شکایتی داشته باشد ظرف یک هفته کتباً به قسمت اجراء تسلیم دارد. مدیر اجرا به شکایات مزبور رسیدگی و در صورتی که شکایت وارد باشد صورت مشخصات مال توقیف شده را اصلاح یا تجدید می‌نماید.

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۶ قانون اجرای احکام مدنی
• ماده ۱۰۷ قانون اجرای احکام مدنی
• ماده ۱۰۸ قانون اجرای احکام مدنی
• ماده ۱۰۹ قانون اجرای احکام مدنی

توضیح واژگان

دادورز: دادورز یا مأمور اجرا کسی است که عملیات اجرایی توسط مدیر اجرا به وی محول می‌شود تا زیر نظر مدیر در جهت اجرای حکم قطعی دادگاه اقدام نماید.

مال غیرمنقول: مالی که حمل و نقل آن، بدون خرابی مال ممکن نبوده یا این که اصلاً قابل جابجایی نباشد، غیرمنقول گویند.

محکوم‌علیه: شخصی است حقیقی یا حقوقی که در نتیجهٔ حکم دادگاه با تکیه بر قدرت قانون، ملزم به اجرای موضوع حکم خواهد بود.

قسمت اجرا: منظور دایرهٔ اجرای دادگاه است که در حال حاضر به عنوان واحد اجرای احکام حوزه قضایی در معیت دادگاه انجام وظیفه می‌نماید.

مدیر اجرا: مدیر اجرا شخصی است که عملیات اجرایی را مستقیم یا غیرمستقیم مدیریت و در مقابل رئیس محکمه پاسخگوی می‌باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

نظر بر این که در اموال غیرمنقول دارای سابقهٔ ثبتی، اصولاً بازداشت ملک از طریق اعلام به ثبت و درج در دفتر مربوطه خواهد بود؛ صورت جلسه‌ای تنظیم نمی‌شود. بنابراین، به نظر می‌رسد اجرای مادهٔ مذکور در خصوص املاک غیرمنقول دارای سابقهٔ ثبتی ضرورت نداشته باشد. همچنین، در خصوص اموال غیرمنقول فاقد سابقهٔ ثبتی نیز، لازم به ذکر است که صورت مجلس توصیف، صورت مجلس توقیف نیز تلقی خواهد شد. نکتهٔ دیگر آن که به اعتراضات خارج از مهلت یک هفته، رسیدگی نخواهد شد. در نهایت، باید توجه داشت که در صورت تنظیم مجدد صورت اموال، امکان اعتراض نسبت به آن پیش‌بینی نشده‌است.

نکات توضیحی

هر چند ماده ۱۰۵ قانون اجرای احکام مدنی، اشاره‌ای به وضعیت اعتراض خارج از مهلت مذکور ندارد. لیکن چنانچه اعتراض خارج از مهلت به علت موجه باشد؛ با توجه به مقررات آیین دادرسی، چنین شکایتی قابل پذیرش خواهد بود.

رویه‌های قضایی

نظریهٔ مشورتی شمارهٔ ۷/۷۵۰۱ مورخ ۱۳۷۷/۱۰/۱۳ ادارهٔ حقوقی قوهٔ قضاییه بیان می‌دارد: «با توجه به تکالیف مقرر در ماده ۱۰۵ قانون اجرای احکام مدنی، ترتیب و چگونگی توقیف اموال غیرمنقول که سابقهٔ ثبتی نداشته باشد، معین شده‌است. پس از تنظیم صورت‌مجلس و انجام مزایده و برنده شدن محکوم‌له و تنظیم سند رسمی انتقال ملک با همان مشخصاتی که در صورت‌مجلس مربوط آمده‌است، تحویل محکوم‌له خواهد شد».