ماده 83 قانون اجرای احکام مدنی

ماده ۸۳ قانون اجرای احکام مدنی: حافظ نسبت به اموال توقیف شده امین است و حق ندارد اموال توقیف شده را مورد استفاده قرار داده یا به کسی بدهد و به‌طور کلی هرگاه حافظ مرتکب تعدی یا تفریط گردد مسئول پرداخت خسارت وارده بوده و حق مطالبه اجرت هم نخواهد داشت.

مواد مرتبط

• ماده ۸۶ قانون اجرای احکام مدنی
• ماده ۹۵۱ قانون مدنی
• ماده ۹۵۲ قانون مدنی

توضیح واژگان

حافظ: اموال منقول را نمی‌شود با تنظیم صورت‌مجلس، تعیین قیمت و اعلام توقیف، رها ساخت. بلکه لازم است شخصی مسئولیت آن‌ها را به عهده بگیرد. چنین شخصی در اجرای احکام به «حافظ» تعبیر شده‌است. تعدی: استعمال برخلاف روش خاصی که عرف، برای حفاظت از مال، لازم می‌داند نیز تعدی نامیده می‌شود. تفریط: عبارت است از ترک عملی که به موجب قرارداد یا متعارف برای حفظ مالِ غیر، لازم است.

نکات تفسیری دکترین ماده 83 قانون اجرای احکام مدنی

اولاً لازم ایه ذکر است که رابطهٔ حافظ و محکوم‌علیه تابع عقد ودیعه است. ثانیاً، با توجه به این که ودیعه، عقدی جایز است؛ حافظ می‌تواند آن را فسخ کند. لیکن باید توجه داشت در مورد طرف دیگر قرارداد یعنی محکوم‌علیه، جهت جلوگیری از بروز مشکل در روند اجرا، عدم امکان فسخ توسط وی توجیه‌پذیرتر است. ثالثاً، چنانچه حافظ مرتکب تعدی و تفریط شود؛ ید امانی وی، به ید ضمانی تبدیل می‌شود و از آن زمان مسئول عیوب نقص و تلف خواهد بود حتی اگر موارد مذکور مستند به فعل دیگری یا عوامل قهری باشد.

نکتهٔ دیگر آن که، منظور از «دادن مال به شخص دیگر» در مادهٔ فوق این است که حافظ مسئولیت خود مبنی بر حفاظت از مال توقیف شده را به صورت موقت یا غیر آن، به شخص دیگری محول کند که یکی از موارد ممنوعیت حافظ است. چنین مطرح شده‌است که حتی اگر حافظ قصد مسافرت هم داشته باشد، نمی‌تواند اموال را به شخص دیگری تحویل دهد.

نکات توضیحی ماده 83 قانون اجرای احکام مدنی

شایان ذکر است که در صورت تلف مال توقیفی، به دلایلی خارج از مواد تعدی و تفریط حافظ، مسئولیتی متوجه وی نیست و امکان استناد حافظ به عدم تعدی و تفریط خود، وجود دارد. همچنین باید توجه داشت که در صورت استفاده حافظ از اموال، نسبت به اجرت‌المثل زمان استفاده مسئولیت دارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 83 قانون اجرای احکام مدنی

1. حافظ به عنوان امین اموال توقیف شده مسئولیت دارد.
2. استفاده از اموال توقیف شده توسط حافظ ممنوع است.
3. تحویل یا انتقال اموال توقیف شده به دیگران توسط حافظ مجاز نیست.
4. تعدی یا تفریط از جانب حافظ موجب مسئولیت پرداخت خسارت می‌شود.
5. در صورت تعدی یا تفریط، حافظ حق مطالبه اجرت را ندارد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/1401/462 مورخ 1401/08/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/99/1593 مورخ 1399/12/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سرقت اموال توقیف شده در اجرای قرار تامین خواسته