ماده 16 قانون اجرای احکام مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) (←منابع) |
|||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده | '''ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی:''' هرگاه نسبت به [[دادورز]] ([[مأمور اجرا]]) حین انجام وظیفه [[توهین]] یا مقاومت شود مأمور مزبور [[صورت‌مجلس|صورت‌مجلسی]] تنظیم نموده به امضاء [[شاهد|شهود]] [[شهود |شهود ]]<nowiki/>و [[مأمورین انتظامی]] (در صورتی که حضور داشته باشند) می‌رساند. این [[صورت‌مجلس]] توسط [[مدیر اجرا]] به [[دادسرا]]ی شهرستان فرستاده خواهد شد. | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۱۲ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۳ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۴ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۵ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۷ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۸ قانون اجرای احکام مدنی]] | |||
* [[ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی]] | |||
* [[ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی]] | |||
* [[ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی]] | |||
== توضیح واژگان == | |||
[[دادورز]]: [[دادورز]] که از مصوبات فرهنگستان می‌باشد به معنای کسی است که [[قانون]] را اجرا (ورزیدن) می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2265740|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref> [[دادورز]]<nowiki/>ها فاقد پایهٔ قضایی بوده و از شاغلان دارای پایهٔ اداری محسوب می‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235608|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> [[دادورز]] یا [[مأمور اجرا]] کسی است که [[عملیات اجرایی]] توسط [[مدیر اجرا]] به وی محول می‌شود تا زیر نظر مدیر در جهت اجرای [[حکم قطعی]] [[دادگاه]] اقدام نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4507460|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=3}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده‌است که: «کارمند دولت را که عهده‌دار عملی کردن مفاد و مندرجات اجرائیه دادگاه یا اداره ثبت اسناد و املاک کشور است در اصطلاح، مأمور اجرا گویند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1466368|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=3}}</ref> | |||
[[مدیر اجرا|مدیر اجرا:]] مدیر اجرا شخصی است که عملیات اجرایی را مستقیم یا غیرمستقیم مدیریت و در مقابل رئیس محکمه پاسخگوی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی و احکام و اسناد لازم الاجرای خارجی در ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2154420|صفحه=|نام۱=نادر|نام خانوادگی۱=مردانی|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=قهرمان|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
لازم به ذکر است که | [[ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی]]، به موضوع چگونگی طی مراحل تعقیب عوامل اخلالگر در روند اجرای حکم می‌پردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235680|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> لازم به ذکر است کسانی که مانع انجام وظیفهٔ مأمور اجرا شوند، علاوه بر مجازات مطابق قانون جزا، مسئول [[خسارت|خسارات]] ناشی از عمل خود نیز می‌باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1466388|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=3}}</ref> اگر در محدودهٔ [[عملیات اجرا|عملیات اجرائی]]، مأمورین نیروی انتظامی حضور نداشته باشند و اهانتی به مأمور اجرا بشود، به نظر می‌رسد تنظیم صورت مجلس و امضا توسط شخص او و محکوم‌له کافی است. البته اگر شهودی حاضر باشند، امضا خواهند کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3904452|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref> به نظر می‌رسد شهود مذکور در [[ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی]]، به معنای [[بینه|بینهٔ شرعی]] به کار نرفته‌اند بلکه امضای آنان در صورت‌جلسه نوعی تقویت مفاد صورت‌مجلس است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3904924|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref> همچنین، شایان ذکر است که در صورت امتناع شهود و مأمورین نیروی انتظامی از امضای صورت‌مجلس، موضوع از لحاظ حقوقی قابل پیگیری است. فقط ممکن است جریان اثبات توهین با مشکل مواجه شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235676|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> نکتهٔ دیگر آن که [[صورت‌مجلس]] تنظیمی مذکور، [[فی‌نفسه]] قدرت اثبات [[بزه]] اتهامی را ندارد بلکه لازم است [[دادرس]] در مورد اعتبار مطالب مورد ادعای [[دادورز]] تحقیقات لازم به عمل آورد؛ زیرا در این مورد دادورز طرف دعوا بوده و برخلاف اصول [[دادرسی]] عادلانه است که ادعاهای دادورز بدون تحقیق کافی بر علیه طرف او معتبر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235688|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | ||
در نهایت، باید توجه داشت که توهین چه نسبت به دادورز باشد یا مأمور نیروی انتظامی حسب مورد مشمول مجازات مقرر در [[ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مواد ۶۰۷]]، [[ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|۶۰۸]] و [[ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|۶۰۹ قانون مجازات اسلامی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235684|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | |||
==نکات توصیفی هوش مصنوعی== | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# '''توهین یا مقاومت نسبت به دادورز''': در صورتی که در حین انجام وظیفه، دادورز (مأمور اجرا) با توهین یا مقاومت روبه‌رو شود، این ماده اقدامات قانونی را برای ثبت و پیگیری این واقعه پیش‌بینی می‌کند. | |||
# '''تنظیم صورت‌مجلس توسط دادورز''': مأمور اجرا موظف است در صورت توهین یا مقاومت، صورت‌مجلسی تنظیم کند. این صورت‌مجلس به‌عنوان مدرک رسمی، ثبت و برای پیگیری‌های بعدی استفاده می‌شود. | |||
# '''حضور شهود و مأمورین انتظامی''': اگر شهود یا مأمورین انتظامی در محل حضور داشته باشند، باید این صورت‌مجلس را امضاء کنند. حضور شهود و مأمورین انتظامی اهمیت قانونی این صورت‌مجلس را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که اعتبار آن بیشتر باشد. | |||
# '''ارسال صورت‌مجلس به دادسرای شهرستان''': صورت‌مجلس تنظیم‌شده توسط دادورز باید به دادسرای شهرستان ارسال شود. این اقدام برای پیگیری قضائی موضوع و انجام اقدامات قانونی بعدی ضروری است. | |||
این ماده تأکید دارد بر نظارت قانونی بر اقدامات دادورزها و تضمین حقوق آنها در مقابل هرگونه توهین یا مقاومت، و مشخص می‌کند که در این شرایط، گزارش و پیگیری قضائی از طریق صورت‌مجلس و ارسال آن به مرجع قضائی صورت گیرد. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
[[رده:توهین یا مقاومت نسبت به دادورز حین انجام وظیفه]] | [[رده:توهین یا مقاومت نسبت به دادورز حین انجام وظیفه]] | ||
{{مواد قانون اجرای احکام مدنی}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۰
ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی: هرگاه نسبت به دادورز (مأمور اجرا) حین انجام وظیفه توهین یا مقاومت شود مأمور مزبور صورت‌مجلسی تنظیم نموده به امضاء شهود شهود و مأمورین انتظامی (در صورتی که حضور داشته باشند) می‌رساند. این صورت‌مجلس توسط مدیر اجرا به دادسرای شهرستان فرستاده خواهد شد.
مواد مرتبط
- ماده ۱۲ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۱۳ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۱۴ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۱۵ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۱۷ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۱۸ قانون اجرای احکام مدنی
- ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی
توضیح واژگان
دادورز: دادورز که از مصوبات فرهنگستان می‌باشد به معنای کسی است که قانون را اجرا (ورزیدن) می‌کند.[۱] دادورزها فاقد پایهٔ قضایی بوده و از شاغلان دارای پایهٔ اداری محسوب می‌شوند.[۲] دادورز یا مأمور اجرا کسی است که عملیات اجرایی توسط مدیر اجرا به وی محول می‌شود تا زیر نظر مدیر در جهت اجرای حکم قطعی دادگاه اقدام نماید.[۳] همچنین، اینطور بیان شده‌است که: «کارمند دولت را که عهده‌دار عملی کردن مفاد و مندرجات اجرائیه دادگاه یا اداره ثبت اسناد و املاک کشور است در اصطلاح، مأمور اجرا گویند.»[۴]
مدیر اجرا: مدیر اجرا شخصی است که عملیات اجرایی را مستقیم یا غیرمستقیم مدیریت و در مقابل رئیس محکمه پاسخگوی می‌باشد.[۵]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی، به موضوع چگونگی طی مراحل تعقیب عوامل اخلالگر در روند اجرای حکم می‌پردازد.[۶] لازم به ذکر است کسانی که مانع انجام وظیفهٔ مأمور اجرا شوند، علاوه بر مجازات مطابق قانون جزا، مسئول خسارات ناشی از عمل خود نیز می‌باشند.[۷] اگر در محدودهٔ عملیات اجرائی، مأمورین نیروی انتظامی حضور نداشته باشند و اهانتی به مأمور اجرا بشود، به نظر می‌رسد تنظیم صورت مجلس و امضا توسط شخص او و محکوم‌له کافی است. البته اگر شهودی حاضر باشند، امضا خواهند کرد.[۸] به نظر می‌رسد شهود مذکور در ماده ۱۶ قانون اجرای احکام مدنی، به معنای بینهٔ شرعی به کار نرفته‌اند بلکه امضای آنان در صورت‌جلسه نوعی تقویت مفاد صورت‌مجلس است.[۹] همچنین، شایان ذکر است که در صورت امتناع شهود و مأمورین نیروی انتظامی از امضای صورت‌مجلس، موضوع از لحاظ حقوقی قابل پیگیری است. فقط ممکن است جریان اثبات توهین با مشکل مواجه شود.[۱۰] نکتهٔ دیگر آن که صورت‌مجلس تنظیمی مذکور، فی‌نفسه قدرت اثبات بزه اتهامی را ندارد بلکه لازم است دادرس در مورد اعتبار مطالب مورد ادعای دادورز تحقیقات لازم به عمل آورد؛ زیرا در این مورد دادورز طرف دعوا بوده و برخلاف اصول دادرسی عادلانه است که ادعاهای دادورز بدون تحقیق کافی بر علیه طرف او معتبر باشد.[۱۱] در نهایت، باید توجه داشت که توهین چه نسبت به دادورز باشد یا مأمور نیروی انتظامی حسب مورد مشمول مجازات مقرر در مواد ۶۰۷، ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی است.[۱۲]
نکات توصیفی هوش مصنوعی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است و هنوز توسط پژوهشگران ویکی حقوق بررسی نشده است. |
- توهین یا مقاومت نسبت به دادورز: در صورتی که در حین انجام وظیفه، دادورز (مأمور اجرا) با توهین یا مقاومت روبه‌رو شود، این ماده اقدامات قانونی را برای ثبت و پیگیری این واقعه پیش‌بینی می‌کند.
- تنظیم صورت‌مجلس توسط دادورز: مأمور اجرا موظف است در صورت توهین یا مقاومت، صورت‌مجلسی تنظیم کند. این صورت‌مجلس به‌عنوان مدرک رسمی، ثبت و برای پیگیری‌های بعدی استفاده می‌شود.
- حضور شهود و مأمورین انتظامی: اگر شهود یا مأمورین انتظامی در محل حضور داشته باشند، باید این صورت‌مجلس را امضاء کنند. حضور شهود و مأمورین انتظامی اهمیت قانونی این صورت‌مجلس را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که اعتبار آن بیشتر باشد.
- ارسال صورت‌مجلس به دادسرای شهرستان: صورت‌مجلس تنظیم‌شده توسط دادورز باید به دادسرای شهرستان ارسال شود. این اقدام برای پیگیری قضائی موضوع و انجام اقدامات قانونی بعدی ضروری است.
این ماده تأکید دارد بر نظارت قانونی بر اقدامات دادورزها و تضمین حقوق آنها در مقابل هرگونه توهین یا مقاومت، و مشخص می‌کند که در این شرایط، گزارش و پیگیری قضائی از طریق صورت‌مجلس و ارسال آن به مرجع قضائی صورت گیرد.
منابع
- ↑ سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2265740
- ↑ علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235608
- ↑ منصور اباذری فومشی. قانون اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 3. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4507460
- ↑ بهرام بهرامی. اجرای احکام مدنی. چاپ 3. نگاه بینه، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1466368
- ↑ نادر مردانی و محمد قهرمان. اجرای احکام مدنی و احکام و اسناد لازم الاجرای خارجی در ایران. چاپ 1. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2154420
- ↑ علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235680
- ↑ بهرام بهرامی. اجرای احکام مدنی. چاپ 3. نگاه بینه، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1466388
- ↑ علی مهاجری. شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول). چاپ 7. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3904452
- ↑ علی مهاجری. شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول). چاپ 7. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3904924
- ↑ علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235676
- ↑ علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235688
- ↑ علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235684