اصل ۱۵۶ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل ۱۵۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[قوه قضاییه]] قوه‌ای است مستقل که پشتیبان حقوق فردی و [[حقوق اجتماعی|اجتماعی]] و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و عهده‌دار وظایف زیر است:  
'''اصل ۱۵۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': [[قوه قضاییه]] قوه‌‏ای است مستقل كه پشتیبان حقوق فردی و [[حقوق اجتماعی|اجتماعی]] و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و عهده‌‏دار وظایف زیر است:  


# رسیدگی و [[صدور رای|صدور حکم]] در مورد [[تظلم|تظلمات‏]]، تعدیات‏، [[شکایت|شکایات]]‏، حل و فصل [[دعوی|دعاوی]] و رفع خصومات و اخذ تصمیم و اقدام لازم در آن قسمت از [[امور حسبی|امور حسبیه]] که [[قانون]] معین می‌کند.
# رسیدگی و [[صدور رای|صدور حکم]] در مورد [[تظلم|تظلّمات]]، تعدّیات، [[شکایت|شکایات]]، حل و فصل [[دعوی|دعاوی]] و رفع خصومات و اخذ تصمیم و اقدام لازم در آن قسمت از [[امور حسبی|امور حسبیه]] كه [[قانون]] معین می‌‏كند.
# احیای حقوق عامه و گسترش عدل و [[آزادی های مشروع|آزادیهای مشروع‏]].
# احیای حقوق عامه و گسترش عدل و [[آزادی های مشروع|آزادیهای مشروع‏]].
# نظارت بر حسن اجرای قوانین‏.
# نظارت بر حُسن اجرای قوانین.
# [[کشف جرم]] و [[تعقیب]] مجازات و [[تعزیر]] مجرمین و [[اجرای حدود]] و مقررات مدون جزائی اسلام‏.
# [[کشف جرم]] و [[تعقیب]] و مجازات و [[تعزیر]] مجرمین و [[اجرای حدود]] و مقررات مدوّن جزائی اسلام.
# اقدام مناسب برای [[پیشگیری از جرم|پیشگیری از وقوع جرم]] و اصلاح مجرمین.
# اقدام مناسب برای [[پیشگیری از جرم|پیشگیری از وقوع جرم]] و اصلاح مجرمین.
* [[اصل ۱۵۵ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
* [[اصل ۱۵۵ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
خط ۵۸: خط ۵۸:
* [[حق دسترسی به فضای مجازی از طریق "فیلتر شکن" و "وی پی ان" و بررسی آن از منظر حقوق کیفری]]
* [[حق دسترسی به فضای مجازی از طریق "فیلتر شکن" و "وی پی ان" و بررسی آن از منظر حقوق کیفری]]
* [[بازپروری عادلانه مجرمان مبانی و جایگاه آن در حقوق ایران]]
* [[بازپروری عادلانه مجرمان مبانی و جایگاه آن در حقوق ایران]]
* [[مطالعه تطبیقی حقوق متقابل مردم و حکومت در نهج البلاغه و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[الگوی احیای حقوق عامه با تحول در نظام هنجارها و ساختارهای قضایی]]
* [[الگوی احیای حقوق عامه با تحول در نظام هنجارها و ساختارهای قضایی]]
* [[تأثیر استقلال شغلی و منزلت شغل و شاغل بر قانون شکنی خیرخواهانه با نقش میانجی‌گری جرأت‌ورزی]]
* [[طراحی نظام‌واره حقوق عامه اقتصادی در نگرش فقه شیعه با تاکید بر نظریه شهید صدر]]
* [[طراحی نظام‌واره حقوق عامه اقتصادی در نگرش فقه شیعه با تاکید بر نظریه شهید صدر]]
* [[نقش تشکیلات قضایی در حفظ جایگاه و امنیت قضات با تاکید بر اصل 164 قانون اساسی]]
* [[نقش تشکیلات قضایی در حفظ جایگاه و امنیت قضات با تاکید بر اصل 164 قانون اساسی]]
خط ۱۴۲: خط ۱۴۴:
* [[بازشناسی الگوی ارتباطی قاضی و ضابط قضائی در نظام رسیدگی کیفری]]
* [[بازشناسی الگوی ارتباطی قاضی و ضابط قضائی در نظام رسیدگی کیفری]]
* [[مطالعه‌ تطبیقی چرایی وقوع جرایم و تخلفات انتظامی مهندسان و تبیین سیاست‌های پیشگیرانه از منظر جامعه‌شناسی ‌جنایی]]
* [[مطالعه‌ تطبیقی چرایی وقوع جرایم و تخلفات انتظامی مهندسان و تبیین سیاست‌های پیشگیرانه از منظر جامعه‌شناسی ‌جنایی]]
* [[دام‌‌گستری: ممنوعیت مطلق یا قانونمندسازی آن]]
* [[نقش دادستان در صیانت از حقوق و آزادی های عمومی در حقوق کیفری ایران]]
* [[حق دسترسی به دادگستری در دیوان عدالت اداری با نگاهی به نظرهای شورای نگهبان]]
* [[تصمیم دادگاه: حق یا تکلیف؟]]
* [[استقلال ساختار قضایی به مثابه ابزاری اساسی در تحقق امنیت قضایی در الگوی دادرسی اسلامی]]
* [[نهاد ناظر، برآیند بهبود یافته هیأت منصفه در ساختار قضای اسلامی]]
* [[اهداف دادرسی مدنی]]
* [[مطالعه تطبیقی سیاست جنایی ایران و مصر نسبت به ربا]]
* [[پیامدها، تدابیر و سیاست جنایی داخلی و بین المللی در قبال پدیده قاچاق انسان]]
* [[ضرب زوجه به وسیله زوج در آیه ۳۴ سوره نساء؛ از مفهوم تا اجرا]]
* [[بررسی فقهی حقوقی فساد مالی در آئینه سیاست جنایی تقنینی ایران]]
* [[سیاست جنایی در پیشگیری اجتماعی ناظر به منابع طبیعی و اراضی ملّی]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۰۱

اصل ۱۵۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: قوه قضاییه قوه‌‏ای است مستقل كه پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و عهده‌‏دار وظایف زیر است:

  1. رسیدگی و صدور حکم در مورد تظلّمات، تعدّیات، شکایات، حل و فصل دعاوی و رفع خصومات و اخذ تصمیم و اقدام لازم در آن قسمت از امور حسبیه كه قانون معین می‌‏كند.
  2. احیای حقوق عامه و گسترش عدل و آزادیهای مشروع‏.
  3. نظارت بر حُسن اجرای قوانین.
  4. کشف جرم و تعقیب و مجازات و تعزیر مجرمین و اجرای حدود و مقررات مدوّن جزائی اسلام.
  5. اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • آزادی‌های مشروع: آزادی‌های فردی و اجتماعی اشخاص که در قانون پیش‌بینی شده‌اند.[۱]
  • منظور از «حقوق اجتماعی» تمامی امکانات و اختیاراتی است که فرد به عنوان عضوی از جامعه از آن برخوردار است.[۲]
  • «تظلمات» جمع تظلم به معنای دادخواهی کردن و از ستم کسی شکایت کردن است.[۳]

پیشینه

با توجه به حضور محاکم شرعی در کنار محاکم عرفی در گذشته ایران و مبهم بودن شیوه و سیستم قضاوت در این سرزمین، در متمم قانون اساسی مشروطه، به جای یک نهاد مشخص ( که در اصل بالا، قوه قضائیه نام گرفته) سه نهاد برای پاسخ به تظلمات عمومی ذکر گردیده است. مطابق اصل 71 متمم: «دیوان عدالت عظمی و محاکم عدلیه مرجع رسمی تظلمات عمومی هستند و قضاوت در امور شرعیه با عدول مجتهدین جامع الشرایط است.».

نکات تفسیری دکترین اصل 156 قانون اساسی

در قانون اساسی اسلامی، صلاحیت‌ها و مسئولیت‌های بزرگی وجود دارد که یکی از آنان قضاوت و دیگری اشراف بر دستگاه‌های اجرایی و مراقبت بر حسن اجرای قوانین در آنهاست که بر عهده قوه قضائیه نهاده شده‌است،[۴] از این رو استقلال آن علاوه بر اصل ۵۷ در اصل ۱۵۶ نیز مورد تأکید قرار گرفته‌است.[۵] در همین راستا و علاوه بر اقدامات تعقیبی و جزائی که بر اساس آن متمردین به کیفر می‌رسند، اقدامات ارشاد، تأمینی و بازدارنده می‌تواند زمینه مناسبی برای جلوگیری از ارتکاب جرم باشد و گرچه وظیفه تأمین امنیت با قوه مجریه است این امر مانع از آن نیست که قوه قضائیه با روش‌های خاص خود به انجام این مهم بپردازد.[۶]

رویه های حکومتی

‏نظر تفسیری شماره ۴۲۰۹ مورخ ۵ /۱۱ /۱۳۶۰ شورای نگهبان: برحسب بند ۳ اصل ۱۵۶ قانون اساسی قوه قضاییه نظارت بر حسن اجرای قوانین دارد؛ بنا بر این اصل می‌تواند در موارد تخلف از اجراﺀ قوانین به مقامات مسئول اخطار کند و مقامات مسئول موظفند به اخطارات قوه قضاییه که به موجب اصل ۱۷۴ قانون اساسی انجام می‌شود، توجه نمایند و در صورت عدم توجه، از قانون اساسی تخلف نموده‌اند و ترتیب و حدود این وظایف در قانون عادی نیز بیان شده‌است.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی اصل 156 قانون اساسی

  1. قوه قضاییه نهادی مستقل است.
  2. حمایت از حقوق فردی و اجتماعی از وظایف قوه قضاییه است.
  3. قوه قضاییه مسئول تحقق عدالت است.
  4. رسیدگی به تظلمات و تعدیات و شکایات از وظایف قوه قضاییه است.
  5. حل و فصل دعاوی و رفع خصومات بر عهده قوه قضاییه است.
  6. قوه قضاییه در امور حسبیه بر اساس قانون تصمیم‌گیری و اقدام می‌کند.
  7. احیای حقوق عامه و گسترش عدل و آزادی‌های مشروع از اهداف قوه قضاییه است.
  8. نظارت بر حسن اجرای قوانین به عهده قوه قضاییه است.
  9. وظیفه کشف جرم و تعقیب مجرمین بر عهده قوه قضاییه است.
  10. قوه قضاییه اجرای حدود و مقررات مدون جزایی اسلام را بر عهده دارد.
  11. پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین از دیگر وظایف قوه قضاییه است.

رویه های قضایی

پایان نامه و رساله های مرتبط

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4450276
  2. ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4448292
  3. ↑ عباس ایمانی و امیررضا قطمیری. قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین. چاپ 1. نامه هستی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4448760
  4. ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. آیین دادرسی از دیدگاه امام علی (ع). چاپ 1. مرکز مطبوعات و انتشارت، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4771472
  5. ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3212012
  6. ↑ سیدمحمد هاشمی. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3859836
  7. ↑ مجموعه نظریات شورای نگهبان 17 (تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی) به انضمام استفساریه‌ها و تذکرات 1388-1359. چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4918196


برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=اصل_۱۵۶_قانون_اساسی&oldid=495871»