ماده 11 قانون اجرای احکام مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏رویه‌های قضایی: افزودن نظریه شماره 7/1401/271 مورخ 1401/04/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فوت محکوم علیه پیش از صدور حکم و صدور اجراییه ذیل رویه ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
[[اجرائیه]]: [[اجرائیه|اجرائیهٔ]] [[دادگاه]]، ورقه‌ای است که پس از رسیدگی به دعاوی حقوقی مالی و صدور حکم از ناحیهٔ [[دادگاه]] و قطعیت آن بنا به تقاضای [[محکوم‌له]] و توسط دادگاه [[بدوی]] صادر می‌شود. ملاک اجرای [[حکم قطعی]] [[دادگاه]] نیز برگ [[اجرائیه]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3450680|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> به بیان دیگر، [[اجرائیه]] برگ چاپی مخصوصی است که پس از درخواست [[محکوم‌له]] به عهدهٔ [[محکوم‌علیه]] صادر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2642604|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
[[اجرائیه]]: [[اجرائیه|اجرائیهٔ]] [[دادگاه]]، ورقه‌ای است که پس از رسیدگی به دعاوی حقوقی مالی و صدور حکم از ناحیهٔ [[دادگاه]] و قطعیت آن بنا به تقاضای [[محکوم‌له]] و توسط دادگاه [[بدوی]] صادر می‌شود. ملاک اجرای [[حکم قطعی]] [[دادگاه]] نیز برگ [[اجرائیه]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3450680|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> به بیان دیگر، [[اجرائیه]] برگ چاپی مخصوصی است که پس از درخواست [[محکوم‌له]] به عهدهٔ [[محکوم‌علیه]] صادر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2642604|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
دایرهٔ اجرا حق ندارد [[اجرائیه]] را اصلاح کند؛ زیرا اجرائیه توسط دایرهٔ اجرا صادر نگردیده‌است و دادگاهی که اجرائیه را صادر نموده‌است وظیفه دارد با [[اصلاح]] یا [[ابطال]] اجرائیه، اشتباه خود را رفع کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3900832|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref> همچنین، همان‌طور که از متن ماده مشخص است؛ تصحیح یا ابطال اجرائیه صرفاً مستلزم درخواست [[محکوم‌له]] یا [[محکوم‌علیه]] نمی‌باشد؛ بلکه دادگاه رأساً نیز می‌تواند به انجام امر اصلاح یا ابطال مبادرت نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3900848|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref>
دایرهٔ اجرا حق ندارد [[اجرائیه]] را اصلاح کند؛ زیرا اجرائیه توسط دایرهٔ اجرا صادر نگردیده‌است و دادگاهی که اجرائیه را صادر نموده‌است وظیفه دارد با [[اصلاح]] یا [[ابطال]] اجرائیه، اشتباه خود را رفع کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3900832|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref> همچنین، همان‌طور که از متن ماده مشخص است؛ تصحیح یا ابطال اجرائیه صرفاً مستلزم درخواست [[محکوم‌له]] یا [[محکوم‌علیه]] نمی‌باشد؛ بلکه دادگاه رأساً نیز می‌تواند به انجام امر اصلاح یا ابطال مبادرت نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3900848|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref>


نکتهٔ دیگر آنکه با توجه به وحدت ملاک [[ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]، که رفع سهو قلم در رأی صادره را از وظایف دادگاه صادرکنندهٔ آن می‌داند، مرجع صالح برای رفع اشتباهات اجرائیه، دادگاه صادرکنندهٔ اجرائیه است و همچنین، مفاد اجرائیهٔ اصلاح شده باید به طرفین [[ابلاغ]] شود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235548|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> و کلیه مهلت‌ها از زمان ابلاغ اجرائیه جدید یا اصلاحی محاسبه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3933436|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref> قلمرو اختیارات دادگاه برای رفع اشتباهات اجرائیه در قانون احصاء نشده‌است. با وجود این، به نظر می‌رسد این اختیار هر نوع اشتباهی را شامل می‌شود؛ زیرا فراتر از این دادگاه، مرجع دیگری برای اعتراض یا امکان اصلاح اجرائیه وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235552|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
نکتهٔ دیگر آنکه با توجه به وحدت ملاک [[ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]، که رفع سهو قلم در رأی صادره را از وظایف دادگاه صادرکنندهٔ آن می‌داند، مرجع صالح برای رفع اشتباهات اجرائیه، دادگاه صادرکنندهٔ اجرائیه است و همچنین، مفاد اجرائیهٔ اصلاح شده باید به طرفین [[ابلاغ]] شود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235548|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> و کلیه مهلت‌ها از زمان ابلاغ اجرائیه جدید یا اصلاحی محاسبه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3933436|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref> قلمرو اختیارات دادگاه برای رفع اشتباهات اجرائیه در قانون احصاء نشده‌است. با وجود این، به نظر می‌رسد این اختیار هر نوع اشتباهی را شامل می‌شود؛ زیرا فراتر از این دادگاه، مرجع دیگری برای اعتراض یا امکان اصلاح اجرائیه وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235552|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# دادگاه می‌تواند به‌صورت خودکار یا به درخواست هر یک از طرفین اجرائیه را بررسی کند.
# در صورت وجود اشتباه در صدور اجرائیه، دادگاه اختیار ابطال یا تصحیح آن را دارد.
# دادگاه می‌تواند عملیات اجرایی را لغو کند.
# امکان صدور دستور استرداد آنچه که اجرا شده است وجود دارد.
# فرآیند اصلاح یا ابطال اجرائیه باید بر اساس نیاز و مورد صورت گیرد.
 
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره دعوای ابطال اجراییه دادگاه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۱۱۰۴)]]
* [[نظریه شماره 7/99/517 مورخ 1399/06/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فوت اصیل و عدم اطلاع وکیل]]
* [[نظریه شماره 7/99/1948 مورخ 1400/02/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره گستره شمول قانون راجع‌به منع توقیف اموال منقول و غیرمنقول]]
* [[نظریه شماره 7/97/37 مورخ 1397/01/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/97/177 مورخ 1397/02/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/96/2009 مورخ 1396/09/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/95/2823 مورخ 1395/11/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1402/832 مورخ 1402/10/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1402/699 مورخ 1402/09/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/949 مورخ 1402/03/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/862 مورخ 1402/02/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/407 مورخ 1401/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1283 مورخ 1402/07/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1251 مورخ 1401/12/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/1130 مورخ 1400/11/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 2009/96/7 مورخ 1396/09/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]


* شعبهٔ ۱۷ [[دیوان عالی کشور]] در رأی شمارهٔ ۴۹۲ مورخ ۱۳۷۰/۰۹/۱۱ بیان می‌دارد: «می‌بایستی در تاریخی که اجرائیه علیه [[خوانده]] صادر می‌شود، شرایط صدور آن نیز فراهم باشد، در غیر این‌صورت اجرائیه باطل می‌شود».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235308|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
* شعبهٔ ۱۷ [[دیوان عالی کشور]] در رأی شمارهٔ ۴۹۲ مورخ ۱۳۷۰/۰۹/۱۱ بیان می‌دارد: «می‌بایستی در تاریخی که اجرائیه علیه [[خوانده]] صادر می‌شود، شرایط صدور آن نیز فراهم باشد، در غیر این‌صورت اجرائیه باطل می‌شود».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1235308|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
خط ۲۹: خط ۵۴:
* [[نظریه شماره 7/1402/236 مورخ 1402/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مالی یا غیر مالی بودن خواسته ابطال اجراییه]]
* [[نظریه شماره 7/1402/236 مورخ 1402/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مالی یا غیر مالی بودن خواسته ابطال اجراییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/810 مورخ 1400/09/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدول از اجرائیه چک پرداخت نشدنی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/810 مورخ 1400/09/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدول از اجرائیه چک پرداخت نشدنی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1770 مورخ 1399/12/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره لزوم تشریفات رسمی برای ابطال رای داور و اجراییه های ثبتی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1770 مورخ 1399/12/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره لزوم تشریفات رسمی برای ابطال رای داور و اجراییه های ثبتی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/974 مورخ 1400/09/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقامه دعوا جهت موجه بودن عدم قابلیت پرداخت چک پس از صدور اجراییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/974 مورخ 1400/09/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقامه دعوا جهت موجه بودن عدم قابلیت پرداخت چک پس از صدور اجراییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/552 مورخ 1399/05/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فوت خوانده در حین رسیدگی]]
* [[نظریه شماره 7/99/552 مورخ 1399/05/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فوت خوانده در حین رسیدگی]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1295 مورخ 1402/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه خسارت از صادرکننده چک و ضامن (وثیقه گذار) چک]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1295 مورخ 1402/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه خسارت از صادرکننده چک و ضامن (وثیقه گذار) چک]]
خط ۴۰: خط ۶۳:
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
[[رده:اشتباه در صدور اجرائیه]]
[[رده:اشتباه در صدور اجرائیه]]
[[رده:ابطال اجرائیه]]
[[رده:ابطال اجرائیه]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۳

ماده ۱۱ قانون اجرای احکام مدنی: هرگاه در صدور اجرائیه اشتباهی شده باشد دادگاه می‌تواند رأساً یا به درخواست هر یک از طرفین به اقتضای مورد، اجرائیه را ابطال یا تصحیح نماید یا عملیات اجرایی را الغا کند و دستور استرداد مورد اجرا را بدهد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

اجرائیه: اجرائیهٔ دادگاه، ورقه‌ای است که پس از رسیدگی به دعاوی حقوقی مالی و صدور حکم از ناحیهٔ دادگاه و قطعیت آن بنا به تقاضای محکوم‌له و توسط دادگاه بدوی صادر می‌شود. ملاک اجرای حکم قطعی دادگاه نیز برگ اجرائیه است.[۱] به بیان دیگر، اجرائیه برگ چاپی مخصوصی است که پس از درخواست محکوم‌له به عهدهٔ محکوم‌علیه صادر می‌شود.[۲]

نکات تفسیری دکترین

دایرهٔ اجرا حق ندارد اجرائیه را اصلاح کند؛ زیرا اجرائیه توسط دایرهٔ اجرا صادر نگردیده‌است و دادگاهی که اجرائیه را صادر نموده‌است وظیفه دارد با اصلاح یا ابطال اجرائیه، اشتباه خود را رفع کند.[۳] همچنین، همان‌طور که از متن ماده مشخص است؛ تصحیح یا ابطال اجرائیه صرفاً مستلزم درخواست محکوم‌له یا محکوم‌علیه نمی‌باشد؛ بلکه دادگاه رأساً نیز می‌تواند به انجام امر اصلاح یا ابطال مبادرت نماید.[۴]

نکتهٔ دیگر آنکه با توجه به وحدت ملاک ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی، که رفع سهو قلم در رأی صادره را از وظایف دادگاه صادرکنندهٔ آن می‌داند، مرجع صالح برای رفع اشتباهات اجرائیه، دادگاه صادرکنندهٔ اجرائیه است و همچنین، مفاد اجرائیهٔ اصلاح شده باید به طرفین ابلاغ شود[۵] و کلیه مهلت‌ها از زمان ابلاغ اجرائیه جدید یا اصلاحی محاسبه می‌شود.[۶] قلمرو اختیارات دادگاه برای رفع اشتباهات اجرائیه در قانون احصاء نشده‌است. با وجود این، به نظر می‌رسد این اختیار هر نوع اشتباهی را شامل می‌شود؛ زیرا فراتر از این دادگاه، مرجع دیگری برای اعتراض یا امکان اصلاح اجرائیه وجود ندارد.[۷]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. دادگاه می‌تواند به‌صورت خودکار یا به درخواست هر یک از طرفین اجرائیه را بررسی کند.
  2. در صورت وجود اشتباه در صدور اجرائیه، دادگاه اختیار ابطال یا تصحیح آن را دارد.
  3. دادگاه می‌تواند عملیات اجرایی را لغو کند.
  4. امکان صدور دستور استرداد آنچه که اجرا شده است وجود دارد.
  5. فرآیند اصلاح یا ابطال اجرائیه باید بر اساس نیاز و مورد صورت گیرد.

رویه های قضایی

منابع

  1. مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3450680
  2. علی مهاجری. دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران. چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2642604
  3. علی مهاجری. شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول). چاپ 7. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3900832
  4. علی مهاجری. شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول). چاپ 7. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3900848
  5. علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235548
  6. غلامرضا موحدیان. آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3933436
  7. علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235552
  8. علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1235308
  9. سیدمحمدرضا حسینی. قانون اجرای احکام مدنی در رویه قضایی. چاپ 2. نگاه بینه، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2038508