ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که برابر ماده (۳۱۸) اقامه دعوا نشود یا در صورت اقامه دعوا، ادعای خواهان رد شود، متقاضی دستور موقت به جبران خساراتی که طرف دعوا در اجرای دستور متحمل شده‌است محکوم خواهد شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی
• ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی

مواد مرتبط

• ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی
• ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی

• ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی

• ماده ۳۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی

توضیح واژگان

• دستور موقت: رسیدگی در دادگاه و همچنین در داوری، معمولاً مدتی به طول می‌انجامد. در این مدت ممکن است موضوعاتی بروز کند که مستلزم تعیین تکلیف فوری باشد، در چنین مواردی دستور موقت صادر می‌گردد. فوریت، شرط اصلی صدور دستور موقت است. به این ترتیب در مواردی که رسیدگی عادی موجب ضرر به متقاضی باشد و رسیدگی فوریت دارد، دادگاه می‌تواند حتی بدون احضار طرف مقابل، در مورد توقیف اموال یا انجام عملی یا نهی از آن موقتاً دستوراتی صادر نماید.

پیشینه

حکم این ماده مشابه حکم مقرر در ماده ۷۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ می‌باشد با این تفاوت که متن قانون سابق کامل‌تر بوده و علاوه بر جبران خسارت ناشی از اجرای دستور موقت، شامل تأدیه خسارتی که خوانده برای دادن ضامن و وثیقه و غیره جهت جلوگیری از اجرای دستور موقت متحمل شده بود نیز، می‌شد.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

جبران خسارت ناشی از دستور موقت، به عهده کسی است که در دعوی اصلی محکوم شود. خواهان در صورت موفقیت در دعوا، می‌تواند هزینه‌های درخواست دستور موقت را مطالبه نماید. همچنین، خوانده نیز می‌تواند در صورت پیروزی در دعوا خسارات ناشی از انجام اجرای دستور موقت را از محل تأمین مطالبه نماید. نکته‌ی دیگر آن که، در صورت عدم طرح دعوی اصلی در مهلت مقرر در دادگاه صالح یا محکوم شدن خواهان، وی موظف به پرداخت خسارات ناشی از اجرای دستور موقت است. این جبران خسارت از محل تأمین دریافتی از خواهان می‌باشد. در نهایت، شایان ذکر است که مطابق مواد ۳۲۳ و ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی پرداخت خسارت ناشی از اجرای دستور موقت یا عدم طرح دعوای به موقع، نیازمند رسیدگی ماهوی و صدور حکم توسط دادگاه می‌باشد.

انتقادات

در حقوق ایران ملاک و معیار محاسبه خسارت خوانده در موارد واهی بودن دستور موقت مشخص نشده‌است و تنها در موردی و به‌طور کلی و مبهم در ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی اشاره شده‌است.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره 7/1402/285 مورخ 1402/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای مطالبه خسارت از اجرای دستور موقت

مقالات مرتبط

• بررسی مسئولیت خواهان نسبت به خسارت های طرف دعوا در اثر تأمین خواسته و دستور موقت
• قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاه‌های خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)

کتب مرتبط

• دادرسی فوری، دستور موقت در حقوق ایران و حقوق تطبیقی (موسوی)