ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی: پس از اعلام ختم دادرسی در صورت امکان دادگاه در همان جلسه انشاء رأی نموده و به اصحاب دعوا اعلام مینماید در غیر این صورت حداکثر ظرف یک هفته انشاء و اعلام رأی میکند.
مواد مرتبط
- ماده ۲۹۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۲۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
توضیح واژگان
اعلام ختم دادرسی: اعلام ختم دادرسی پیش از اتخاذ هرگونه تصمیم قاطع در خصوص دعوا، یکی از اصول بنیادین دادرسی مدنی محسوب میشود. به عنوان اصلی دیگر، دادرس به هر حال مکلف به ختم دادرسی در مدت متعارف میباشد؛ در نتیجه اگر «صدور حکم را بر خلاف قانون به تأخیر اندازد» به عنوان «مستنکف از احقاق حق» پیگیرد کیفری و انتظامی خواهد بود. البته دادگاه نمیتواند، در حالی که پرونده فی الواقع آماده ختم دادرسی نیست، این موضوع را اعلام دارد.[۱] انشاء رأی: مقصود از انشاء رأی، همان بیان کلمات و عبارات در خصوص بررسی و دادرسی همهجانبه موضوع از سوی قاضی دادگاه به عنوان مرجعی بیطرف و کسب نتیجهای قاطع است.[۲] اصحاب دعوی: اصحاب دعوا یا متخاصمین یا متحاکمین، دو طرف دعوی مطروحه در دادگاهها را گویند.[۳]
مطالعات تطبیقی
مطابق ماده ۱۷۹ قانون آیین دادرسی مصر، در مورد صدور رأی، دادگاه موظف است در امور فوری ظرف ۲۴ ساعت و در امور دیگر ظرف ۷ روز نسبت به صدور و امضاء رأی اقدام نماید.[۴]
نکات تفسیری دکترین ماده 295 قانون آیین دادرسی مدنی
جلسه دادرسی مندرج در ماده ۲۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی جلسهای است که با حضور طرفین دعوا تشکیل شدهاست و این در حالی است که همواره پایان جلسه دادرسی منجر به صدور رأی نمیشود چراکه ممکن است صدور رأی مستلزم تحقیقاتی از جانب دادگاه باشد که در وقت نظارت یا جلسه فوقالعاده پرونده را آماده صدور رأی نماید. در هر حال صدور رأی باید بعد از اعلام ختم دادرسی صورت گیرد.[۵] همچنین صدور رأی در اینجا به مفهوم اعم آن یعنی حکم و قرار میباشد.[۶]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
از نظر شرعی تأخیر در صدور حکم گناه میباشد.[۷]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 295 قانون آیین دادرسی مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- پس از اعلام ختم دادرسی، دادگاه موظف به انشاء رأی است.
- در صورت امکان، رأی باید در همان جلسه ختم دادرسی صادر شود.
- اگر امکان انشاء رأی در همان جلسه وجود نداشته باشد، دادگاه باید ظرف حداکثر یک هفته رأی را صادر کند.
- رأی انشاء شده باید به اصحاب دعوا اعلام شود.
رویه های قضایی
- نظریه شماره 1670/96/7 مورخ 1396/07/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- رای دادگاه درباره اعتراض ثالث نسبت به دستور فروش ملک مشاع (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۱۴۰۷)
- نظریه شماره 7/99/954 مورخ 1399/07/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امحای رای قبل از ثبت دادنامه توسط قاضی و صدور رای جدید طبق تشریفات قانونی
منابع
- ↑ گودرز افتخارجهرمی و مصطفی السان. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. میزان، 1396. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6660968
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 885384
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 342036
- ↑ طیب افشارنیا و حجت مبین. اطاله دادرسی و توسعه قضایی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2958220
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3855760
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 573300
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 113528