ماده ۴۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۴۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و از این طریق به داوری ارجاع شده باشد، درصورت اعتراض به رأی داور و صدور حکم به بطلان آن، رسیدگی به دعوا تا قطعی شدن حکم بطلان رأی داور متوقف می‌ماند.

تبصره - درمواردی که ارجاع امر به داوری از طریق دادگاه نبوده و رأی داور باطل گردد، رسیدگی به دعوا در دادگاه با تقدیم دادخواست به عمل خواهد آمد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

داوری: داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و قضاوت آمده‌است و در اصطلاح می‌توان آن را انصراف متخاصمین از مرجع قضایی به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به ماهیت دعوی تعریف نمود.

پیشینه

«ماده ۸۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی لبنان به دادگاهی که به اعتراض به رای داور رسیدگی می‌کند اجازه داده شده‌است تا در حدود موضوع داوری رسیدگی کرده و حکم صادر نماید مگر اینکه طرفین دعوی به شکل دیگری توافق کرده باشند اما قانون آیین دادرسی مدنی ایران در این ماده اجازه را فقط در صورتی به دادگاه داده‌است که دعوا قبل از ارجاع به داوری در آن دادگاه مطرح شده باشد.»

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در رویه در صورتی که اصل دعوا که در جریان رسیدگی به داوری ارجاع شده‌است در دادگاه مطرح بوده، رسیدگی به اعتراض به رای داور در دادگاه مذکور صورت می‌گیرد و در صورت ابطال رای داور، مجدد رسیدگی به موضوع دعوا در همان دادگاه آغاز می‌شود و در این صورت مانعی برای تراضی مجدد طرفین برای ارجاع امر به داوری وجود نخواهد داشت. عده ای معتقدند اعتبار امر مختوم را در مورد رای داور مستند به متن قانون آیین دادرسی مدنی نمی‌دانند و معتقند هر گاه پس از قطعی شدن رای داور، دعوا دوباره اقامه شود و خوانده، با ارایه رای قطعی داوری، دادگاه را آگاه نماید، دادگاه به علت بی حقی خواهان، حکم علیه او صادر می‌کند نه بر اساس اعتبار امر مختومه رای داور.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر ابطال رای داوری بر صلاحیت داور (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۰۰۳)

مقالات مرتبط

مطالعة تطبیقی جهات ابطال آرای داوری در حقوق ایران و فرانسه

داوری در آثار استاد جعفری لنگرودی