ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه موضوع درخواست دستور موقت، در مقر دادگاهی غیر از دادگاه‌های یادشده در ماده قبل باشد، درخواست دستور موقت از آن دادگاه به عمل می‌آید، اگرچه صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را نداشته باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

دستور موقت: رسیدگی در دادگاه و همچنین در داوری، معمولاً مدتی به طول می‌انجامد. در این مدت ممکن است موضوعاتی بروز کند که مستلزم تعیین تکلیف فوری باشد، در چنین مواردی دستور موقت صادر می‌گردد. فوریت، شرط اصلی صدور دستور موقت است. به این ترتیب در مواردی که رسیدگی عادی موجب ضرر به متقاضی باشد و رسیدگی فوریت دارد، دادگاه می‌تواند حتی بدون احضار طرف مقابل، در مورد توقیف اموال یا انجام عملی یا نهی از آن موقتاً دستوراتی صادر نماید.

پیشینه

مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته اما مشابه آن ذیل ماده ۷۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ بیان شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که موضوع دستور موقت در حوزه قضایی غیر از حوزه قضایی دادگاه صالح به رسیدگی به اصل دعوا باشد، درخواست کننده باید به دادگاهی که موضوع دستور موقت در حوزه آن قرار دارد مراجعه کند. نکته‌ی دیگر آن که درخواست دستور موقت بعد از طرح دعوای اصلی می‌تواند در برگه عادی یا شفاهاً از دادگاه درخواست شود که در این مورد در صورت مجلس قید می‌شود. همچنین، شایان ذکر است که درخواست تأمین خواسته، تنها از دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد ممکن است اما درخواست دستور موقت را برحسب مورد می‌تواند از دادگاه صالح برای رسیدگی به اصل دعوا یا دادگاه غیر صالح رسیدگی به اصل دعوا (دادگاه محلی که موضوع دستور موقت در آن واقع است) درخواست نمود.

رویه‌های قضایی

• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای مال غیرمنقول

مصادیق و نمونه‌ها

دعوای مطالبه مبلغی وجه نقد در دادگاه عمومی تهران مطرح است، پس از طرح، مقداری از اموال یا وجوه نقد در یکی از شهرستان‌ها کشف می‌شود. خواهان می‌تواند از دادگاه محل شهرستان درخواست دستور موقت مبنی بر توقیف اموال نماید.

مقالات مرتبط

• استمرار دادرسی و احکام آن در حقوق ایران و فرانسه

کتب مرتبط

• دادرسی فوری، دستور موقت در حقوق ایران و حقوق تطبیقی (موسوی)