ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «در صورتی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده تأمین دلیل ممکن نباشد، درخواس...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در صورتی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده تأمین دلیل ممکن نباشد، درخواست تأمین دلیل بدون تعیین طرف پذیرفته وبه جریان گذاشته خواهدشد.
'''ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی''': در صورتی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده [[تأمین دلیل]] ممکن نباشد، [[درخواست]] تأمین دلیل بدون تعیین طرف پذیرفته و به جریان گذاشته خواهد شد.
 
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تامین دلیل : در قانون تامین دلیل تعریف نشده است اما می توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت هایی که امکان تغییر آنها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت ، استناد نماید. به بیان دیگر تامین دلیل به معنای در امنیت قراردادن ادله می باشد.28094
[[تأمین دلیل]]: شیوه‌ای است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات [[ادعا|ادعای]] خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شیوه‌هایی عملی از طرح و دفاع دعاوی سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4189180|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=زینالی|چاپ=1}}</ref> به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن [[دلیل|ادله]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=خود آموز و راهنمای آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=طرح نوین اندیشه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1605976|صفحه=|نام۱=مهرداد|نام خانوادگی۱=افضلی|چاپ=2}}</ref>
 
== پیشینه ==
این ماده در قانون سال 1290 مشابهی نداشته 699336 و در قانون سال 1318 در ماده 321 ق.آ.د.م  بیان شده بود.139147
در [[ماده ۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]] مصوب ۱۲۹۰ شرایط چنین بود:«در مواردی که مستدعی تأمین دلایل طرف خود را معین نکرده اجرای آن در صورتی به عمل می‌آید که از برای خواهش‌کننده ممکن نباشد اسم طرف خود را معین نماید».<ref>[[ماده ۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]]</ref> همچنین، این ماده در [[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] نیز بیان شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=556644|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
این ماده استثنایی بر [[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248392|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> با توجه به [[ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] درخواست تأمین دلیل در صورت ناتوانی [[خواهان]] از تعیین طرف مقابل، بدون مشخص کردن [[خوانده]] قبول می‌شود. تشخیص ناتوانی در تعیین طرف مقابل توسط متقاضی درخواست تأمین دلیل با مرجع صالح بوده و (درخواست بدون تعیین طرف مقابل) در صورتی رد می‌شود که امکان تعیین طرف از مفاد درخواست یا پیوست‌های احتمالی آن قابل تشخیص باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1342116|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1342084|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref> در هر حال چنین بیان شده است که لازم نیست متقاضی تأمین دلیل ثابت کند که تعیین طرف مقابل برای او ممکن نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=470832|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3610760|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248380|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> البته خلاف این نظر هم وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456488|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
این ماده استثنایی بر ماده 151 ق.آ.د.م است312084 که با توجه به ماده 154 درخواست تامین دلیل در صورت ناتوانی خواهان از تعیین طرف مقابل ، بدون مشخص کردن خوانده قبول می شود ، تشخیص ناتوانی در تعیین طرف مقابل توسط متقاضی درخواست تامین دلیل با مرجع صالح بوده و (درخواست بدون تعیین طرف مقابل )در صورتی رد می شود که امکان تعیین طرف از مفاد درخواست یا پیوست های احتمالی آن قاب تشخیص باشد.335515//335507 در هر حال لازم نیست متقاضی تامین دلیل ثابت کند که تعیین طرف مقابل برای او ممکن نیست.117694/902676/312081که البته خلاف این نظر هم وجود دارد.114108
 
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
1)ممکن است خواهان نتواند طرف مقابل خود را مشخص کند مثلا اتومبیل خواهان در کوچه پارک شده و شخص ناشناسی با آن تصادف کرده و موجب خسارت گردیده در اینصورت خواهان می خواهد از خسارت اتومبیل خود تامین دلیل کرده تا در زمان پیدا کردن عامل ضرر ، برای مطالبه به وی رجوع نماید.571888
# ممکن است خواهان نتواند طرف مقابل خود را مشخص کند. مثلاً اتومبیل خواهان در کوچه پارک شده و شخص ناشناسی با آن تصادف کرده و موجب [[خسارت]] گردیده در اینصورت خواهان می‌خواهد از خسارت اتومبیل خود تأمین دلیل کرده تا در زمان پیدا کردن عامل [[ضرر]]، برای [[مطالبه]] به وی رجوع نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2287608|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=5}}</ref>
2) ممکن است ضرورتی برای تعیین طرف مقابل نباشد به عنوان مثال شخصی بدون اینکه ادعایی علیه شخص خاصی داشته باشد تصمیم می گیرد تصرفات خود را نسبت به یک خانه یا یک زمین یا یک مغازه را صورت مجلس کند .114106
# ممکن است ضرورتی برای تعیین طرف مقابل نباشد. به عنوان مثال شخصی بدون اینکه [[ادعا|ادعایی]] علیه شخص خاصی داشته باشد تصمیم می‌گیرد [[تصرف|تصرفات]] خود را نسبت به یک خانه یا یک زمین یا یک مغازه را [[صورت مجلس]] کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456480|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# در صورتی که شناسایی و تعیین طرف مقابل ممکن نباشد، امکان ارائه درخواست تأمین دلیل وجود دارد.
# درخواست تأمین دلیل بدون نیاز به تعیین طرف مقابل نیز پذیرفتنی است.
# قانون به درخواست‌کننده اجازه می‌دهد تا بدون مشخص کردن طرف مقابل درخواست تأمین دلیل را ثبت کند.
# فرآیند تأمین دلیل می‌تواند بدون تعیین طرف مقابل به جریان بیافتد.
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]
[[رده:تأمین]]
[[رده:تأمین دلیل]]
[[رده:شرایط درخواست تأمین دلیل]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0770}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۷

ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده تأمین دلیل ممکن نباشد، درخواست تأمین دلیل بدون تعیین طرف پذیرفته و به جریان گذاشته خواهد شد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

تأمین دلیل: شیوه‌ای است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید.[۱] به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن ادله می‌باشد.[۲]

پیشینه

در ماده ۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰ شرایط چنین بود:«در مواردی که مستدعی تأمین دلایل طرف خود را معین نکرده اجرای آن در صورتی به عمل می‌آید که از برای خواهش‌کننده ممکن نباشد اسم طرف خود را معین نماید».[۳] همچنین، این ماده در ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ نیز بیان شده بود.[۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی

این ماده استثنایی بر ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی است.[۵] با توجه به ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی درخواست تأمین دلیل در صورت ناتوانی خواهان از تعیین طرف مقابل، بدون مشخص کردن خوانده قبول می‌شود. تشخیص ناتوانی در تعیین طرف مقابل توسط متقاضی درخواست تأمین دلیل با مرجع صالح بوده و (درخواست بدون تعیین طرف مقابل) در صورتی رد می‌شود که امکان تعیین طرف از مفاد درخواست یا پیوست‌های احتمالی آن قابل تشخیص باشد.[۶][۷] در هر حال چنین بیان شده است که لازم نیست متقاضی تأمین دلیل ثابت کند که تعیین طرف مقابل برای او ممکن نیست،[۸][۹][۱۰] البته خلاف این نظر هم وجود دارد.[۱۱]

مصادیق و نمونه ها

  1. ممکن است خواهان نتواند طرف مقابل خود را مشخص کند. مثلاً اتومبیل خواهان در کوچه پارک شده و شخص ناشناسی با آن تصادف کرده و موجب خسارت گردیده در اینصورت خواهان می‌خواهد از خسارت اتومبیل خود تأمین دلیل کرده تا در زمان پیدا کردن عامل ضرر، برای مطالبه به وی رجوع نماید.[۱۲]
  2. ممکن است ضرورتی برای تعیین طرف مقابل نباشد. به عنوان مثال شخصی بدون اینکه ادعایی علیه شخص خاصی داشته باشد تصمیم می‌گیرد تصرفات خود را نسبت به یک خانه یا یک زمین یا یک مغازه را صورت مجلس کند.[۱۳]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. در صورتی که شناسایی و تعیین طرف مقابل ممکن نباشد، امکان ارائه درخواست تأمین دلیل وجود دارد.
  2. درخواست تأمین دلیل بدون نیاز به تعیین طرف مقابل نیز پذیرفتنی است.
  3. قانون به درخواست‌کننده اجازه می‌دهد تا بدون مشخص کردن طرف مقابل درخواست تأمین دلیل را ثبت کند.
  4. فرآیند تأمین دلیل می‌تواند بدون تعیین طرف مقابل به جریان بیافتد.

منابع

  1. مهدی زینالی. شیوه‌هایی عملی از طرح و دفاع دعاوی سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4189180
  2. مهرداد افضلی. خود آموز و راهنمای آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. طرح نوین اندیشه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1605976
  3. ماده ۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی
  4. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 556644
  5. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248392
  6. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1342116
  7. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1342084
  8. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 470832
  9. عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3610760
  10. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248380
  11. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 456488
  12. علی مهاجری. آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران. چاپ 5. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2287608
  13. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 456480