ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «درصورتی که برابر ماده (318) اقامه دعوا نشود و یا درصورت اقامه دعوا، ادعای خواها...» ایجاد کرد) |
|||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مواد مرتبط دستور موقت}} | |||
'''ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': در صورتی که برابر [[ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده (۳۱۸)]] اقامه [[دعوا]] نشود یا در صورت اقامه دعوا، [[ادعا|ادعای]] [[خواهان]] رد شود، متقاضی دستور موقت به جبران [[خسارت|خساراتی]] که طرف دعوا در اجرای دستور متحمل شده‌است محکوم خواهد شد. | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده 12 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی|ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] | |||
* [[ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی]] | |||
==مواد مرتبط== | |||
*[[ماده 12 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی|ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]] | |||
* [[ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
*[[ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
دستور موقت : | |||
* [[دستور موقت]]: رسیدگی در [[دادگاه]] و همچنین در [[داوری]]، معمولاً مدتی به طول می‌انجامد. در این مدت ممکن است موضوعاتی بروز کند که مستلزم تعیین تکلیف فوری باشد، در چنین مواردی [[دستور موقت]] صادر می‌گردد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=داوری تجاری بین‌المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3541844|صفحه=|نام۱=عبدالحسین|نام خانوادگی۱=شیروی|چاپ=1}}</ref> فوریت، شرط اصلی صدور دستور موقت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=آیین داوری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4686828|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=2}}</ref> به این ترتیب در مواردی که رسیدگی عادی موجب [[ضرر]] به متقاضی باشد و رسیدگی فوریت دارد، دادگاه می‌تواند حتی بدون احضار طرف مقابل، در مورد [[توقیف اموال]] یا انجام عملی یا نهی از آن موقتاً دستوراتی صادر نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گام به گام با حقوق خانواده (تحلیل علمی و کارورزی عملی حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گام به گام|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1004572|صفحه=|نام۱=محمدجواد|نام خانوادگی۱=حبیبی‌تبار|چاپ=3}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
حکم این ماده مشابه حکم مقرر در ماده | حکم این ماده مشابه حکم مقرر در [[ماده ۷۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] می‌باشد با این تفاوت که متن قانون سابق کاملتر بوده و علاوه بر جبران خسارت ناشی از اجرای دستور موقت، شامل تأدیه خسارتی که [[خوانده]] برای دادن [[ضامن]] و [[وثیقه]] و غیره جهت جلوگیری از اجرای دستور موقت متحمل شده بود نیز، می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله قضایی و حقوقی دادگستری شماره 42 بهار 1382|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2961240|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | ||
جبران خسارت ناشی از دستور | جبران خسارت ناشی از دستور موقت، به عهده کسی است که در دعوی اصلی محکوم شود. [[خواهان]] در صورت موفقیت در دعوا، می‌تواند هزینه‌های درخواست دستور موقت را مطالبه نماید. همچنین، خوانده نیز می‌تواند در صورت پیروزی در دعوا خسارات ناشی از انجام اجرای دستور موقت را از محل تأمین مطالبه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1180488|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که، در صورت عدم طرح دعوی اصلی در مهلت مقرر در دادگاه صالح یا محکوم شدن خواهان، وی موظف به پرداخت خسارات ناشی از اجرای دستور موقت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=574268|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3510928|صفحه=|نام۱=سید عباس|نام خانوادگی۱=موسوی|چاپ=1}}</ref> این جبران خسارت از محل [[تأمین]] دریافتی از خواهان می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1341440|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref> در نهایت، شایان ذکر است که مطابق [[ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مواد ۳۲۳]] و [[ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی|۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] پرداخت [[خسارت]] ناشی از اجرای دستور موقت یا عدم طرح دعوای به موقع، نیازمند [[رسیدگی ماهوی]] و صدور [[حکم]] توسط دادگاه می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3888896|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | ||
در | == انتقادات == | ||
در حقوق ایران ملاک و معیار محاسبه [[خسارت]] [[خوانده]] در موارد واهی بودن دستور موقت مشخص نشده‌است و تنها در موردی و به‌طور کلی و مبهم در [[ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی]] اشاره شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3511432|صفحه=|نام۱=سید عباس|نام خانوادگی۱=موسوی|چاپ=1}}</ref> | |||
== رویه‌های قضایی== | |||
*[[نظریه شماره 7/1402/285 مورخ 1402/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای مطالبه خسارت از اجرای دستور موقت]] | |||
==مقالات مرتبط== | |||
*[[بررسی مسئولیت خواهان نسبت به خسارت های طرف دعوا در اثر تأمین خواسته و دستور موقت]] | |||
*[[قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاه‌های خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)]] | |||
==کتب مرتبط== | |||
*[[دادرسی فوری، دستور موقت در حقوق ایران و حقوق تطبیقی (موسوی)]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | |||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
[[رده:دادرسی نخستین]] | |||
[[رده:رأی]] | |||
[[رده:دستور موقت]] | |||
[[رده:جبران خسارت]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۳۶
|
|---|
|
مواد مرتبط در قانون آیین دادرسی مدنی |
ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که برابر ماده (۳۱۸) اقامه دعوا نشود یا در صورت اقامه دعوا، ادعای خواهان رد شود، متقاضی دستور موقت به جبران خساراتی که طرف دعوا در اجرای دستور متحمل شده‌است محکوم خواهد شد.
مواد مرتبط
مواد مرتبط
- ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی
توضیح واژگان
- دستور موقت: رسیدگی در دادگاه و همچنین در داوری، معمولاً مدتی به طول می‌انجامد. در این مدت ممکن است موضوعاتی بروز کند که مستلزم تعیین تکلیف فوری باشد، در چنین مواردی دستور موقت صادر می‌گردد.[۱] فوریت، شرط اصلی صدور دستور موقت است.[۲] به این ترتیب در مواردی که رسیدگی عادی موجب ضرر به متقاضی باشد و رسیدگی فوریت دارد، دادگاه می‌تواند حتی بدون احضار طرف مقابل، در مورد توقیف اموال یا انجام عملی یا نهی از آن موقتاً دستوراتی صادر نماید.[۳]
پیشینه
حکم این ماده مشابه حکم مقرر در ماده ۷۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ می‌باشد با این تفاوت که متن قانون سابق کاملتر بوده و علاوه بر جبران خسارت ناشی از اجرای دستور موقت، شامل تأدیه خسارتی که خوانده برای دادن ضامن و وثیقه و غیره جهت جلوگیری از اجرای دستور موقت متحمل شده بود نیز، می‌شد.[۴]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
جبران خسارت ناشی از دستور موقت، به عهده کسی است که در دعوی اصلی محکوم شود. خواهان در صورت موفقیت در دعوا، می‌تواند هزینه‌های درخواست دستور موقت را مطالبه نماید. همچنین، خوانده نیز می‌تواند در صورت پیروزی در دعوا خسارات ناشی از انجام اجرای دستور موقت را از محل تأمین مطالبه نماید.[۵] نکته‌ی دیگر آن که، در صورت عدم طرح دعوی اصلی در مهلت مقرر در دادگاه صالح یا محکوم شدن خواهان، وی موظف به پرداخت خسارات ناشی از اجرای دستور موقت است.[۶][۷] این جبران خسارت از محل تأمین دریافتی از خواهان می‌باشد.[۸] در نهایت، شایان ذکر است که مطابق مواد ۳۲۳ و ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی پرداخت خسارت ناشی از اجرای دستور موقت یا عدم طرح دعوای به موقع، نیازمند رسیدگی ماهوی و صدور حکم توسط دادگاه می‌باشد.[۹]
انتقادات
در حقوق ایران ملاک و معیار محاسبه خسارت خوانده در موارد واهی بودن دستور موقت مشخص نشده‌است و تنها در موردی و به‌طور کلی و مبهم در ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی اشاره شده‌است.[۱۰]
رویه‌های قضایی
مقالات مرتبط
- بررسی مسئولیت خواهان نسبت به خسارت های طرف دعوا در اثر تأمین خواسته و دستور موقت
- قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاه‌های خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)
کتب مرتبط
منابع
- ↑ عبدالحسین شیروی. داوری تجاری بین‌المللی. چاپ 1. سمت، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3541844
- ↑ مرتضی یوسف زاده. آیین داوری. چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4686828
- ↑ محمدجواد حبیبی‌تبار. گام به گام با حقوق خانواده (تحلیل علمی و کارورزی عملی حقوق خانواده). چاپ 3. گام به گام، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1004572
- ↑ مجله قضایی و حقوقی دادگستری شماره 42 بهار 1382. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2961240
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180488
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 574268
- ↑ سید عباس موسوی. دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان. چاپ 1. میزان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3510928
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1341440
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3888896
- ↑ سید عباس موسوی. دادرسی فوری در نظام حقوقی ایران و انگلستان. چاپ 1. میزان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3511432