ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی''': هرگاه پس از رسیدگی، دادگاه درخواست اعاده دادرسی را وارد تشخیص دهد، حکم مورد اعاده دادرسی را نقض و حکم مقتضی صادر می‌نماید. درصورتی که درخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، فقط همان قسمت نقض یا اصلاح می‌گردد. این حکم از حیث تجدیدنظر و فرجام خواهی تابع مقررات مربوط خواهد بود.
{{مواد مرتبط اعاده دادرسی (حقوقی)}}'''ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی''': هرگاه پس از [[رسیدگی]]، [[دادگاه]] [[درخواست اعاده دادرسی]] را وارد تشخیص دهد، [[حکم]] مورد [[اعاده دادرسی]] را [[نقض رای|نقض]] و حکم مقتضی صادر می‌نماید. درصورتی که درخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، فقط همان قسمت نقض یا اصلاح می‌گردد. این حکم از حیث [[تجدیدنظر خواهی|تجدیدنظر]] و [[فرجام خواهی]] تابع مقررات مربوط خواهد بود.
*{{زیتونی|[[ماده ۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
اعاده دادرسی: «مقصود از اعاده دادرسی از سر گرفتن و دوباره رسیدگی کردن است، به عبارت دیگر رسیدگی ماهوی مجدد به دعوایی منتهی به حکم قطعی گردیده، در همان مرجع صادر کننده حکم را اعاده دادرسی گویند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2520196|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
مقصود از [[اعاده دادرسی]] از سر گرفتن و دوباره [[رسیدگی]] کردن است، به عبارت دیگر به [[رسیدگی ماهوی]] مجدد به [[دعوا|دعوایی]] منتهی به [[حکم قطعی]] گردیده، در همان مرجع صادر کننده [[حکم]] را اعاده دادرسی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2520196|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مشابه مفاد این ماده ذیل ماده ۵۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹0 <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2799816|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> و همچنین ماده ۶۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=565128|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
مشابه مفاد '''ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی''' ذیل ماده ۵۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹0 <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2799816|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> و همچنین ماده ۶۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=565128|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
اعاده دادرسی در دعاوی دارای دو مرحله جداگانه اولا رد یا قبول درخواست اعاده دادرسی دوما رسیدگی ماهوی و رد یا تأیید حکم مورد نظر، از این موارد قرار رد درخواست اعاده دادرسی قطعی بوده و قابل تجدیدنظر و فرجام نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین اثبات و دادرسی (مجموعه مقالات)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4495500|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=1}}</ref> اما قرار رد دادخواست اعاده دادرسی و همچنین حکم مجدد دادگاه بعد از رسیدگی ماهوی به دادخواست اعاده دادرسی قابل فرجام خواهی یا تجدیدنظر خواهیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2508224|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> اعاده دادرسی و واخواهی هر دو از طرق عدولی شکایت محسوب می‌گردند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2128104|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> لذا در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی و وجود دلایل و مستندات قوی در رسیدگی ماهوی به اعاده دادرسی حکم مورد نظر فسخ حواهد شد و دادگاه حکم جدیدی صادر خواهد کرد، در صورتی که دادخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، در این صورت فقط آن قسمت فسخ یا اصلاح خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب دوم|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3602976|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref>
اعاده دادرسی در دعاوی دارای دو مرحله جداگانه اولا رد یا قبول درخواست اعاده دادرسی دوما رسیدگی ماهوی و رد یا تأیید حکم مورد نظر، از این موارد قرار رد درخواست اعاده دادرسی [[رای قطعی|قطعی]] بوده و قابل [[تجدیدنظر]] و [[فرجام خواهی|فرجام]] نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین اثبات و دادرسی (مجموعه مقالات)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4495500|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=1}}</ref> اما قرار رد دادخواست اعاده دادرسی و همچنین حکم مجدد دادگاه بعد از رسیدگی ماهوی به دادخواست اعاده دادرسی قابل فرجام خواهی یا تجدیدنظر خواهیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2508224|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> اعاده دادرسی و واخواهی هر دو از طرق [[روش عدولی|عدولی]] شکایت محسوب می‌گردند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2128104|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> لذا در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی و وجود دلایل و مستندات قوی در رسیدگی ماهوی به اعاده دادرسی حکم مورد نظر [[فسخ]] حواهد شد و دادگاه حکم جدیدی صادر خواهد کرد، در صورتی که دادخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، در این صورت فقط آن قسمت فسخ یا اصلاح خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب دوم|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3602976|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref>
 
== رویه های قضایی ==
 
* [[رای دادگاه درباره آرای دادگاه عمومی در مقام تجدیدنظرخواهی از آرای شورای حل اختلاف (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۰۰۹۰)]]


== منابع: ==
== منابع: ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۷

ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه پس از رسیدگی، دادگاه درخواست اعاده دادرسی را وارد تشخیص دهد، حکم مورد اعاده دادرسی را نقض و حکم مقتضی صادر می‌نماید. درصورتی که درخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، فقط همان قسمت نقض یا اصلاح می‌گردد. این حکم از حیث تجدیدنظر و فرجام خواهی تابع مقررات مربوط خواهد بود.

توضیح واژگان

مقصود از اعاده دادرسی از سر گرفتن و دوباره رسیدگی کردن است، به عبارت دیگر به رسیدگی ماهوی مجدد به دعوایی منتهی به حکم قطعی گردیده، در همان مرجع صادر کننده حکم را اعاده دادرسی گویند.[۱]

پیشینه

مشابه مفاد ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی ذیل ماده ۵۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹0 [۲] و همچنین ماده ۶۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اعاده دادرسی در دعاوی دارای دو مرحله جداگانه اولا رد یا قبول درخواست اعاده دادرسی دوما رسیدگی ماهوی و رد یا تأیید حکم مورد نظر، از این موارد قرار رد درخواست اعاده دادرسی قطعی بوده و قابل تجدیدنظر و فرجام نمی‌باشد.[۴] اما قرار رد دادخواست اعاده دادرسی و همچنین حکم مجدد دادگاه بعد از رسیدگی ماهوی به دادخواست اعاده دادرسی قابل فرجام خواهی یا تجدیدنظر خواهیست.[۵] اعاده دادرسی و واخواهی هر دو از طرق عدولی شکایت محسوب می‌گردند[۶] لذا در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی و وجود دلایل و مستندات قوی در رسیدگی ماهوی به اعاده دادرسی حکم مورد نظر فسخ حواهد شد و دادگاه حکم جدیدی صادر خواهد کرد، در صورتی که دادخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، در این صورت فقط آن قسمت فسخ یا اصلاح خواهد شد.[۷]

رویه های قضایی

منابع:

  1. بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2520196
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2799816
  3. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 565128
  4. فریدون نهرینی. آیین اثبات و دادرسی (مجموعه مقالات). چاپ 1. گنج دانش، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4495500
  5. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم). چاپ -. مجمع علمی و فرهنگی مجد، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2508224
  6. علی عباس حیاتی. اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه). چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2128104
  7. قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب دوم. چاپ 4. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3602976