ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(اضافه کردن نظریه مشورتی) |
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد. | دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان= | دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330776|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۴: | ||
اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره دعوی مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2352892|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471140|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره دعوی مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2352892|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471140|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | ||
با توجه به این ماده دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456680|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> و در صورتی که مزاحمت به گونه ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248696|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان= | با توجه به این ماده دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456680|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> و در صورتی که مزاحمت به گونه ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248696|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> | ||
در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248720|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248720|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | ||
== مصادیق و نمونه‌ها == | == مصادیق و نمونه‌ها == | ||
۱) استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده این دعوی مشمول دعاوی مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | ۱) استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده این دعوی مشمول دعاوی مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> | ||
۲) فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان= | ۲) فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> ۳) از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن حق ارتفاق، افزایش ارتفاع خانه به گونه ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط موجر در ملک مستأجر برای اجبار وی جهت تخلیه، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2263548|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref> | ||
* [[نظریه شماره | == رویه‌های قضایی == | ||
* [[نظریه شماره ۷/۹۹/۱۱۳۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۸/۲۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تکلیف دادستان به رسیدگی به جرایم تصرف عدوانی،ممانعت و مزاحمت از حق]] | |||
== منابع | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | {{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | ||
نسخهٔ ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۰
ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی: دعوای مزاحمت عبارت است از:
دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.
توضیح واژگان
دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید[۱] و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.[۲]
پیشینه
این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد.[۳]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره دعوی مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.[۴][۵]
با توجه به این ماده دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند.[۶] و در صورتی که مزاحمت به گونه ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.[۷][۸]
در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد.[۹][۱۰]
مصادیق و نمونه‌ها
۱) استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده این دعوی مشمول دعاوی مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.[۱۱]
۲) فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.[۱۲] ۳) از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن حق ارتفاق، افزایش ارتفاع خانه به گونه ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط موجر در ملک مستأجر برای اجبار وی جهت تخلیه، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود.[۱۳]
رویه‌های قضایی
منابع
- ↑ قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866916
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 330776
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797452
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2352892
- ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 471140
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 456680
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248696
- ↑ قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866916
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248720
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5528176
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5528176
- ↑ قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866916
- ↑ سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2263548