ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی: کارشناس مکلف به قبول امر کارشناسی که از دادگاه به او ارجاع شده می‌باشد، مگر این که دارای عذری باشد که به تشخیص دادگاه موجه شناخته شود، در این صورت باید قبل از مباشرت به کارشناسی مراتب را به‌طور کتبی به دادگاه اعلام دارد. موارد معذور بودن کارشناس همان موارد معذور بودن دادرس است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

عذر: به معنای بازداشتن و بهانه ای است که برای رفع گله آورده می‌شود .

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

جهات رد کارشناس با جهات رد دادرس مشترک می‌باشد، اما با توجه به این ماده علاوه بر جهات رد مندرج در ماده ۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی که کارشناسی را ممنوع می‌نماید در صورت عذرهایی ماننند بیماری مؤثر یا مسافرت ضروری نیز می‌تواند از پذیرش کارشناسی خودداری نماید. مطابق تبصره ۲ ماده ۱۸ قانون کارشناسان رسمی در صورتی که کارشناس بدون عذر موجه کارشناسی را نپذیرد متخلف محسوب شده و به مجازات انتظامی موضوع این قانون محکوم می‌شود.

قسمت اول این ماده تأکیدی است بر ماده ۱۵ قانون راجع به کارشناسان رسمی سال ۱۳۱۷ که در آن لزوم قبول امور محوله به کارشناس بیان شده‌است.

مطابق ماده ۱۲ لایحه قانونی استقلال کانون کارشناسان رسمی در صورت وجود جهات رد، هرگاه کارشناس شخصاً آن را اعلام نکند و در امر کارشناسی اظهار نظر نماید، متخلف محسوب و به مجازات انتظامی محکوم می‌شود.

مصادیق و نمونه‌ها

قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از هر طبقه، مثلاً یکی از اصحاب دعوا پدر ومادر، فرزند یا نوه، پدر بزرگ، مادربزرگ، خواهر یا برادر، عمو یا دایی، خاله یا عمه، همسر یا مادرخانم یا پدرخانم باشد .

مصادیق عذر موجه کارشناس می‌توانند مانند: کارشناس اعلام دارد که چون فرزندم خارج از کشور مشغول تحصیل می‌باشد و باید به ملاقات او بروم.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/161 مورخ 1399/05/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره هیئت کارشناسی پنج نفره
• نظریه شماره 7/1400/1360 مورخ 1401/01/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح دعاوی واهی توسط متهم برای رد کارشناسان