ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:


در مورد این موضوع که ایا استماع شهادت قابل نیابت می‌باشد یا خیر باید گفت با توجه به این ماده در صورتی که استماع شهادت صراحتاً مورد نیابت واقع شده باشد استماع شهادت پذیرفته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1640588|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref> نیابت قضایی را می‌توان به نیابت داخلی و نیابت بین‌المللی تقسیم نمود که نوع بین‌الملل آن بین محاکم دو کشور انجام می‌پذیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=573308|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
در مورد این موضوع که ایا استماع شهادت قابل نیابت می‌باشد یا خیر باید گفت با توجه به این ماده در صورتی که استماع شهادت صراحتاً مورد نیابت واقع شده باشد استماع شهادت پذیرفته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1640588|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref> نیابت قضایی را می‌توان به نیابت داخلی و نیابت بین‌المللی تقسیم نمود که نوع بین‌الملل آن بین محاکم دو کشور انجام می‌پذیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=573308|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
== رویه‌ قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/1400/369 مورخ 1400/04/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اجرای مجدد معاینه محلی توسط دادگاه بدوی]]


== منابع: ==
== منابع: ==

نسخهٔ ‏۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۰۷

ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: درهر موردی که رسیدگی به دلایلی از قبیل تحقیقات از مطلعین و گواهان یا معاینه محلی و یا هر اقدام دیگری که می‌بایست خارج از مقر دادگاه رسیدگی کننده به دعوا انجام گیرد و مباشرت دادگاه شرط نباشد، مرجع مذکور به دادگاه صلاحیتدار محل نیابت می‌دهد تا حسب مورد اقدام لازم معمول و نتیجه را طی صورت مجلس به دادگاه نیابت دهنده ارسال نماید. اقدامات مذکور درصورتی معتبر خواهد بود که مورد وثوق دادگاه باشد.

توضیح واژگان

نیابت: در لغت به معنی جانشین شدن می‌باشد و در اصطلاح عملی حقوقی است که شخص به دیگری اختیار می‌دهد که به نام و برای او اعمالی را انجام و نتیجه حاصله را اعلام نماید.[۱][۲]

نیابت قضایی: «اعطای نمایندگی از طرف یک مرجع قضایی به مرجع قضایی دیگر به منظور تحقیق از متهم یا مطلع، جمع‌آوری اسناد و مدارک، انجام کارشناسی، توقیف متهم و ارسال کلیه اسناد جدید التحصیل به مرجع درخواست کننده» را نیابت قضایی گویند.[۳]

پیشینه

مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته اما در قانون آیین دادرسی سال ۱۳۱۸ ضمن ماده ۴۷۰ در مورد مصادیقی از نیابت بحث شده‌است.[۴]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

شکل‌گیری نیابت قضایی با هدف کمک گرفتن یک دادگاه از دادگاه دیگر جهت تحقیقات لازم در حوزه قضایی دادگاه پذیرنده نیابت می‌باشد.[۵]

در نیابت قضایی داگاه نیابت دهنده چهارچوب موضوع نیابت را تعیین کرده و همراه با اسناد و مدارک به دادگاه نیابت گیرنده ارسال می‌نماید، دادگاه نیابت گیرنده در حدود موضوع مشخص شده و با همان ترتیبات قانونی که برای دادگاه نیابت دهنده در قانون مشخص شده‌است موضوع نیابت را اجرا می‌نماید. در این ماده دادگاه نیابت گیرنده دادگاه صلاحیت دار محل نیابت معرفی شده‌است که منظور از آن دادگاه هم عرض با دادگاه اصلی یا دادگاه تالی می‌باشد (مثال: دادگاه تجدید نظر می‌تواند به دادگاه تجدیدنظر حوزه دیگر یا دادگاه عمومی ان حوزه نیابت دهد).[۶] در نیابت قضایی وظایف و اختیارات قضایی دادگاه اصلی (مانند رسیدگی به دلایل و ..) قابل نیابت نمی‌باشد.[۷] و همچنین دادگاه نیابت گیرنده مکلف است مفاد نیابت را به‌طور کامل به انجام رساند.[۸]

در مورد شهرهای بزرگ که از چند مجتمع قضایی تشکیل شده‌اند نیازی به نیابت یک مجتمع به مجتمع دیگر نمی‌باشد مگر اینکه بر اساس مقررات قانونی هر مجتمع به حوزه قضایی تبدیل شده باشد.[۹]

در مورد این موضوع که ایا استماع شهادت قابل نیابت می‌باشد یا خیر باید گفت با توجه به این ماده در صورتی که استماع شهادت صراحتاً مورد نیابت واقع شده باشد استماع شهادت پذیرفته‌است.[۱۰] نیابت قضایی را می‌توان به نیابت داخلی و نیابت بین‌المللی تقسیم نمود که نوع بین‌الملل آن بین محاکم دو کشور انجام می‌پذیرد.[۱۱]

رویه‌ قضایی

منابع:

  1. فهیمه ملک زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2137876
  2. بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1952836
  3. مجله پژوهش های حقوقی شماره 15 نیم سال اول 1388. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 822716
  4. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798428
  5. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 573296
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560576
  7. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1337880
  8. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180836
  9. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 474540
  10. عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1640588
  11. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 573308