ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی: درصورتی که دلیل اعسار شهادت شهود باشد، باید شهادت کتبی حداقل دونفر از اشخاصی که از وضعیت مالی و زندگانی او مطلع می‌باشند به دادخواست ضمیمه شود.

در شهادت نامه، مشخصات و شغل و وسیله امرار معاش مدعی اعسار و عدم تمکن مالی او برای تأدیه هزینه دادرسی با تعیین مبلغ آن باید تصریح شده و شهود منشأ اطلاعات و مشخصات کامل و اقامتگاه خود را به‌طور روشن ذکر نمایند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

شهادت کتبی: «شهادتی که شاهد به صورت نوشته اداء می‌نماید» .

شهادت عدمی: «یعنی شهادت بر امور عدمی مانند گواهی گواهان اعسار و شهادت بر عدم کفایت و بی‌لیاقتی و شهادت بر حص وراثت که از جهتی عدمی است.»

حکم بطلان دعوی: اگر ادله خواهان نارسا باشد حکم به بطلان دعوی صادر می‌شود.

پیشینه

این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است. اما ماده ۲۳ قانون اعسار مقررات مشابهی را بیان کرده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده در مقام بیان جنسیت گواهان نیست بلکه در این مورد ضوابط و قواعد کلی مربوط به گواهان و گواهی باید رعایت شود و چون دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی جنبه مالی دارد به اعتبار بند ب ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی باید دو نفر گواه مرد و در صورتی که امکان اقامه دو گواه مرد وجود نداشته باشد، باید گواهی کتبی یک نفر مرد و دو نفر زن را به دادخواست پیوست کند. در شهادتنامه مذکور باید منشأ و مبنای اطلاعات شاهد مشخص شده و شاهد مشخص نماید که به چه طریقی به عدم تمکن مدعی اععسار پی برده‌است. شهادت کتبی خلاف واقع در استشهادیه موضوع این ماده مشمول ماده ۶۵۰ قانون مجازات نمی‌باشد ولی می‌توان در این مورد به ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی استناد نمود. در صورتی که شهادتنامه کتبی توسط مدعی اعسار ضمیمه دادخواست نگردد، مورد از موارد صدور اخطار رفع نقص می‌باشد.

سوابق و مستندات فقهی

«اگر بینه به تلف شدن تمامی اموال مدعی اعسار – جز مستثنیات دین – شهادت دهد و او افزون بر مستثنیات دین، مال آشکاری نداشته باشد، اعسارش ثابت می‌شود.»

رویه قضایی

• رای دادگاه درباره اثر فوت خواهان دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۱۹۱)