ماده ۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی: اگر موکل وکیل خود را عزل نماید، مراتب را باید به دادگاه و وکیل معزول اطلاع دهد.

عزل وکیل مانع از جریان دادرسی نخواهد بود. اظهار شفاهی عزل وکیل باید در صورت جلسه قید و به امضای موکل برسد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

نمایندگی: رابطه ای است حقوقی که بموجب آن نماینده می‌تواند بنام و به حساب اصیل در انعقاد قرارداد شرکت کند و آثار آن به‌طور مستقیم دامن گیر اصیل می‌شود.

پیشینه

مطابق ماده ۱۸۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰: «موکل حق دارد هر زمان که بخواهد وکیل خود را معزول کند و باید محکمه مراتب را کتباً یا شفاهاً اطلاع بدهد. در این صورت هرگاه موکل مدعی‌علیه است محکمه مجبور نیست که رسیدگی را به تعویق بیاندازد. ولی اگر مدعی است بسته به خواهش مدعی‌علیه است که محکمه کار را توقیف نماید یا منتظر تعیین وکیل جدیدی نشده رسیدگی را تعقیب بکند».

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

ماده ۳۷ به موکل اجازه داده‌است وکیل خود را عزل کند چرا که عقد وکالت عقدی جایز می‌باشد که هر یک از طرفین می می‌توانند هر وقت اراده کنند عقد را منفسخ کنند. طرق مرتفع شدن وکالت ۱) به عزل وکیل (نیازمند به این است که خبر عزل به وکیل برسد) ۲) به استعقای وکیل

عزل وکیل ممکن است به موجب سند رسمی یا عادی یا به‌طور شقاهی در جلسه دادگاه باشد و در هر حال عزل وکیل مانع از جریان دادرسی نخواهد بود. و موکل موظف به اعلام عزل به دادگاه می‌باشد. که قسمت آخر ماده ناظر به موردی است که وکیل در جلسه دادگاه معزول می‌شود

در شرایطی که پایان وکالت به علت امور قهری (مانند فوت یا حجر یا ممنوع الوکاله شدن یا بازداشت یا ..) باشد با توجه به نبود سوءنیت در این موارد به ناچار وقفه در رسیدگی پیش می‌آید و قانون آیین دادرسی مدنی نیز این وقفه را تجویز گرده است

مستندات فقهی

موکل می‌تواند وکیل را عزل کند لیکن عزل شدن او به عزل کردن موکل، مشروط است که به وکیل برسد. پس اگر عزل وکیل را افشا کند ولی وکیل اطلاعی از آن نداشته باشد عزل نمی‌شود.

رویه‌های قضایی

۱) دادنامه شماره ۶۱۸ و ۶۱۷ مورخ ۲۷/۷/۶۴ شعبه ۱۱۰ دادگاه عمومی تهران مربوط به کلاسه پرونده ۷۴/۱۱۰/۱۱۰۸ و۱۱۱۰: «در خصوص پرونده مطروحه از ناحیه آقای سعید .. علیه همسرش خانم شهرزاد … بخواسته عزل وکیل از وکالت داده شده … از آن جا که عزل وکیل از اختیارات موکل است و در امثال مورد موکل به منظور عزل وکیل خود بایستی مراتب را از طریق مقتصی به دفترخانه تنظیم کننده سند اعلام کند به اعتقاد دادگاه در موضوع دعوای مطروحه ترافع محقق نیست تا مسئله قابل طرح در محکمه باشد لذا دادگاه بر دادخواست عنوان شده با کیفیت مطروحه اعلام نظر می‌کند»

۲) نظریه مشورتی مورخ ۵/۳/۱۳۵۳ اداره حقوقی قوه قضاییه: با توجه به ماده ۶۷۸ قانون مدنی وکالت عقدی جایز است و مطابق ماده ۶۷۹ قانون مزبور موکل می‌تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل یا عدم عزل او ضمن عقد لازمی شرط شده باشد؛ بنابراین اسقاط حق عزل. کیل به غیر از طریق مذکور در قسمت اخیر ماده ۶۷۹ مزبور، فاقد اثر می‌باشد.

مقالات مرتبط

• جایگاه حسن نیّت در عقد وکالت