ماده ۲۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی

اگر اقرار در دادخواست یا حین مذاکره در دادگاه یا در یکی از لوایحی که به دادگاه تقدیم شده است به عمل آید، اقرار در دادگاه محسوب می شود، درغیر این صورت اقرار در خارج از دادگاه تلقی می شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

اقرار مستقل : این واژه در فقه به جای واژه «خارج از دادگاه » به کار رفته است اقرار ابتدایی دومین واژه ای است که در همین معنی در فقه به کار رفته است.

پیشینه

مفاد این ماده در قانون ایین دادرسی مدنی سال 1290 ذیل مواد 77 و 366 بیان شده بود اما در قانون آیین دادرسی مدنی سال 1290 مشابهی نداشته است.699

در نظام حقوقی انگلوساکسون نیز اقرار به دو نوع اقرار قضایی و اقرار غیرقضایی دسته بندی شده است ف اقرار قضایی اقراری است که در حضور دادگاه یا در جریان رسیدگی صورت می گیرد که شامل اقرار در رسیدگی های مقدماتی نیز می شود . اما اقرار غیر قضایی اقراری است که در خارج از دادگاه یا در برابر هر شخص رسمی یا غیر رسمی در غیر زمان رسیدگی و بازجویی صورت می گیرد.در قوانین لیبی و سوریه به این دو نوع اقرار تصریح شده است و در برخی دیگر از جمله مصر و عراق اگرجه این تقسیم ذکر نشده است ولی در تعریف اقرار عبارت «حضور در دادگاه » قید شده است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

به موجب این ماده در صورتی که اقرار در دادخواست یا در حین مذاکره در دادگاه و یا یکی از لوایح تقدیمی صورت گیرد اقرار در دادگاه محسوب می شود، برخی معتقدند اقرار در دادگاه معنای وسیع تری داشته و اقرار در جلسه تحقیقات و معاینه محلی که با حضور نماینده دادگاه نیز اقرار در دادگاه محصوب می شود.این نظر تحت تاثیر قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه بیان شده است چراکه در فرانسه جلسه استنطاق را هم جلسه دادگاه می دانند و اقرار در آن را هم طبعا اقرار در دادگاه می شناسند.

در مورد اقرار خارج از دادگاه این گونه بحث می شود که سنجش اعتبار اقرار خارج از دادگاه به عهده دادرس می باشد و طرق اثبات اقرار خارج از دادگاه همچون سایر ادله می باشد به عنوان مثال در صورتی که اقرار شفاها باشد با شهادت شهود و در صورتی که ضمن سند عادی یا رسمی باشد می تواند حسب مورد مورد انکار و تردید و جعل قرار گیرد.

موارد مطرح شده در این ماده شرایط شکلی اقرار می باشد که صرف رعایت شرایط شکلی موجب اعتبار اقرار نمی شود و رعایت سایر شرایط ماهوی اقرار نیز ضروی است ، به عنوان مثال چنانچه فردی 30 ساله دادخواستی به طرفیت شخصی 25 ساله تقدیم نماید و ادعا کند که فرزند خوانده است و خوانده در جلسه دادگاه اعتراف به ابوت خود نماید این اقرار هیچ ارزشی ندارد!!

سوابق و مستندات فقهی

واژه اقرار مستقل در فقه به جای واژه «خارج از دادگاه » به کار رفته است اقرار ابتدایی دومین واژه ای است که در همین معنی در فقه به کار رفته است.

مصادیق و نمونه ها

1) چنانچه فردی 30 ساله دادخواستی به طرفیت شخصی 25 ساله تقدیم نماید و ادعا کند که فرزند خوانده است و خوانده در جلسه دادگاه اعتراف به ابوت خود نماید این اقرار هیچ ارزشی ندارد!!