ماده ۴۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هرگاه پس از رسیدگی، دادگاه درخواست اعاده دادرسی را وارد تشخیص دهد، حکم مورد اعاده دادرسی را نقض و حکم مقتضی صادر می‌نماید. درصورتی که درخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، فقط همان قسمت نقض یا اصلاح می‌گردد. این حکم از حیث تجدیدنظر و فرجام خواهی تابع مقررات مربوط خواهد بود.

توضیح واژگان

اعاده دادرسی: «مقصود از اعاده دادرسی از سر گرفتن و دوباره رسیدگی کردن است، به عبارت دیگر رسیدگی ماهوی مجدد به دعوایی منتهی به حکم قطعی گردیده، در همان مرجع صادر کننده حکم را اعاده دادرسی گویند.»[۱]

پیشینه

مشابه مفاد این ماده ذیل ماده ۵۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹0 [۲] و همچنین ماده ۶۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اعاده دادرسی در دعاوی دارای دو مرحله جداگانه اولا رد یا قبول درخواست اعاده دادرسی دوما رسیدگی ماهوی و رد یا تأیید حکم مورد نظر، از این موارد قرار رد درخواست اعاده دادرسی قطعی بوده و قابل تجدیدنظر و فرجام نمی‌باشد.[۴] اما قرار رد دادخواست اعاده دادرسی و همچنین حکم مجدد دادگاه بعد از رسیدگی ماهوی به دادخواست اعاده دادرسی قابل فرجام خواهی یا تجدیدنظر خواهیست.[۵] اعاده دادرسی و واخواهی هر دو از طرق عدولی شکایت محسوب می‌گردند[۶] لذا در صورت قبول درخواست اعاده دادرسی و وجود دلایل و مستندات قوی در رسیدگی ماهوی به اعاده دادرسی حکم مورد نظر فسخ حواهد شد و دادگاه حکم جدیدی صادر خواهد کرد، در صورتی که دادخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، در این صورت فقط آن قسمت فسخ یا اصلاح خواهد شد.[۷]

منابع:

  1. بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2520196
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2799816
  3. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 565128
  4. فریدون نهرینی. آیین اثبات و دادرسی (مجموعه مقالات). چاپ 1. گنج دانش، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4495500
  5. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم). چاپ -. مجمع علمی و فرهنگی مجد، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2508224
  6. علی عباس حیاتی. اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه). چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2128104
  7. قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب دوم. چاپ 4. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3602976