ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه در موضوع یک دعوا آرای مغایری صادر شده باشد بدون این که طرفین و یا صورت اختلاف تغییر نماید و یا به سبب تجدیدنظر یا اعاده دادرسی رأی دادگاه نقض شود، رأی مؤخر بیاعتبار بوده و به درخواست ذینفع بیاعتباری آن اعلام میگردد. همچنین رأی اول درصورت مخالفت با قانون نقض خواهد شد، اعم از این که آرای یادشده از یک دادگاه و یا دادگاههای متعدد صادر شده باشند.
توضیح واژگان
رسیدگی فرجامی :فرجام در لغت به معنی پایان، خاتمه و نهایت میباشد و رسیدگی دیوان عالی کشور را رسیدگی تمیزی یا فرجامی گویند.[۱][۲] که به معنای رسیدگی نهایی است.[۳]
پیشینه
مشابه این ماده در مواد ۵۷۳ و ۵۷۴و ۵۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ و همچنین ماده ۵۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ بیان شدهاست .[۴]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
در صورت مغایرت دو رای صادر در موضوع یک دعوا، چنانچه بیاعتباری رای مؤخر اعلام شود این تقض بلاارجاع میباشد یعنی حکم دیگر به دادگاه صادر کننده ارجاع نمیشود.[۵] و در صورتی که رای اول نقض شود برابر ماده ۴۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی عمل میشود.[۶] برای نقض رای مغایر لزومی به وحدت مرجع صادر کننده آراء مغایر نیست.[۷] و تنها کافی است تا رای از دادگاه صادر شده باشد، لذا اگر یکی از آرای صادره از دیوانعالی کشور یا دیوان عدالت اداری باشد دیگر نقض رای در چهارچوب این ماده ممکنن نخواهد بود.[۸][۹]
مصادیق و نمونهها
- تغییر صورت اختلاف مثل این اینکه در رای اول حکم به استرداد یک دستگاه اتومبیل صادر شدهاست و در رای دوم حکم به مالکیت متصرف اتومبیل صادر شده؛ اما در این اثنا محکوم له حکم دوم اتومبیل را به محکوم علیه آن فروختهاست. در اینجا صورت اختلاف با انتقال اتومبیل تغییر کردهاست؛ زیرا سابقه شخصی ادعای مالکیت داشته اما در حال حاضر شخص دیگری بر اتومبیل مالکیت دارد و تغییر مالکیت موجب تغییر صورت اختلاف است.[۱۰]
منابع:
- ↑ حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 404956
- ↑ حسین قبادی. آیین دادرسی کار. چاپ 1. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4789032
- ↑ حسین قبادی. آیین دادرسی کار. چاپ 1. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4789044
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2799356
- ↑ سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2265532
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1255132
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 575128
- ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 477320
- ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1255144
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3963376