ماده ۵۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۵۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی: هر گاه معسر به تأدیه تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی متمکن گردد، ملزم به تأدیه آن خواهد بود همچنین اگر با درآمدهای خود بتواند تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی را بپردازد دادگاه با در نظر گرفتن مبلغ هزینه دادرسی و میزان درآمد وی و هزینه‌های ضروری زندگی مقدار و مدت پرداخت هزینه دادرسی را تعیین خواهد کرد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

• معسر: معسر به فردی گفته می‌شود که یا دارایی او تکافوی پرداخت هزینه دادرسی را نکند یا با وجود اینکه فرد مالکیت اموالی را دارد، اما به آن‌ها دسترسی ندارد تا بتواند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهد و در فقه معسر به معنای مفلس به کار رفته‌است و کسی که مفلس است در کلام برخی فقها محجور دانسته شده‌است.

پیشینه

ماده ۵۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی، در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته اما مشابه مفاد آن ذیل ماده ۷۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در صورتی که معسر متمکن شود، حسب مورد باید تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی را بپردازد. نکته‌ی دیگر آن که «تقسیط محکوم دو صورت دارد: ۱) تقاضای اعسار نشده باشد و دادگاه رأی قطعی به زیان مدیون بدهد و مدیون درخواست تقسیط دین کند. ۲) تقاضای محکوم به مستند به دعوای اعسار بوده باشد، در این صورت باید دادخواست اعسار بدهد و دادگاه ضمن صدور حکم اعسار رأی به تقسیط هم می‌دهد».

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر اعلام رضایت رسمی بر تجدیدنظرخواهی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۰۰۸)
• نظریه شماره 7/1400/578 مورخ 1400/07/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقررات حکم اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در فرض تقسیط محکوم به
• رای دادگاه درباره احراز اعسار از پرداخت بخشی از هزینه دادرسی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۰۷۷۱)
• رای دادگاه درباره احراز قصد عدم تبرع زوجه در مطالبه اجرت المثل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۱۲۹)
• رای دادگاه درباره احراز ملائت در دعوی اعسار از هزینه دادرسی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۲۰۴)
• رای دادگاه درباره احراز ملائت مدعی اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۲۲۰)
• رای دادگاه درباره احراز ملائت مدعی اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۲۱۶۸)

مقالات مرتبط

• عدول از اصول دادرسی و قواعد حقوقی در دعوای اعسار