ماده ۳۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: پس از وصول پرونده به دیوان عالی کشور، رئیس دیوان یا یکی از معاونان وی پرونده را با رعایت نوبت و ترتیب وصول به یکی از شعب دیوان ارجاع می‌نماید شعبه مرجوع الیه به نوبت رسیدگی می‌کند مگر در مواردی که به موجب قانون یا به تشخیص رئیس دیوانعالی کشور، رسیدگی خارج از نوبت ضروری باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۳۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸

پیشینه

مشابه این ماده ذیل ماده ۵۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ بیان شده بود. اما این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ مشابهی ندارد.

در ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸ افزون بر مواردی که قانون رسیدگی خارج از نوبت را در دیوان عالی کشور تجویز کرده و افزون بر تشخیص رئیس دیوانعالی کشور، به رئیس شعبه نیز اجازه داده‌است که در موارد ضروری، به پرونده خارج از نوبت رسیدگی کند، این مسئله نیز یکی دیگر از موارد عدم هماهنگی است.

نکات تفسیری دکترین ماده 390 قانون آیین دادرسی مدنی

در صورت صلاحدید رئیس دیوانعالی کشور یا وجود نص قانونی (مانند ماده ۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی) پرونده خارج از نوبت در شعب دیوان رسیدگی خواهد شد، در غیر این صورت اصل بر رسیدگی با رعایت نوبت می‌باشد. در مورد عبارت «با رعایت نوبت و ترتیب وصول» اینطور گفته‌اند که به عنوان مثال چنانچه وصول یک پرونده اول ماه و تاریخ وصول پرونده دیگر دوم ماه باشد، پرونده واصل شده در اول ماه باید به شعبه اول و پرونده واصل شده در دوم ماه به شعبه دوم ارجاع شود نه بالعکس چرا که رعایت حقوق اصحاب پرونده‌ها و حقوق شعب این امر را ایجاب می‌نماید.

انتقادات

با توجه به تبصره ماده ۴۰ قانون تشکیل دادگاه‌های کیفری یک و دو به نظر می‌رسد رئیس شعبه نیز حق داشته باشد به پرونده ای خارج از نوبت رسیدگی کند اما تصریح به این حق در ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ مسکوت گذاشتن آن در قانون آیین دادرسی موجب شبهه شده‌است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 390 قانون آیین دادرسی مدنی

1. پرونده‌ها پس از وصول به دیوان عالی کشور توسط رئیس دیوان یا یکی از معاونان او ارجاع می‌شوند.
2. ارجاع پرونده‌ها باید با رعایت نوبت و ترتیب وصول صورت گیرد.
3. شعبه مرجوع الیه موظف به رسیدگی به پرونده‌ها به ترتیب نوبت است.
4. در برخی موارد، بر اساس قانون یا تشخیص رئیس دیوان عالی کشور، رسیدگی خارج از نوبت ممکن است ضروری باشد.
5. ارجاع پرونده‌ها به شعب دیوان توسط رئیس دیوان یا معاونانش انجام می‌شود.
6. امکان رسیدگی خارج از نوبت با تشخیص رئیس دیوان عالی وجود دارد.