ماده ۲۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی: کسی که علیه او سند غیررسمی ابراز شود می‌تواند خط یا مهر یا امضا یا اثر انگشت منتسب به خود را انکار نماید و احکام منکر بر او مترتب می‌گردد و اگر سند ابرازی منتسب به شخص او نباشد می‌تواند تردید کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

انکار: منظور از انکار در این ماده زمانی است که شخص اظهار می‌کند که خط یا مهر یا امضایی که منتسب به اوست، خط یا امضا یا مهر او نیست و قاطع و جازم سند را نفی می‌کند.

تردید: در لغت به مفهوم شک و دودلی است که در حقوق نیز در همین معنا به کار گرفته می‌شود. همچنین، اینطور بیان شده است که تردید، ابراز شک در اصالت سند منتسب به شخص دیگری است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اشخاص می‌توانند خط یا مهر یا امضاء منتسب به خویش را نفی کرده و اظهار کنند که مهر یا امضاء مندرج در سند یاد شده منتسب به ایشان نمی‌باشد، در اصطلاح حقوقی این عمل را انکار می‌نامند. در این حالت شخصی که سند را ارائه کرده مکلف است ثابت کند که خط یا امضا یا مهر متعلق به منکر می‌باشد.

ابراز شک در اصالت سندی که منتسب به شخص دیگری است و در مورد خوانده دعوا مورد استناد قرار گرفته، مانند آنکه سند طلبی از مورث موجب مطالبه طلب از ورثه شده باشد. شرط تحقق تردید این است که سند ابرازی بر علیه تردید کننده مورد استناد قرار گرفته باشد.

حدود اعتبار اسناد رسمی و عادی نسبت به امضا کننده یکسان می‌باشد اما در مورد سند عادی می‌توان ادعای انکار و تردید یا جعل نمود اما در مقابل اسناد رسمی صرفاً می‌توان ادعای جعل نمود.

رای داور نیز با توجه به اینکه سند رسمی نمی‌باشد می‌تواند در معرض انکار و تردید قرار گیرد البته در صورتی که به صورت اقرار نامه در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود، اعتبار سند رسمی دارد.

مصادیق و نمونه‌ها

ابراز شک در اصالت سندی که منتسب به شخص دیگری است و در مورد خوانده دعوا مورد استناد قرار گرفته، مانند آنکه سند طلبی از مورث موجب مطالبه طلب از ورثه شده باشد.