ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه در موضوع یک دعوا آرای مغایری صادر شده باشد بدون این که طرفین و یا صورت اختلاف تغییر نماید و یا به سبب تجدیدنظر یا اعاده دادرسی رأی دادگاه نقض شود، رأی مؤخر بی‌اعتبار بوده و به درخواست ذی‌نفع بی‌اعتباری آن اعلام می‌گردد. همچنین رأی اول درصورت مخالفت با قانون نقض خواهد شد، اعم از این که آرای یادشده از یک دادگاه و یا دادگاه‌های متعدد صادر شده باشند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی

توضیح واژگان

رسیدگی فرجامی :فرجام در لغت به معنی پایان، خاتمه و نهایت می‌باشد و رسیدگی دیوان عالی کشور را رسیدگی تمیزی یا فرجامی گویند. که به معنای رسیدگی نهایی است.

پیشینه

مشابه ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی در مواد ۵۷۳ ، ۵۷۴ و ۵۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ و همچنین ماده ۵۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ بیان شده‌است .

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در صورتی که رای اول نقض شود برابر ماده ۴۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی عمل می‌شود. برای نقض رای مغایر لزومی به وحدت مرجع صادر کننده آراء مغایر نیست. و تنها کافی است تا رای از دادگاه صادر شده باشد، لذا اگر یکی از آرای صادره از دیوانعالی کشور یا دیوان عدالت اداری باشد دیگر نقض رای در چهارچوب ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی ممکنن نخواهد بود.

نکات توضیحی

در صورت مغایرت دو رای صادر در موضوع یک دعوا، چنانچه بی‌اعتباری رای مؤخر اعلام شود این نقض بلاارجاع می‌باشد یعنی حکم دیگر به دادگاه صادر کننده ارجاع نمی‌شود.

مصادیق و نمونه‌ها

• تغییر صورت اختلاف مثل این اینکه در رای اول حکم به استرداد یک دستگاه اتومبیل صادر شده‌است و در رای دوم حکم به مالکیت متصرف اتومبیل صادر شده؛ اما در این اثنا محکوم له حکم دوم اتومبیل را به محکوم علیه آن فروخته‌است. در اینجا صورت اختلاف با انتقال اتومبیل تغییر کرده‌است؛ زیرا سابقه شخصی ادعای مالکیت داشته اما در حال حاضر شخص دیگری بر اتومبیل مالکیت دارد و تغییر مالکیت موجب تغییر صورت اختلاف است.