ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
ایرادات و اعتراضات باید تا پایان اولین جلسه دادرسی به عمل آید مگر این که سبب ایراد متعاقباً حادث شود.
'''ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[ایراد|ایرادات]] و [[اعتراض|اعتراضات]] باید تا پایان [[اولین جلسه دادرسی]] به عمل آید مگر این که سبب ایراد متعاقباً حادث شود.
* {{زیتونی|[[ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
دادرسی: به رسیدگی شکلی و ماهوی قضایی به ادعای مطرح شده توسط خواهان دادرسی می‌گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=419432|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>
[[دادرسی]]: به رسیدگی شکلی و [[رسیدگی ماهوی|ماهوی]] قضایی به [[ادعا|ادعای]] مطرح شده توسط [[خواهان]] [[دادرسی]] می‌گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=419432|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>


اولین جلسه دادرسی: منظور از اولین جلسه دادرسی، جلسه اولی است که موجبات قانونی طرح و استماع دعوی طرفین فراهم باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=469160|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=554220|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 12 بهمن و اسفند 1377|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1400284|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
[[اولین جلسه دادرسی]]: منظور از اولین جلسه دادرسی، جلسه اولی است که موجبات قانونی طرح و [[استماع دعوا|استماع دعوی]] [[اصحاب دعوا|طرفین]] فراهم باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=469160|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=554220|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 12 بهمن و اسفند 1377|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1400284|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی جانشین ماده ۲۰۱ ق.آ.د. م سال ۱۳۱۸ می‌باشد، <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری داخلی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4799616|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=پرتو|چاپ=2}}</ref> ماده ۷۴ ق.آ.د. م فرانسه نیز مقرر کرده‌است که ایراد دادرسی باید قبل از دفاع ماهوی و قبل از ایراد عدم استماع دعوا مطرح شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=634208|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>
ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی جانشین ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری داخلی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4799616|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=پرتو|چاپ=2}}</ref>  
 
== مطالعات تطبیقی ==
ماده ۷۴ قانون آیین دادرسی فرانسه نیز مقرر کرده‌است که ایراد دادرسی باید قبل از [[دفاع]] ماهوی و قبل از [[ایراد عدم استماع دعوا]] مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=634208|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
به توجه به ماده ۸۷ ق.آ.د. م طرح ایراد توسط خوانده می‌تواند تا پیایان جلسه اول صورت گیرد، اما به نظر می‌رسد طرح ایراد توسط خوانده باید به عنوان اولین اقدام جلسه اول صورت گیرد و طرح ایراد پس از انجام سایر دفاعیات و در پایان جلسه اول به نظر منطقی نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1380668|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5255396|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
در خصوص ماده فوق، دو نکته حائز اهمیت است:


واخوانده دادخواست واخواهی در جایگاه خوانده قرار دارد اما با توجه به اینکه واخوانده همان تقدیم کننده دادخواست (خواهان دعوا) می‌باشد، حقوقی که قانونگذار برای خوانده در نظر گرفته برای واخوانده قابل استفاده نمی‌باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2642184|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
اولاً آن که طبق این ماده، طرح ایراد توسط [[خوانده]] می‌تواند تا پایان جلسه اول صورت گیرد، اما به نظر می‌رسد طرح ایراد توسط خوانده باید به عنوان اولین اقدام جلسه اول صورت گیرد و طرح ایراد پس از انجام سایر دفاعیات و در پایان جلسه اول به نظر منطقی نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1380668|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref> ثانیاً، باید توجه داشت به طورکلی می‌توان گفت ایراداتی که مربوط به [[قانون آمره|قواعد آمره]] می‌باشند، همواره امکان طرح داشته و [[ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی]] ناظر بر [[قانون تکمیلی|قواعد تکمیلی]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1380896|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref>


ایراد عدم صلاحیت ذاتی به موجب قانون جدید باید تا پایان جلسه اول رسیدگی مطرح شود، اما با توجه به اینکه این ایراد مربوط به قواعد آمره و نظم عمومی می‌باشد، دادگاه مکلف است در هر مرحله از رسیدگی ولو طرفین این ایراد را مطرح نکنند صلاحیت ذاتی خویش نسبت به دعوی را مورد رسیدگی قراردهد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496164|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref> به طورکلی می‌توان گفت ایراداتی که مربوط به قواعد آمره می‌باشند همواره امکان طرح داشته و ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی ناظر بر قواعد تکمیلی می‌باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1380896|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref>
== نکات توضیحی ==
ایراد عدم [[صلاحیت ذاتی]] به موجب قانون جدید باید تا پایان جلسه اول رسیدگی مطرح شود، اما با توجه به اینکه این ایراد مربوط به قواعد آمره و [[نظم عمومی]] می‌باشد، [[دادگاه]] مکلف است در هر مرحله از رسیدگی ولو طرفین این ایراد را مطرح نکنند صلاحیت ذاتی خویش نسبت به [[دعوی]] را مورد رسیدگی قرار دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496164|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>  


== انتقادات ==
== انتقادات ==
تعریف قانونی از اولین جلسه دادرسی، ارائه نشده‌است و به نظر می‌رسد با وجود ماده ۸۷، جای این تعریف توسط قانونگذار خالی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=554220|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
تعریف قانونی از اولین جلسه دادرسی، ارائه نشده‌است و به نظر می‌رسد با وجود [[ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]، جای این تعریف توسط [[قانونگذاری|قانونگذار]] خالی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=554220|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==
* [[اعتبار امر قضاوت شده در فرجام]]
* [[تعیین مورد معامله]]
* [[ضمان درک در حوزه آرای قضایی]]
* [[ایرادِ امر مرتبط در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
 
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:جریان دادخواست تا جلسه رسیدگی]]
[[رده:اولین جلسه دادرسی]]
[[رده:ایرادات]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۳

ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی: ایرادات و اعتراضات باید تا پایان اولین جلسه دادرسی به عمل آید مگر این که سبب ایراد متعاقباً حادث شود.

توضیح واژگان

دادرسی: به رسیدگی شکلی و ماهوی قضایی به ادعای مطرح شده توسط خواهان دادرسی می‌گویند.[۱]

اولین جلسه دادرسی: منظور از اولین جلسه دادرسی، جلسه اولی است که موجبات قانونی طرح و استماع دعوی طرفین فراهم باشد.[۲][۳][۴]

پیشینه

ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی جانشین ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ می‌باشد.[۵]

مطالعات تطبیقی

ماده ۷۴ قانون آیین دادرسی فرانسه نیز مقرر کرده‌است که ایراد دادرسی باید قبل از دفاع ماهوی و قبل از ایراد عدم استماع دعوا مطرح شود.[۶]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در خصوص ماده فوق، دو نکته حائز اهمیت است:

اولاً آن که طبق این ماده، طرح ایراد توسط خوانده می‌تواند تا پایان جلسه اول صورت گیرد، اما به نظر می‌رسد طرح ایراد توسط خوانده باید به عنوان اولین اقدام جلسه اول صورت گیرد و طرح ایراد پس از انجام سایر دفاعیات و در پایان جلسه اول به نظر منطقی نیست.[۷] ثانیاً، باید توجه داشت به طورکلی می‌توان گفت ایراداتی که مربوط به قواعد آمره می‌باشند، همواره امکان طرح داشته و ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی ناظر بر قواعد تکمیلی می‌باشد.[۸]

نکات توضیحی

ایراد عدم صلاحیت ذاتی به موجب قانون جدید باید تا پایان جلسه اول رسیدگی مطرح شود، اما با توجه به اینکه این ایراد مربوط به قواعد آمره و نظم عمومی می‌باشد، دادگاه مکلف است در هر مرحله از رسیدگی ولو طرفین این ایراد را مطرح نکنند صلاحیت ذاتی خویش نسبت به دعوی را مورد رسیدگی قرار دهد.[۹]

انتقادات

تعریف قانونی از اولین جلسه دادرسی، ارائه نشده‌است و به نظر می‌رسد با وجود ماده ۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی، جای این تعریف توسط قانونگذار خالی است.[۱۰]

مقالات مرتبط

منابع

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 419432
  2. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 469160
  3. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 554220
  4. نشریه دادرسی شماره 12 بهمن و اسفند 1377. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1400284
  5. عباس کریمی و حمیدرضا پرتو. حقوق داوری داخلی. چاپ 2. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4799616
  6. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 634208
  7. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1380668
  8. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد اول) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1380896
  9. سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2496164
  10. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 554220