ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۱۴: خط ۱۳:
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798036|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> لیکن مفاد آن در [[ماده ۴۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318]] پیش‌بینی شده بود. با این تفاوت که به جای عبارت «یکی از قضات دادگاه» عبارت «یکی از کارمندان خود» به کار رفته بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558568|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798036|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> لیکن مفاد آن در [[ماده ۴۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318]] پیش‌بینی شده بود. با این تفاوت که به جای عبارت «یکی از قضات دادگاه» عبارت «یکی از کارمندان خود» به کار رفته بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558568|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
این ماده را می‌توان تکمیل کننده [[ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]، دانست چرا که ممکن است عدم حضور ناشی از عذری باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=459620|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
این ماده را می‌توان تکمیل کننده [[ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]، دانست چرا که ممکن است عدم حضور ناشی از عذری باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=459620|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


خط ۲۲: خط ۲۱:
== انتقادات ==
== انتقادات ==
این دو نوع استماع شهادت شهود یک عیبی دارد و آن این است که محکمه حاکمه با گواه تماس مستقیم پیدا نمی‌کند. در گواهی شنیدن قول شاهد آن هم به وسیله [[صورت مجلس|صورت مجلس‌هایی]] که کاملاً وضع حقیقی ادای گواهی را منعکس نمی‌کند کافی نیست، باید گواه را دید و اطلاعات او را از دهان خودش شنید تا ارزش آن معلوم شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2511604|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> نکته دیگر آن که با توجه به خلاف اصل بودن اخذ گواهی گواه در منزل یا محل کار وی، در این دو مورد دادگاه تکلیفی به دعوت [[اصحاب دعوا|طرفین]] برای حضور در لحظه گواهی نخواهد داشت، این امر با ظاهر [[ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مواد ۲۰۰]] و [[ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی|۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] سازگار نیست و حداقل باید مفاد شهادت به اطلاع طرفین دعوا برسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559472|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
این دو نوع استماع شهادت شهود یک عیبی دارد و آن این است که محکمه حاکمه با گواه تماس مستقیم پیدا نمی‌کند. در گواهی شنیدن قول شاهد آن هم به وسیله [[صورت مجلس|صورت مجلس‌هایی]] که کاملاً وضع حقیقی ادای گواهی را منعکس نمی‌کند کافی نیست، باید گواه را دید و اطلاعات او را از دهان خودش شنید تا ارزش آن معلوم شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2511604|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> نکته دیگر آن که با توجه به خلاف اصل بودن اخذ گواهی گواه در منزل یا محل کار وی، در این دو مورد دادگاه تکلیفی به دعوت [[اصحاب دعوا|طرفین]] برای حضور در لحظه گواهی نخواهد داشت، این امر با ظاهر [[ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مواد ۲۰۰]] و [[ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی|۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] سازگار نیست و حداقل باید مفاد شهادت به اطلاع طرفین دعوا برسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559472|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# معذور بودن گواه از حضور در دادگاه می‌تواند دلیل موجهی برای عدم حضور وی باشد.
# در شرایط خاص، دادگاه می‌تواند گواهی گواه را در مکان‌هایی غیر از دادگاه اخذ کند.
# منزل، محل کار یا محل دعوا می‌توانند مکان‌های جایگزین برای اخذ گواهی باشند.
# اختیار دادگاه در تعیین مکان اخذ گواهی به مقتضیات خاص هر پرونده بستگی دارد.
# قاضی دادگاه می‌تواند مستقیماً مسئول استماع گواهی در مکان‌های جایگزین باشد.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۲

ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورت معذور بودن گواه از حضور در دادگاه و همچنین در مواردی که دادگاه مقتضی بداند می‌تواند گواهی گواه را در منزل یا محل کار او یا در محل دعوا توسط یکی از قضات دادگاه استماع کند.

مواد مرتبط

پیشینه

این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.[۱] لیکن مفاد آن در ماده ۴۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 پیش‌بینی شده بود. با این تفاوت که به جای عبارت «یکی از قضات دادگاه» عبارت «یکی از کارمندان خود» به کار رفته بود.[۲]

نکات تفسیری دکترین

این ماده را می‌توان تکمیل کننده ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی، دانست چرا که ممکن است عدم حضور ناشی از عذری باشد.[۳]

نکات توضیحی

استماع گواهی در خارج از دادگاه توسط دادرس علی‌البدل به عمل می‌آید و انجام آن به مباشرت قاضی رسیدگی کننده به دعوا نیز بلامانع به نظر می‌رسد.[۴] استماع شهادت در منزل شاهد یا محل کار او یا هر مکان دیگر که توسط قاضی صورت می‌گیرد به معنی ادای شهادت در دادگاه است.[۵] مطابق مواد ۲۴۴ و ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه می‌تواند از تبدیل شاهد اصل به شاهد فرع جلوگیری کند و گواهی شاهد اصل را استماع نماید.[۶]

انتقادات

این دو نوع استماع شهادت شهود یک عیبی دارد و آن این است که محکمه حاکمه با گواه تماس مستقیم پیدا نمی‌کند. در گواهی شنیدن قول شاهد آن هم به وسیله صورت مجلس‌هایی که کاملاً وضع حقیقی ادای گواهی را منعکس نمی‌کند کافی نیست، باید گواه را دید و اطلاعات او را از دهان خودش شنید تا ارزش آن معلوم شود.[۷] نکته دیگر آن که با توجه به خلاف اصل بودن اخذ گواهی گواه در منزل یا محل کار وی، در این دو مورد دادگاه تکلیفی به دعوت طرفین برای حضور در لحظه گواهی نخواهد داشت، این امر با ظاهر مواد ۲۰۰ و ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی سازگار نیست و حداقل باید مفاد شهادت به اطلاع طرفین دعوا برسد.[۸]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. معذور بودن گواه از حضور در دادگاه می‌تواند دلیل موجهی برای عدم حضور وی باشد.
  2. در شرایط خاص، دادگاه می‌تواند گواهی گواه را در مکان‌هایی غیر از دادگاه اخذ کند.
  3. منزل، محل کار یا محل دعوا می‌توانند مکان‌های جایگزین برای اخذ گواهی باشند.
  4. اختیار دادگاه در تعیین مکان اخذ گواهی به مقتضیات خاص هر پرونده بستگی دارد.
  5. قاضی دادگاه می‌تواند مستقیماً مسئول استماع گواهی در مکان‌های جایگزین باشد.

منابع

  1. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798036
  2. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558568
  3. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 459620
  4. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5324436
  5. احمدعلی حمیتی واقف. ادله اثبات دعوی. چاپ 1. حقوقدان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1755764
  6. احمدعلی حمیتی واقف. ادله اثبات دعوی. چاپ 1. حقوقدان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1755876
  7. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم). چاپ -. مجمع علمی و فرهنگی مجد، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2511604
  8. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559472