ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورت معذور بودن گواه از حضور در دادگاه و همچنین در مواردی که دادگاه مقتضی بداند می‌تواند گواهی گواه را در منزل یا محل کار او یا در محل دعوا توسط یکی از قضات دادگاه استماع کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی

پیشینه

این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است. لیکن مفاد آن در ماده ۴۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 پیش‌بینی شده بود. با این تفاوت که به جای عبارت «یکی از قضات دادگاه» عبارت «یکی از کارمندان خود» به کار رفته بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده را می‌توان تکمیل کننده ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی، دانست چرا که ممکن است عدم حضور ناشی از عذری باشد.

نکات توضیحی

استماع گواهی در خارج از دادگاه توسط دادرس علی‌البدل به عمل می‌آید و انجام آن به مباشرت قاضی رسیدگی کننده به دعوا نیز بلامانع به نظر می‌رسد. استماع شهادت در منزل شاهد یا محل کار او یا هر مکان دیگر که توسط قاضی صورت می‌گیرد به معنی ادای شهادت در دادگاه است. مطابق مواد ۲۴۴ و ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه می‌تواند از تبدیل شاهد اصل به شاهد فرع جلوگیری کند و گواهی شاهد اصل را استماع نماید.

انتقادات

این دو نوع استماع شهادت شهود یک عیبی دارد و آن این است که محکمه حاکمه با گواه تماس مستقیم پیدا نمی‌کند. در گواهی شنیدن قول شاهد آن هم به وسیله صورت مجلس‌هایی که کاملاً وضع حقیقی ادای گواهی را منعکس نمی‌کند کافی نیست، باید گواه را دید و اطلاعات او را از دهان خودش شنید تا ارزش آن معلوم شود. نکته دیگر آن که با توجه به خلاف اصل بودن اخذ گواهی گواه در منزل یا محل کار وی، در این دو مورد دادگاه تکلیفی به دعوت طرفین برای حضور در لحظه گواهی نخواهد داشت، این امر با ظاهر مواد ۲۰۰ و ۲۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی سازگار نیست و حداقل باید مفاد شهادت به اطلاع طرفین دعوا برسد.