ماده ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | * [[ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
* [[ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۱: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
مفاد این ماده در ماده ۴۱۱ | مفاد این ماده در [[ماده ۴۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] پیش‌بینی شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559476|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> اما این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798044|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> | ||
== فلسفه و مبانی نظری == | |||
با توجه به این ماده برای استماع گواهی شهودی که در مقر دیگری می‌باشند، به علت وجود زحمت و مشقت برای شهود، استماع شهادت می‌تواند از طریق [[نیابت قضایی]] صورت گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح و تفسیر قوانین دادرسی مدنی (حقوق دادرسی مدنی) (جلد اول) (قواعد عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1160948|صفحه=|نام۱=علی اکبر|نام خانوادگی۱=یلفانی|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی و تفسیری دکترین == | ||
استماع شهادت از طریق اعطای نیابت، در دادرسی کیفری نیز ممکن است و مختص دادرسی مدنی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1226340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> چنین بیان شده است که [[دادگاه]] تکلیفی برای اعطای [[نیابت قضایی|نیابت]] قضایی ندارد و خودش می‌تواند در [[حوزه قضایی]] دیگر [[شهادت]] [[شاهد|شهود]] را استماع نماید، این امر را از «می‌تواند» در متن ماده می‌توان برداشت نمود. لیکن چنین برداشتی با رویه‌ی موجود سازگار نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3826144|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=472964|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> شایان ذکر است بعد از رسیدن [[صورتجلسه]] شهادت شهود، دادگاه باید با تعیین جلسه طرفین را از مفاد صورتجلسه آگاه سازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=572328|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | |||
== نکات توضیحی == | |||
مفاد این ماده مبنی بر تجویز اعطاء نیابت قضایی از سوی دادگاه رسیدگی کننده به دعوا، به دادگاه محل اقامت شاهد در حوزه قضایی دیگر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5324440|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> | مفاد این ماده مبنی بر تجویز اعطاء نیابت قضایی از سوی دادگاه رسیدگی کننده به دعوا، به دادگاه محل اقامت شاهد در حوزه قضایی دیگر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5324440|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
حکم این ماده به صورت یک قاعده کلی در | حکم این ماده به صورت یک قاعده کلی در [[ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] بیان شده بود و نیازی به تکرار آن نبوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559488|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | {{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | ||
نسخهٔ ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۴
ماده ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که گواه در مقر دادگاه دیگری اقامت داشته باشد دادگاه می‌تواند از دادگاه محل توقف او بخواهد که گواهی او را استماع کند.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
ادای شهادت: به معنی گواهی دادن بر امری می‌باشد و ادای شهادت در مقابل تحمل شهادت است.[۱]
پیشینه
مفاد این ماده در ماده ۴۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.[۲] اما این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.[۳]
فلسفه و مبانی نظری
با توجه به این ماده برای استماع گواهی شهودی که در مقر دیگری می‌باشند، به علت وجود زحمت و مشقت برای شهود، استماع شهادت می‌تواند از طریق نیابت قضایی صورت گیرد.[۴]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
استماع شهادت از طریق اعطای نیابت، در دادرسی کیفری نیز ممکن است و مختص دادرسی مدنی نمی‌باشد.[۵] چنین بیان شده است که دادگاه تکلیفی برای اعطای نیابت قضایی ندارد و خودش می‌تواند در حوزه قضایی دیگر شهادت شهود را استماع نماید، این امر را از «می‌تواند» در متن ماده می‌توان برداشت نمود. لیکن چنین برداشتی با رویه‌ی موجود سازگار نیست.[۶][۷] شایان ذکر است بعد از رسیدن صورتجلسه شهادت شهود، دادگاه باید با تعیین جلسه طرفین را از مفاد صورتجلسه آگاه سازد.[۸]
نکات توضیحی
مفاد این ماده مبنی بر تجویز اعطاء نیابت قضایی از سوی دادگاه رسیدگی کننده به دعوا، به دادگاه محل اقامت شاهد در حوزه قضایی دیگر است.[۹]
انتقادات
حکم این ماده به صورت یک قاعده کلی در ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده بود و نیازی به تکرار آن نبوده‌است.[۱۰]
منابع
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد اول). چاپ 3. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2621740
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559476
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798044
- ↑ علی اکبر یلفانی. شرح و تفسیر قوانین دادرسی مدنی (حقوق دادرسی مدنی) (جلد اول) (قواعد عمومی). چاپ 1. امیرکبیر، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1160948
- ↑ عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226340
- ↑ عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3826144
- ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 472964
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 572328
- ↑ یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5324440
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559488