ماده ۲۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادگاه]] می‌تواند راساً یا به [[درخواست]] هر یک از [[اصحاب دعوا]] [[قرار معاینه محل]] را صادر نماید. موضوع قرار و وقت اجرای آن باید به [[اصحاب دعوا|طرفین]] [[ابلاغ]] شود.
'''ماده ۲۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادگاه]] می‌تواند راساً یا به [[درخواست]] هر یک از [[اصحاب دعوا]] [[قرار معاینه محل]] را صادر نماید. موضوع قرار و وقت اجرای آن باید به [[اصحاب دعوا|طرفین]] [[ابلاغ]] شود.


== رویه قضایی ==


== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۴۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۴۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]]
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# دادگاه می‌تواند به صورت خودجوش یا به درخواست یکی از طرفین دعوا، قرار معاینه محل را صادر کند.
# موضوع قرار معاینه محل باید به طور دقیق مشخص شود.
# زمان اجرای قرار معاینه محل باید به طرفین دعوا اطلاع داده شود.
# ابلاغ موضوع و زمان قرار به طرفین ضروری است.
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۰۵ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تصدی کارشناس برای اجرای قرارهای تحقیق و معاینه محلی]]
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۰۵ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۱۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تصدی کارشناس برای اجرای قرارهای تحقیق و معاینه محلی]]


خط ۱۴: خط ۲۶:
معاینه محل از این جهت که قاضی وقایع را لمس می‌کند و دلیل را با مشاهدات خود استحصال می‌نماید از دلایل بسیار مناسب برای کشف واقعیت دعوا می‌باشد و باعث اقناع وجدان نسبی برای قاضی می‌شود، زیرا گفته‌های طرفین و توصیف وقایع هرگز جای دیدن را نمی‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559564|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
معاینه محل از این جهت که قاضی وقایع را لمس می‌کند و دلیل را با مشاهدات خود استحصال می‌نماید از دلایل بسیار مناسب برای کشف واقعیت دعوا می‌باشد و باعث اقناع وجدان نسبی برای قاضی می‌شود، زیرا گفته‌های طرفین و توصیف وقایع هرگز جای دیدن را نمی‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=559564|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
قرار معاینه محل از جمله [[قرار اعدادی|قرارهای اعدادی]] است؛ یعنی با اجرای این قرار، پرونده آماده صدور رأی می‌شود و دادگاه نیز می‌تواند از آن عدول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1253320|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تصدی شعبه با چند [[قاضی]] باشد، ممکن است یکی از آن‌ها معاینه را انجام دهد، طرفین دعوا باید در محل اجرای معاینه حاضر باشند، اما اگر به شکل صحیحی دعوت شوند، عدم حضور آن‌ها مانعی برای انجام قرار معاینه محل نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1226812|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که، اصولاً محل رسیدگی به دلایل در دادگاه می‌باشد اما در مواردی مانند موضوع معاینه محل یا [[تحقیقات محلی]] رسیدگی خارج از دادگاه صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1180912|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
قرار معاینه محل از جمله [[قرار اعدادی|قرارهای اعدادی]] است؛ یعنی با اجرای این قرار، پرونده آماده صدور رأی می‌شود و دادگاه نیز می‌تواند از آن عدول کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1253320|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تصدی شعبه با چند [[قاضی]] باشد، ممکن است یکی از آن‌ها معاینه را انجام دهد، طرفین دعوا باید در محل اجرای معاینه حاضر باشند، اما اگر به شکل صحیحی دعوت شوند، عدم حضور آن‌ها مانعی برای انجام قرار معاینه محل نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1226812|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که، اصولاً محل رسیدگی به دلایل در دادگاه می‌باشد اما در مواردی مانند موضوع معاینه محل یا [[تحقیقات محلی]] رسیدگی خارج از دادگاه صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1180912|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
به عنوان مثال می‌توان مراجعه قاضی به محل وقوع [[قتل]] به منظور اطلاع از کم و کیف موضوع را از مصادیق معاینه محل دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1642120|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
به عنوان مثال می‌توان مراجعه قاضی به محل وقوع [[قتل]] به منظور اطلاع از کم و کیف موضوع را از مصادیق معاینه محل دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1642120|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>


خط ۲۳: خط ۳۵:
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۲

ماده ۲۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه می‌تواند راساً یا به درخواست هر یک از اصحاب دعوا قرار معاینه محل را صادر نماید. موضوع قرار و وقت اجرای آن باید به طرفین ابلاغ شود.


مواد مرتبط

نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. دادگاه می‌تواند به صورت خودجوش یا به درخواست یکی از طرفین دعوا، قرار معاینه محل را صادر کند.
  2. موضوع قرار معاینه محل باید به طور دقیق مشخص شود.
  3. زمان اجرای قرار معاینه محل باید به طرفین دعوا اطلاع داده شود.
  4. ابلاغ موضوع و زمان قرار به طرفین ضروری است.

رویه های قضایی

پیشینه

مفاد این ماده در ماده ۴۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ بیان شده بود.[۱]

فلسفه و مبانی نظری

معاینه محل از این جهت که قاضی وقایع را لمس می‌کند و دلیل را با مشاهدات خود استحصال می‌نماید از دلایل بسیار مناسب برای کشف واقعیت دعوا می‌باشد و باعث اقناع وجدان نسبی برای قاضی می‌شود، زیرا گفته‌های طرفین و توصیف وقایع هرگز جای دیدن را نمی‌گیرند.[۲]

نکات تفسیری دکترین

قرار معاینه محل از جمله قرارهای اعدادی است؛ یعنی با اجرای این قرار، پرونده آماده صدور رأی می‌شود و دادگاه نیز می‌تواند از آن عدول کند.[۳] در صورتی که تصدی شعبه با چند قاضی باشد، ممکن است یکی از آن‌ها معاینه را انجام دهد، طرفین دعوا باید در محل اجرای معاینه حاضر باشند، اما اگر به شکل صحیحی دعوت شوند، عدم حضور آن‌ها مانعی برای انجام قرار معاینه محل نمی‌باشد.[۴] نکته‌ی دیگر آن که، اصولاً محل رسیدگی به دلایل در دادگاه می‌باشد اما در مواردی مانند موضوع معاینه محل یا تحقیقات محلی رسیدگی خارج از دادگاه صورت می‌گیرد.[۵]

مصادیق و نمونه ها

به عنوان مثال می‌توان مراجعه قاضی به محل وقوع قتل به منظور اطلاع از کم و کیف موضوع را از مصادیق معاینه محل دانست.[۶]

منابع

  1. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559540
  2. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559564
  3. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1253320
  4. عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226812
  5. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1180912
  6. عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1642120