ماده ۴۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۴۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۴۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۴۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۴۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۴۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | * [[ماده ۴۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
| خط ۱۱: | خط ۹: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
* [[داوری]]: داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و [[قضاوت]] آمده‌است و در اصطلاح می‌توان آن را انصراف متخاصمین از [[مرجع قضایی]] به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به [[ماهیت دعوا]] تعریف نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=استرداد اموال از درخواست تا مصداق|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2664328|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انوشه پور|نام۲=مهدی|نام خانوادگی۲=شریفی|چاپ=2}}</ref> | * [[داوری]]: داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و [[قضاوت]] آمده‌است و در اصطلاح می‌توان آن را انصراف متخاصمین از [[مرجع قضایی]] به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به [[ماهیت دعوا]] تعریف نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=استرداد اموال از درخواست تا مصداق|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2664328|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انوشه پور|نام۲=مهدی|نام خانوادگی۲=شریفی|چاپ=2}}</ref> | ||
== مطالعات تطبیقی == | == مطالعات تطبیقی == | ||
در «ماده ۸۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی لبنان به دادگاهی که به اعتراض به رأی داور رسیدگی می‌کند اجازه داده شده‌است تا در حدود موضوع داوری رسیدگی کرده و حکم صادر نماید مگر اینکه [[طرفین دعوا|طرفین دعوی]] به شکل دیگری [[توافق]] کرده باشند اما [[قانون آیین دادرسی مدنی|قانون آیین دادرسی مدنی ایران]] در این ماده اجازه را فقط در صورتی به دادگاه داده‌است که دعوا قبل از ارجاع به داوری در آن دادگاه مطرح شده باشد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=567156|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | در «ماده ۸۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی لبنان به دادگاهی که به اعتراض به رأی داور رسیدگی می‌کند اجازه داده شده‌است تا در حدود موضوع داوری رسیدگی کرده و حکم صادر نماید مگر اینکه [[طرفین دعوا|طرفین دعوی]] به شکل دیگری [[توافق]] کرده باشند اما [[قانون آیین دادرسی مدنی|قانون آیین دادرسی مدنی ایران]] در این ماده اجازه را فقط در صورتی به دادگاه داده‌است که دعوا قبل از ارجاع به داوری در آن دادگاه مطرح شده باشد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=567156|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 491 قانون آیین دادرسی مدنی == | |||
== نکات تفسیری دکترین == | |||
در رویه در صورتی که اصل دعوا که در جریان رسیدگی به [[داوری]] ارجاع شده‌است در دادگاه مطرح بوده، رسیدگی به اعتراض به رأی داور در دادگاه مذکور صورت می‌گیرد و در صورت ابطال رأی داور، مجدد رسیدگی به [[موضوع دعوا]] در همان دادگاه آغاز می‌شود و در این صورت مانعی برای [[تراضی]] مجدد طرفین برای ارجاع امر به داوری وجود نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4019768|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که عده‌ای اعتبار امر مختوم را در مورد رأی داور مستند به متن قانون آیین دادرسی مدنی نمی‌دانند و معتقدند هر گاه پس از قطعی شدن رأی داور، دعوا دوباره اقامه شود و [[خوانده]]، با ارائه رأی قطعی داوری دادگاه را آگاه نماید، دادگاه به علت [[حق|بی‌حقی]] [[خواهان]]، حکم علیه او صادر می‌کند نه بر اساس اعتبار امر مختومه رأی داور.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066788|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066760|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066804|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | در رویه در صورتی که اصل دعوا که در جریان رسیدگی به [[داوری]] ارجاع شده‌است در دادگاه مطرح بوده، رسیدگی به اعتراض به رأی داور در دادگاه مذکور صورت می‌گیرد و در صورت ابطال رأی داور، مجدد رسیدگی به [[موضوع دعوا]] در همان دادگاه آغاز می‌شود و در این صورت مانعی برای [[تراضی]] مجدد طرفین برای ارجاع امر به داوری وجود نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4019768|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که عده‌ای اعتبار امر مختوم را در مورد رأی داور مستند به متن قانون آیین دادرسی مدنی نمی‌دانند و معتقدند هر گاه پس از قطعی شدن رأی داور، دعوا دوباره اقامه شود و [[خوانده]]، با ارائه رأی قطعی داوری دادگاه را آگاه نماید، دادگاه به علت [[حق|بی‌حقی]] [[خواهان]]، حکم علیه او صادر می‌کند نه بر اساس اعتبار امر مختومه رأی داور.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066788|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066760|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4066804|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 491 قانون آیین دادرسی مدنی == | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# اگر اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و به داوری ارجاع شود، در صورت اعتراض به رأی داور و صدور حکم بطلان، رسیدگی تا قطعی شدن حکم بطلان متوقف می‌شود. | # اگر اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و به داوری ارجاع شود، در صورت اعتراض به رأی داور و صدور حکم بطلان، رسیدگی تا قطعی شدن حکم بطلان متوقف می‌شود. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۱: | ||
# بطلان رأی داور به اتمام فرآیند داوری نمی‌انجامد و نیاز به بررسی مجدد دعوا در دادگاه است. | # بطلان رأی داور به اتمام فرآیند داوری نمی‌انجامد و نیاز به بررسی مجدد دعوا در دادگاه است. | ||
# در موارد ارجاع مستقیم (خارج از دادگاه) به داوری، پس از بطلان رأی، شروع فرآیند حقوقی مجدد در دادگاه با دادخواست انجام می‌گیرد. | # در موارد ارجاع مستقیم (خارج از دادگاه) به داوری، پس از بطلان رأی، شروع فرآیند حقوقی مجدد در دادگاه با دادخواست انجام می‌گیرد. | ||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
* [[رای دادگاه درباره اثر ابطال رای داوری بر صلاحیت داور (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۰۰۳)]] | * [[رای دادگاه درباره اثر ابطال رای داوری بر صلاحیت داور (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۰۰۳)]] | ||
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۰۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ادامه روند رسیدگی داور پس از ابطال بخشی از رای داوری]] | * [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۰۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ادامه روند رسیدگی داور پس از ابطال بخشی از رای داوری]] | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[مطالعة تطبیقی جهات ابطال آرای داوری در حقوق ایران و فرانسه]] | * [[مطالعة تطبیقی جهات ابطال آرای داوری در حقوق ایران و فرانسه]] | ||
* [[داوری در آثار استاد جعفری لنگرودی]] | * [[داوری در آثار استاد جعفری لنگرودی]] | ||
* [[مسئولیت‌های مدنی داور]] | * [[مسئولیت‌های مدنی داور]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۴۷: | خط ۳۸: | ||
[[رده:دادگاه صالح در اعتراض به رأی داور]] | [[رده:دادگاه صالح در اعتراض به رأی داور]] | ||
[[رده:بطلان رأی داوری]] | [[رده:بطلان رأی داوری]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 2455}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۱
|
|---|
|
مواد مرتبط با داوری در قانون آیین دادرسی مدنی |
ماده ۴۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و از این طریق به داوری ارجاع شده باشد، درصورت اعتراض به رأی داور و صدور حکم به بطلان آن، رسیدگی به دعوا تا قطعی شدن حکم بطلان رأی داور متوقف می‌ماند.
تبصره - در مواردی که ارجاع امر به داوری از طریق دادگاه نبوده و رأی داور باطل گردد، رسیدگی به دعوا در دادگاه با تقدیم دادخواست به عمل خواهد آمد.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- داوری: داوری در لغت به معنای حکومت میان مردم و قضاوت آمده‌است و در اصطلاح می‌توان آن را انصراف متخاصمین از مرجع قضایی به اعتبار نهاد توافقی برای رسیدگی به ماهیت دعوا تعریف نمود.[۱]
مطالعات تطبیقی
در «ماده ۸۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی لبنان به دادگاهی که به اعتراض به رأی داور رسیدگی می‌کند اجازه داده شده‌است تا در حدود موضوع داوری رسیدگی کرده و حکم صادر نماید مگر اینکه طرفین دعوی به شکل دیگری توافق کرده باشند اما قانون آیین دادرسی مدنی ایران در این ماده اجازه را فقط در صورتی به دادگاه داده‌است که دعوا قبل از ارجاع به داوری در آن دادگاه مطرح شده باشد».[۲]
نکات تفسیری دکترین ماده 491 قانون آیین دادرسی مدنی
در رویه در صورتی که اصل دعوا که در جریان رسیدگی به داوری ارجاع شده‌است در دادگاه مطرح بوده، رسیدگی به اعتراض به رأی داور در دادگاه مذکور صورت می‌گیرد و در صورت ابطال رأی داور، مجدد رسیدگی به موضوع دعوا در همان دادگاه آغاز می‌شود و در این صورت مانعی برای تراضی مجدد طرفین برای ارجاع امر به داوری وجود نخواهد داشت.[۳] نکته‌ی دیگر آن که عده‌ای اعتبار امر مختوم را در مورد رأی داور مستند به متن قانون آیین دادرسی مدنی نمی‌دانند و معتقدند هر گاه پس از قطعی شدن رأی داور، دعوا دوباره اقامه شود و خوانده، با ارائه رأی قطعی داوری دادگاه را آگاه نماید، دادگاه به علت بی‌حقی خواهان، حکم علیه او صادر می‌کند نه بر اساس اعتبار امر مختومه رأی داور.[۴][۵][۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 491 قانون آیین دادرسی مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- اگر اصل دعوا در دادگاه مطرح بوده و به داوری ارجاع شود، در صورت اعتراض به رأی داور و صدور حکم بطلان، رسیدگی تا قطعی شدن حکم بطلان متوقف می‌شود.
- توقف رسیدگی در صورت اعتراض به رأی داور و صدور بطلان آن، تنها برای مواردی است که دعوا از طریق دادگاه به داوری ارجاع شده باشد.
- در صورتی که ارجاع به داوری از طریق دادگاه نبوده و رأی داور باطل شود، برای رسیدگی به دعوا نیاز به تقدیم دادخواست جدید به دادگاه است.
- ارجاع دعوا به داوری می‌تواند از دو طریق: از طریق دادگاه و خارج از طریق دادگاه انجام شود.
- بطلان رأی داور به اتمام فرآیند داوری نمی‌انجامد و نیاز به بررسی مجدد دعوا در دادگاه است.
- در موارد ارجاع مستقیم (خارج از دادگاه) به داوری، پس از بطلان رأی، شروع فرآیند حقوقی مجدد در دادگاه با دادخواست انجام می‌گیرد.
رویه های قضایی
- رای دادگاه درباره اثر ابطال رای داوری بر صلاحیت داور (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۰۰۳)
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۰۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۲۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ادامه روند رسیدگی داور پس از ابطال بخشی از رای داوری
مقالات مرتبط
- مطالعة تطبیقی جهات ابطال آرای داوری در حقوق ایران و فرانسه
- داوری در آثار استاد جعفری لنگرودی
- مسئولیت‌های مدنی داور
منابع
- ↑ مسعود انوشه پور و مهدی شریفی. استرداد اموال از درخواست تا مصداق. چاپ 2. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2664328
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 567156
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4019768
- ↑ عبداله خدابخشی. حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4066788
- ↑ عبداله خدابخشی. حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4066760
- ↑ عبداله خدابخشی. حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن در رویه قضایی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4066804