ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه می‌تواند به درخواست یکی از اصحاب دعوا همچنین در صورتی که مقتضی بداند گواهان را احضار نماید. در ابلاغ احضاریه، مقرراتی که برای ابلاغ اوراق قضایی تعیین شده رعایت می‌گردد و باید حداقل یک هفته قبل از تشکیل دادگاه به گواه یا گواهان ابلاغ شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی
• ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی

پیشینه

مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد. لیکن در ذیل مواد ۴۰۷ و ۴۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ قانون بیان شده بود.

نکات تفسیری دکترین

در خصوص این ماده، نکات زیر حائز اهمیت است:

1. شهادت شخص متبرع (شخصی که بدون درخواست قاضی داوطلب شهادت است) پذیرفته نیست خواه قبل از اقامه دعوا باشد یا بعد از آن، چه اینکه علاقه زیاد او نسبت به ادای شهادت، در موضع تهمت است ولی این امر موجب رد شاهد نمی‌شود و از این جهت اگر بعداً، شهادت دیگر دهد استماع می‌شود.
2. مطابق مواد ۲۳۲ و ۲۴۲ و ۲۴۳ قانون آیین دادرسی مدنی اصل بر استماع گواهی در دادگاه می‌باشد.
3. صرف درخواست استناد کننده به گواهی مبنی بر احضار گواهان، دادگاه را مکلف به ارسال اخطاریه نمی‌کند و این امر منوط به موافقت دادگاه خواهد بود.
4. مطابق این ماده مقرراتی که در مورد ابلاغ اوراق قضایی رعایت می‌گردد (مقررات فصل سوم در باب دوم قانون آیین دادرسی مدنی) باید برای ابلاغ احضاریه مورد توجه قرار گیرد.
5. در ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی فاصله بین ابلاغ وقت به اصحاب دعوی و جلسه دادرسی باید حداقل ۵ روز باشد اما این تاریخ مطابق این ماده برای ابلاغ اخطاریه به گواه حداقل هفت روز می‌باشد.

نکات توضیحی

این ماده بیانگر «استشهاد» است. استشهاد در لغت مصدر باب استفعال از ریشه «شهد» به معنای حضور طلبی، گواهی‌خواهی می‌باشد و در فقه به درخواست قاضی یا هر ذینفع دیگری در دعوا از طریق قاضی برای حضور گواه آگاه در نزد قاضی و ابراز مایعلم خود را استشهاد گویند.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. دادگاه می‌تواند گواهان را به درخواست یکی از اصحاب دعوا احضار کند.
2. دادگاه می‌تواند در صورت لزوم و بدون درخواست اصحاب دعوا، گواهان را احضار کند.
3. مقررات ابلاغ احضاریه باید بر اساس مقررات ابلاغ اوراق قضایی انجام شود.
4. احضاریه باید حداقل یک هفته قبل از تشکیل دادگاه به گواهان ابلاغ شود.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/93/1414 مورخ 1393/06/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1401/1113 مورخ 1402/04/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تجدید جلسه رسیدگی به علت عدم توانایی خواهان در حاضر کردن گواه

مقالات مرتبط

• بررسی ارزش اثباتی شهادت زنان و حکمت آن