ماده ۳۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در فرجام خواهی عادی دادخواست به دفتر دادگاه تقدیم می‌شد و دفتر دادگاه دادخواست‌ها و پیوست را برای طرف دیگر ابلاغ کرده تا وی ظرف مدت ۲۰ روز پاسخ خود را اعلام نماید، اما قانونگذار در این ماده چنین حقی برای فرجام خوانده قائل نشده و در نتیجه دفتر دادستان کل نیز وظیفه ای در این مورد ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3971888|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> فرجام از طریق دادستان کل از قاعده کلی فرجام خواهی مستثنی نیست لذا مقررات لازم الرعایه در موقع تقدیم دادخواست فرجامی به طریقه متعارف و معمول در این مورد خاص و استثنایی هم لازم الرعایه می‌باشد یعنی از لحاظ ضمائم و مستندات و پرداخت هزینه دادرسی باید توسط درخواست کننده (فرجام خواه) صورت گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب دوم|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3600468|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref>
در فرجام خواهی عادی دادخواست به [[دفتر دادگاه]] تقدیم می‌شد و دفتر دادگاه دادخواست‌ها و پیوست را برای طرف دیگر [[ابلاغ]] کرده تا وی ظرف مدت ۲۰ روز پاسخ خود را اعلام نماید، اما قانونگذار در این ماده چنین حقی برای فرجام خوانده قائل نشده و در نتیجه دفتر دادستان کل نیز وظیفه ای در این مورد ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3971888|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> به عبارت دیگر در صورتی که فرجام خواهی با موافقت دادستان مواجه شود، موجب بی اطلاعی فرجام خوانده از اعتراضات فرجامی و محروم ماندن از تنظیم و تقدیم لایحه جوابیه می‌شود؛ لذا باید فرجام خوانده به نحوی مطلع شده تا لایحه خود را به شعبه رسیدگی کننده تقدیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=476776|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> فرجام از طریق دادستان کل از قاعده کلی فرجام خواهی مستثنی نیست لذا مقررات لازم الرعایه در موقع تقدیم دادخواست فرجامی به طریقه متعارف و معمول در این مورد خاص و استثنایی هم لازم الرعایه می‌باشد یعنی از لحاظ ضمائم و مستندات و پرداخت هزینه دادرسی باید توسط درخواست کننده (فرجام خواه) صورت گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب دوم|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3600468|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref>


وظایف دفتر دادستان در زمان ارائه دادخواست فرجامی به قرار زیر است: الف: دریافت دادخواست فرجامی از متقاضی. ب: بررسی دادخواست از لحاظ ضمائم و مستندات و هزینه دادرسی. ج: ثبت دادخواست فرجامی در دفتر مربوطه. د: مطالبه پرونده اصلی از مرجع مربوط. ه : ضمیمه کردن دادخواست به پرونده اصلی و: رساندن پرونده و دادخواست به نظر دادستان کل کشور<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3971612|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=575348|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> همچنین در صورت ناقص بودن دادخواست دفتر دادستان کل کشور اقدام به صدور اخطار رفع نقص ده روزه می‌کند در صورت عدم رفع نقص دادخواست قابل ترتیب اثر نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1255308|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
وظایف دفتر دادستان در زمان ارائه دادخواست فرجامی به قرار زیر است:
 
* الف: دریافت دادخواست فرجامی از متقاضی.
* ب: بررسی دادخواست از لحاظ ضمائم و مستندات و هزینه دادرسی.
* ج: ثبت دادخواست فرجامی در دفتر مربوطه.
* د: مطالبه پرونده اصلی از مرجع مربوط.
* ه: ضمیمه کردن دادخواست به پرونده اصلی
* و: رساندن پرونده و دادخواست به نظر دادستان کل کشور<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3971612|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>
 
همچنین در صورت ناقص بودن دادخواست دفتر دادستان کل کشور اقدام به صدور اخطار رفع نقص ده روزه می‌کند در صورت عدم [[رفع نقص]] دادخواست قابل ترتیب اثر نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1255308|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
«قسمت صدر ماده ۳۸۸ که ثبت دادخواست را منوط به تکمیل بودن آن دانسته با حکم تبصره که اخطار رفع نقص را پیش‌بینی کرده‌است تعارض دارد زیرا صدور اخطار رفع نقص مستلزم ثبت دادخواست ناقص می‌باشد. در هر حال تبصره را باید مقدم داشت.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=564252|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
قسمت صدر '''ماده ۳۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی''' که ثبت دادخواست را منوط به تکمیل بودن آن دانسته با حکم تبصره که اخطار رفع نقص را پیش‌بینی کرده‌است تعارض دارد زیرا صدور اخطار رفع نقص مستلزم ثبت دادخواست ناقص می‌باشد. در هر حال تبصره را باید مقدم داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=564252|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== منابع: ==
== منابع: ==

نسخهٔ ‏۲۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۳:۳۲

ماده ۳۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی: دفتر دادستان کل کشور دادخواست رسیدگی فرجامی را دریافت و درصورت تکمیل بودن آن از جهت ضمائم و مستندات و هزینه دادرسی برابر مقررات، آن را ثبت و به ضمیمه پرونده اصلی به نظر دادستان کل کشور می‌رساند.

دادستان کل چنانچه ادعای آنها را در خصوص مخالفت بین رأی با موازین شرع یا قانون، مقرون به صحت تشخیص دهد، از دیوان عالی کشور درخواست نقض آن را می‌نماید. درصورت نقض رأی در دیوان عالی کشور، برابر مقررات مندرج در مبحث ششم این قانون اقدام خواهد شد.

  • تبصره - چنانچه دادخواست تقدیمی ناقص باشد دفتر دادستان کل کشور به تقدیم کننده دادخواست ابلاغ می‌نماید که ظرف ده روز از آن رفع نقص کند. هرگاه در مهلت مذکور اقدام به رفع نقص نشود دادخواست قابل ترتیب اثر نخواهد بود. دادخواست خارج از مهلت نیز قابل ترتیب اثر نیست.

اصول و مواد مرتبط

اصل ۱۶۲ قانون اساسی

توضیح واژگان

رای فرجامی: رایی که پس از رسیدگی فرجامی توسط شعبه دیوان صادر می‌شود که همان اقدام دیوان در ابرام و نقض رای فرجام خواسته می‌باشد.[۱]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در فرجام خواهی عادی دادخواست به دفتر دادگاه تقدیم می‌شد و دفتر دادگاه دادخواست‌ها و پیوست را برای طرف دیگر ابلاغ کرده تا وی ظرف مدت ۲۰ روز پاسخ خود را اعلام نماید، اما قانونگذار در این ماده چنین حقی برای فرجام خوانده قائل نشده و در نتیجه دفتر دادستان کل نیز وظیفه ای در این مورد ندارد.[۲] به عبارت دیگر در صورتی که فرجام خواهی با موافقت دادستان مواجه شود، موجب بی اطلاعی فرجام خوانده از اعتراضات فرجامی و محروم ماندن از تنظیم و تقدیم لایحه جوابیه می‌شود؛ لذا باید فرجام خوانده به نحوی مطلع شده تا لایحه خود را به شعبه رسیدگی کننده تقدیم نماید.[۳] فرجام از طریق دادستان کل از قاعده کلی فرجام خواهی مستثنی نیست لذا مقررات لازم الرعایه در موقع تقدیم دادخواست فرجامی به طریقه متعارف و معمول در این مورد خاص و استثنایی هم لازم الرعایه می‌باشد یعنی از لحاظ ضمائم و مستندات و پرداخت هزینه دادرسی باید توسط درخواست کننده (فرجام خواه) صورت گیرد.[۴]

وظایف دفتر دادستان در زمان ارائه دادخواست فرجامی به قرار زیر است:

  • الف: دریافت دادخواست فرجامی از متقاضی.
  • ب: بررسی دادخواست از لحاظ ضمائم و مستندات و هزینه دادرسی.
  • ج: ثبت دادخواست فرجامی در دفتر مربوطه.
  • د: مطالبه پرونده اصلی از مرجع مربوط.
  • ه: ضمیمه کردن دادخواست به پرونده اصلی
  • و: رساندن پرونده و دادخواست به نظر دادستان کل کشور[۵]

همچنین در صورت ناقص بودن دادخواست دفتر دادستان کل کشور اقدام به صدور اخطار رفع نقص ده روزه می‌کند در صورت عدم رفع نقص دادخواست قابل ترتیب اثر نخواهد بود.[۶]

انتقادات

قسمت صدر ماده ۳۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی که ثبت دادخواست را منوط به تکمیل بودن آن دانسته با حکم تبصره که اخطار رفع نقص را پیش‌بینی کرده‌است تعارض دارد زیرا صدور اخطار رفع نقص مستلزم ثبت دادخواست ناقص می‌باشد. در هر حال تبصره را باید مقدم داشت.[۷]

منابع:

  1. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3970932
  2. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3971888
  3. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 476776
  4. قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب دوم. چاپ 4. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3600468
  5. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3971612
  6. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1255308
  7. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 564252