ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': دعوای مزاحمت عبارت است از:
'''ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دعوای مزاحمت]] عبارت است از:


دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.
[[دعوا|دعوایی]] که به موجب آن [[متصرف]] [[مال غیرمنقول]] [[درخواست]] جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که [[مال غیرمنقول|مال]] را از [[تصرف]] متصرف خارج کرده باشد.
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
خط ۲۸: خط ۲۸:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330776|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[دعوای مزاحمت]]: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه‌ی تصرفات دیگری، اخلال ایجاد نماید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330776|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
خط ۳۴: خط ۳۴:


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره دعوی مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2352892|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471140|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن [[اظهار]] [[حق|حقی]] و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل [[تصرف]] [[متصرف]] باشد در دایره‌ی دعوای مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت [[عمدی]] باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2352892|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=471140|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>  


با توجه به این ماده دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456680|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> و در صورتی که مزاحمت به گونه ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248696|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref>
با توجه به این ماده، دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف [[خواهان]] باشد، تحقق پیدا می‌کند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=456680|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> و در صورتی که مزاحمت به گونه‌ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248696|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> همچنین، در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248720|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>  


در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1248720|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
== رویه‌های قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/99/1136 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تکلیف دادستان به رسیدگی به جرایم تصرف عدوانی،ممانعت و مزاحمت از حق]]


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
۱) استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده این دعوی مشمول دعاوی مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5528176|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
۲) فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref> ۳) از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن حق ارتفاق، افزایش ارتفاع خانه به گونه ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط موجر در ملک مستأجر برای اجبار وی جهت تخلیه، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2263548|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
# فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866916|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref>
* [[نظریه شماره ۷/۹۹/۱۱۳۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۸/۲۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تکلیف دادستان به رسیدگی به جرایم تصرف عدوانی،ممانعت و مزاحمت از حق]]
# از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن [[حق ارتفاق]]، افزایش ارتفاع خانه به گونه‌ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط [[موجر]] در [[ملک]] [[مستأجر]] برای اجبار وی جهت [[تخلیه]]، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جهاد دانشگاهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2263548|صفحه=|نام۱=سیدمحسن|نام خانوادگی۱=صدرزاده افشار|چاپ=11}}</ref>
# در نهایت، شایان ذکر است مواردی مانند زمانی که استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و [[خسارت]] گردیده، مشمول دعوای مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.<ref name=":0" />


== منابع ==
== منابع ==
خط ۵۵: خط ۵۵:
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دعاوی تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت]]
[[رده:دعاوی تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت]]
[[رده:دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول]]
[[رده:دعاوی مختص مال غیرمنقول]]
[[رده:دعوای مزاحمت]]
[[رده:حقوق متصرف]]

نسخهٔ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۸

ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی: دعوای مزاحمت عبارت است از:

دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه‌ی تصرفات دیگری، اخلال ایجاد نماید[۱] و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.[۲]

پیشینه

این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اخلال به معنای دعوای مزاحمت زمانی محقق می‌شود که منظور فاعل آن اظهار حقی و اجرای آن در ملک مورد مزاحمت باشد، امور احتمالی که ممکن است مخل تصرف متصرف باشد در دایره‌ی دعوای مزاحمت نبوده و امر اختلال آمیز باید ناشی از فعل مثبت عمدی باشد که در واقع موجب اخلال تصرف متصرف گردیده‌است.[۴][۵]

با توجه به این ماده، دعوی مزاحمت در اموال غیرمنقولی که تحت تصرف خواهان باشد، تحقق پیدا می‌کند[۶] و در صورتی که مزاحمت به گونه‌ای باشد که مال را از تصرف خواهان خارج نماید، از شمول این دعاوی خارج می‌گردد.[۷] همچنین، در صورتی که دعوی خواهان به این مضمون باشد که خوانده با تصرف در ملک خود موجب بروز مزاحمت و خسارت در ملک مورد تصرفش گردیده‌است (مثلاً استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده) این موضوع از شمول دعوای مزاحمت خارج می‌باشد.[۸][۹]

رویه‌های قضایی

مصادیق و نمونه‌ها

  1. فردی در حیاط خانه خود به صافکاری و نقاشی اتومبیل می‌پردازد و موجب اخلال در آسایش و آرامش همسایگان می‌شود، این عمل از مصادیق مزاحمت بوده و قابل طرح دعوا مطابق این ماده می‌باشد.[۱۰]
  2. از مصادیق دیگر دعوای مزاحمت می‌توان مثال‌هایی مانند ایجاد مجرا در ملک غیر بدون داشتن حق ارتفاق، افزایش ارتفاع خانه به گونه‌ای که نور و روشنایی خانه دیگری را کاهش دهد، ایجاد صداهای ناهنجار و هیاهو، اضافه کردن قفل اضافی توسط موجر در ملک مستأجر برای اجبار وی جهت تخلیه، هدر دادن آب زراعتی دهقان و… بیان نمود.[۱۱]
  3. در نهایت، شایان ذکر است مواردی مانند زمانی که استفاده از حمام موجب نشت آب در ملک خواهان و بروز مزاحمت و خسارت گردیده، مشمول دعوای مزاحمت نمی‌باشد چرا که قصد مزاحمت نیازمند فعل مثبت عمدی می‌باشد.[۹]

منابع

  1. ↑ قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866916
  2. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 330776
  3. ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797452
  4. ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2352892
  5. ↑ علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 471140
  6. ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 456680
  7. ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248696
  8. ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1248720
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5528176
  10. ↑ قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866916
  11. ↑ سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2263548
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۶۰_قانون_آیین_دادرسی_مدنی&oldid=256497»