ماده ۳۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۳۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی: رسیدگی فرجامی عبارت است از تشخیص انطباق یا عدم انطباق رأی مورددرخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

رسیدگی فرجامی :فرجام در لغت به معنی پایان، خاتمه و نهایت می‌باشد و رسیدگی دیوان عالی کشور را رسیدگی تمیزی یا فرجامی گویند. که به معنای رسیدگی نهایی است.

پیشینه

در قانون جدید نه تنها اصطلاح شناخته شده‌ای مانند «طرق عادی شکایت از آرا» به کار نرفته بلکه اصطلاح «طرق فوق‌العاده شکایت از آرا» نیز که هم ق.ا.م. ح مصوب ۱۳۲۹ قمری و هم در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ تصریح شده بود، نیامده است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

دیوان عالی کشور دو وظیفه رسیدگی به درخواست فرجام خواهی و صدور رای وحدت رویه را دارد.

برخلاف تجدیدنظر خواهی، فرجام خواهی اثر انتقالی ندارد یعنی دعوی را به آن ترتیبی که نزد دادگاه ماهیتی به تمامم معنی طرح شده به دیوان کشور منتقل نمی‌نماید؛ لذا تمام مسائل موضوعی و حکمی در دیوانعالی کشور طرح نمی‌گردد، دیوان نقش بازرسی و نظارت خود را فقط در مسائل حکمی و قانونی دعوی مطروحه می‌تواند اعمال کند و به هیچ وجه نمی‌تواند در ماهیت دعوا وارد شود.

مطابق این ماده تشخیص انطباق رای با مقررات قانونی و موازین شرعی بر اساس رسیدگی فرجامی در دیوان عالی کشور انجام می‌پذیرد.

رویه‌ های قضایی

• نظریه شماره 7/1401/977 مورخ 1401/10/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست فرجام خواهی به دادگاه بدوی، پیش از تبادل لوایح فرجامی
• رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به تقاضای اعاده دادرسی ابرام شده در دیوان عالی کشور

مقالات مرتبط

• فرجام‌خواهی در موضوع وقف: چالش تمییز اصل وقفیت از دیگر دعاوی
• توجیه آرای مدنی و ضمانت اجرای عدم رضایت آن
• بررسـی تطبیقی جهات فرجـام در حقوق ایران و فرانسه
• بررسی روش‌های فوق‌العادۀ شکایت از رأی داوری؛ بازبینی مفهوم نهایی‌بودن آرای داوری در نظام حقوقی ایران