ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «درمورد بند (1) ماده (84) هرگاه دادگاه، خود را صالح نداند مبادرت به صدور قرار عدم...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
درمورد بند (1) ماده (84) هرگاه دادگاه، خود را صالح نداند مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت می نماید و طبق ماده (27) عمل می کند و در مورد بند (2) ماده (84) هرگاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می فرستد و در سایر موارد یادشده درماده (84) قرار رد دعوا صادر می نماید.
'''ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': هر گاه [[ایراد|ایرادات]] تا پایان [[اولین جلسه دادرسی|جلسه اول دادرسی]] اعلام نشده باشد [[دادگاه]] مکلف نیست جدا از [[ماهیت دعوا]] نسبت به آن [[رأی]] دهد.
 
* {{زیتونی|[[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
== توضیح واژگان ==
* {{زیتونی|[[ماده ۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
دفاع : دفاع در لغت به معنای بازداشتن است ، دفاع را می توان شامل تمامم طرقی دانست که در قانون پیش بینی شده و طرف دعوا ( خوانده ) به منظور بازداشتن موقت یا دائمی خواهان از رسیدن به هدف او که پیروزی در دعوی است به کار می گیرد.320815
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== پیشینه ==
== پیشینه ==
ماده 89 جانشین ماده 203 قانون آیین دادرسی مدنی سابق می باشد ، که تنها قرار رد دعوی را در مورد مرور زمان تجویز کرده بود و سایر ایرادات بدون تعیین و تکلیف باقی مانده بود و ماده 89 قانون جدید این نقیصه را برطرف ساخته است.624281
[[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]، ناظر بر ماده ۲۰۷ قانون قدیم و در مورد ضمانت اجرای عدم اعلام ایراد تا پایان جلسه دادرسی نخستین می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2551216|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496168|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 90 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در مورد ایرادات مورد نظر [[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]، به نظر می‌رسد منظور ماده ایراداتی است که از [[قانون تکمیلی|قوانین مخیره]] می‌باشند چرا که ایرادات مربوط به [[قانون آمره|قواعد آمره]] مانند [[صلاحیت ذاتی]]، عدم احراز [[سمت]]، عدم مشروعیت دعوا، در هر مرحله از رسیدگی مسموع بوده و دادگاه مکلف به تعیین و تکلیف آن می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1246032|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> لذا ضمانت اجرای ماده مذکور عدم الزام دادگاه به بررسی ایراد قبل از ورود در ماهیت مربوط به نوع اول ایرادات (مخیره) می‌باشد که رسیدگی به ایراد همراه با [[رسیدگی ماهوی]] صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1619788|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1246020|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
دادگاه ها در مقابل ایرادات  دو تصمیم متفاوت می گیرند ، یا ایراد وارد نیست و دادگاه ضمن رد ایراد به رسیدگی ماهوی می پردازد، و یا دادگاه ایراد را وارد تشخیص می دهد و در این صورت قانونگذار نوع و عنوان رای صادره را در ماده 89 ق.آ.د.م و سایر مواد مشخص نموده است.624035//644281
 
با توجه به ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که خوانده نسبت به صلاحیت دادگاه ایراد وارد کند و ایراد وی توسط دادگاه تایید شود ، دادگاه قرار عدم صلاحیت صادر می کند624135
 
ایراد عدم توجه از جمله قواعد آمره و مربوط به نظم عمومی می باشد ،لذا ایراد خوانده صرفا جهت تذکر بوده و خود دادگاه موظف به توجه به این ایراد می باشد638058
 
== انتقادات ==
== انتقادات ==
این ماده ناظر به ماده 84 است و بهتر بود که به منزله تبصره ی آن ماده می آمد و حداکثر می توانست ماده بعدی آن باشد .311487
چنین مطرح شده است که قانونگذار از ایرادات در این ماده به‌طور مطلق یاد کرده‌است اما به نظر می‌رسد که این ماده منحصراً شامل ایراداتی است که از قواعد مخیره محسوب می‌شوند؛ زیرا موضوعات مربوط به [[نظم عمومی]] همواره می‌بایست مورد توجه دادگاه قرار گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2551216|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 90 قانون آیین دادرسی مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# ایرادات باید تا پایان جلسه اول دادرسی اعلام شوند.
# دادگاه الزامی به صدور رأی جداگانه برای ایراداتی که به موقع اعلام نشده‌اند، ندارد.
# تمرکز دادگاه بر ماهیت دعواست اگر ایرادات به موقع مطرح نشوند.
# تنظیم و اعلام ایرادات در زمان مقرر برای پیگیری اثر و توجه دادگاه ضروری است.
#
== مقالات مرتبط ==
* [[ایراد امر مطروحه و مرتبط در خصوص دادگاه‌های رسیدگی‌کننده در نظام حقوقی ایران و لبنان]]
* [[ضمان درک در حوزه آرای قضایی]]
* [[ایرادِ امر مرتبط در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه]]
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:جریان دادخواست تا جلسه رسیدگی]]
[[رده:ایرادات]]
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره شرط مطالبه خسارت تاخیر در انجام تعهدات متقابل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۰۳۷)]]


== مصادیق و نمونه ها ==
{{DEFAULTSORT:ماده 0450}}
1) بند2 ماده 84 در دو صورت ممکن می باشد : 1) دعوای طرح شده قبلی همان دعوایی است که فعلا نیز نزد ما مطرح است مثلا خواهان دعوایی به خواسته تخلیه نسبت به پلاک پنج مطرح نموده که در شعبه دوم تحت رسیدگی است ، لیکن چند روز بعد همین دعوا را به همین کیفیت مطرح و در شعبه چهارم تحت رسیدگی واقع می شود. 2)دعوای مطروحه در شعبه دوم دعوایی است که نتیجه آن در دعوای طرح شده نزد شعبه چهارم موثر است و یا بالعکس. مثلا خواهان در دادگاه شعبه دوم دعوای تخلیه مطرح نموده است و در دادگاه شعبه چهارم دعوی الزام به تنظیم سند اجاره از طرف مستاجر مطرح می شود . در این دو مورد به تصریح ماده 89 ق.آ.د.م باید از رسیدگی به پرونده امتناع و پرونده را به دادگاهی که دعوی سابق الارجاع در آن مطرح است ، ارسال نمود.571987
2) اگر دعاوی مرتبط یا یکسان در دو دادگاه مختلف مطرح باشد ، مثلا یکی در دادگاه عمومی تبریز و دیگری در دادگاه عمومی شیراز ، نیازی به صدور قرار عدم صلاحیت نمی باشد. بلکه با استناد به ماده 89 هر گاه دعوا در  دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد ، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده و پرونده امر را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می فرستد.460675

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۵

ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: هر گاه ایرادات تا پایان جلسه اول دادرسی اعلام نشده باشد دادگاه مکلف نیست جدا از ماهیت دعوا نسبت به آن رأی دهد.

مواد مرتبط

پیشینه

ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی، ناظر بر ماده ۲۰۷ قانون قدیم و در مورد ضمانت اجرای عدم اعلام ایراد تا پایان جلسه دادرسی نخستین می‌باشد.[۱][۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 90 قانون آیین دادرسی مدنی

در مورد ایرادات مورد نظر ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی، به نظر می‌رسد منظور ماده ایراداتی است که از قوانین مخیره می‌باشند چرا که ایرادات مربوط به قواعد آمره مانند صلاحیت ذاتی، عدم احراز سمت، عدم مشروعیت دعوا، در هر مرحله از رسیدگی مسموع بوده و دادگاه مکلف به تعیین و تکلیف آن می‌باشد[۳] لذا ضمانت اجرای ماده مذکور عدم الزام دادگاه به بررسی ایراد قبل از ورود در ماهیت مربوط به نوع اول ایرادات (مخیره) می‌باشد که رسیدگی به ایراد همراه با رسیدگی ماهوی صورت می‌گیرد.[۴][۵]

انتقادات

چنین مطرح شده است که قانونگذار از ایرادات در این ماده به‌طور مطلق یاد کرده‌است اما به نظر می‌رسد که این ماده منحصراً شامل ایراداتی است که از قواعد مخیره محسوب می‌شوند؛ زیرا موضوعات مربوط به نظم عمومی همواره می‌بایست مورد توجه دادگاه قرار گیرد.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 90 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. ایرادات باید تا پایان جلسه اول دادرسی اعلام شوند.
  2. دادگاه الزامی به صدور رأی جداگانه برای ایراداتی که به موقع اعلام نشده‌اند، ندارد.
  3. تمرکز دادگاه بر ماهیت دعواست اگر ایرادات به موقع مطرح نشوند.
  4. تنظیم و اعلام ایرادات در زمان مقرر برای پیگیری اثر و توجه دادگاه ضروری است.

مقالات مرتبط

منابع

  1. سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2551216
  2. سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2496168
  3. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1246032
  4. علی مهاجری. شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول). چاپ 2. گنج دانش، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1619788
  5. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1246020
  6. سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2551216

رویه های قضایی