ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[درخواست]] [[تامین دلیل|تأمین دلیل]] ممکن است در هنگام [[دادرسی]] یا قبل از اقامه [[دعوا]] باشد.
'''ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[درخواست]] [[تامین دلیل|تأمین دلیل]] ممکن است در هنگام [[دادرسی]] یا قبل از اقامه [[دعوا]] باشد.  
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}  
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  
 
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۱۳: خط ۱۱:
* [[ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[تأمین دلیل]]: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور [[اثبات]] [[ادعا|ادعای]] خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن [[دلیل|ادله]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[تأمین دلیل]]: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور [[اثبات]] [[ادعا|ادعای]] خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن [[دلیل|ادله]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
این ماده جانشین [[ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|مواد ۳۱۶]] و [[ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797364|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  و در [[ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]] سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797368|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  
این ماده جانشین [[ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|مواد ۳۱۶]] و [[ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797364|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  و در [[ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]] سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797368|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  


با توجه به [[ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف]] مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از [[شورای حل اختلاف]] صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570904|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
با توجه به [[ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف]] مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از [[شورای حل اختلاف]] صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570904|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی ==
ممکن است [[درخواست]] [[تأمین دلیل]] به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان [[دادخواست]] اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312312|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و [[دادگاه صالح]] به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف [[قرار عدم صلاحیت]] صادر خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312316|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
ممکن است [[درخواست]] [[تأمین دلیل]] به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان [[دادخواست]] اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312312|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و [[دادگاه صالح]] به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف [[قرار عدم صلاحیت]] صادر خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312316|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
 
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان ([[تخلیه]] به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین [[ادعا|ادعایی]] توسط [[موکل|موکلتان]]، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>
پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان ([[تخلیه]] به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین [[ادعا|ادعایی]] توسط [[موکل|موکلتان]]، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== رویه‌های قضایی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
 
# امکان درخواست تأمین دلیل در طول دادرسی وجود دارد.
# می‌توان تأمین دلیل را قبل از اقامه دعوا نیز درخواست کرد.
# درخواست تأمین دلیل به دو مرحله زمانی (قبل از دعوا و هنگام دادرسی) محدود نمی‌شود.
# متقاضی تأمین دلیل، تنها محدود به شرایط خاص زمانی نیست.
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/99/1576 مورخ 1399/10/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قابل اعتراض بودن قرار رد درخواست تامین دلیل]]
* [[نظریه شماره 7/99/1576 مورخ 1399/10/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قابل اعتراض بودن قرار رد درخواست تامین دلیل]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]
[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]
[[رده:شرایط درخواست تأمین دلیل]]
[[رده:شرایط درخواست تأمین دلیل]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0750}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۷

ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی: درخواست تأمین دلیل ممکن است در هنگام دادرسی یا قبل از اقامه دعوا باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

تأمین دلیل: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن ادله می‌باشد.[۱]

پیشینه

این ماده جانشین مواد ۳۱۶ و ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ می‌باشد[۲] و در ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.[۳]

با توجه به ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از شورای حل اختلاف صورت می‌گیرد.[۴]

نکات توضیحی ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی

ممکن است درخواست تأمین دلیل به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان دادخواست اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.[۵] مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.[۶] در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف قرار عدم صلاحیت صادر خواهد نمود.[۷]

مصادیق و نمونه ها

پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان (تخلیه به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین ادعایی توسط موکلتان، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.[۸]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. امکان درخواست تأمین دلیل در طول دادرسی وجود دارد.
  2. می‌توان تأمین دلیل را قبل از اقامه دعوا نیز درخواست کرد.
  3. درخواست تأمین دلیل به دو مرحله زمانی (قبل از دعوا و هنگام دادرسی) محدود نمی‌شود.
  4. متقاضی تأمین دلیل، تنها محدود به شرایط خاص زمانی نیست.

رویه های قضایی

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 112444
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797364
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797368
  4. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 570904
  5. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5312312
  6. سیدمحمدرضا حسینی. یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2089632
  7. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5312316
  8. سیدمحمدرضا حسینی. یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2089632