ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
درخواست تأمین دلیل ممکن است درهنگام دادرسی یا قبل از اقامه دعوا باشد.
'''ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[درخواست]] [[تامین دلیل|تأمین دلیل]] ممکن است در هنگام [[دادرسی]] یا قبل از اقامه [[دعوا]] باشد.  
*{{زیتونی|[[ماده ۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}  
*{{زیتونی|[[ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  
 
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
 
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تأمین دلیل: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آنها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قراردادن ادله می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[تأمین دلیل]]: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور [[اثبات]] [[ادعا|ادعای]] خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن [[دلیل|ادله]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=112444|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
== پیشینه ==
این ماده جانشین [[ماده ۳۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|مواد ۳۱۶]] و [[ماده ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸|۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797364|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  و در [[ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی]] سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797368|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  


== پشینه ==
با توجه به [[ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف]] مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از [[شورای حل اختلاف]] صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570904|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
این ماده جانشین مواد ۳۱۶ و۳۱۷ ق.ا.د. م سال ۱۳۱۸ می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797364|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> و در ماده ۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ نیز آمده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797368|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>


با توجه به ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از شورای حل اختلاف صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570904|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
== نکات توضیحی ==
ممکن است [[درخواست]] [[تأمین دلیل]] به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان [[دادخواست]] اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312312|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref> در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و [[دادگاه صالح]] به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف [[قرار عدم صلاحیت]] صادر خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312316|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
ممکن است درخواست تأمین دلیل به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقمه دعوا یا ضمن آن و در همان دادخواست اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312312|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>
پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان ([[تخلیه]] به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین [[ادعا|ادعایی]] توسط [[موکل|موکلتان]]، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>


در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شواری حل اختلاف قرار عدم صلاحیت صادر خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5312316|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
== رویه‌های قضایی ==


== مصادیق و نمونه‌ها ==
* [[نظریه شماره 7/99/1576 مورخ 1399/10/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قابل اعتراض بودن قرار رد درخواست تامین دلیل]]
۱)پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان (تخلیه به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین ادعایی توسط موکلتان، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافتهایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=یادداشت های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2089632|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=2}}</ref>


== منابع: ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


خط ۲۵: خط ۳۹:
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]
[[رده:تامین دلیل و اظهارنامه]]
[[رده:شرایط درخواست تأمین دلیل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۳

ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی: درخواست تأمین دلیل ممکن است در هنگام دادرسی یا قبل از اقامه دعوا باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

تأمین دلیل: در قانون تأمین دلیل تعریف نشده‌است اما می‌توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت‌هایی که امکان تغییر آن‌ها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت، استناد نماید. به بیان دیگر تأمین دلیل به معنای در امنیت قرار دادن ادله می‌باشد.[۱]

پیشینه

این ماده جانشین مواد ۳۱۶ و ۳۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ می‌باشد[۲] و در ماده ۶۰ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی سال ۱۲۹۰ نیز آمده بود.[۳]

با توجه به ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۳۸۷ هم‌اکنون درخواست تأمین دلیل از شورای حل اختلاف صورت می‌گیرد.[۴]

نکات توضیحی

ممکن است درخواست تأمین دلیل به‌طور مستقل و جداگانه قبل از اقامه دعوا یا ضمن آن و در همان دادخواست اصلی یا در اثنای رسیدگی به دعوا مطرح شود.[۵] مزیتی که طرح جداگانه درخواست تأمین دلیل دارد این است که گاهی اوقات با اجرای تأمین دلیل و بررسی نتایج آن می‌توان درصد پیشرفت و شانس موفقیت در دعوای اصلی را محاسبه نمود.[۶] در صورتی که تأمین دلیل همراه با دادخواست اصلی درخواست شود و دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اصلی باشد، دادگاه با تفکیک پرونده در خصوص تأمین دلیل به شایستگی شورای حل اختلاف قرار عدم صلاحیت صادر خواهد نمود.[۷]

مصادیق و نمونه‌ها

پیش‌بینی موفقیت در دعوای اصلی با درخواست جداگانه تأمین دلیل: چنانچه بخواهیم، خواسته دعوایی با عنوان (تخلیه به علت انتقال به غیر) طرح نماییم و جهت اطمینان از صحت چنین ادعایی توسط موکلتان، متوسل به تأمین دلیل شوید و با همه ظرافت‌هایی که به خرج داده‌اید در نهایت متوجه شوید که انتقال به غیری صورت نگرفته‌است به نظر می‌رسد طرح دعوای اصلی چنانچه دلیل دیگری در دست نباشد منطقی نباشد.[۸]

رویه‌های قضایی

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 112444
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797364
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797368
  4. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 570904
  5. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5312312
  6. سیدمحمدرضا حسینی. یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2089632
  7. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5312316
  8. سیدمحمدرضا حسینی. یادداشت‌های محکمه (دفتر اول) (کارگاه آموزشی آیین دادرسی مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2089632