ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (added Category:شهادت using HotCat)
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی''': دادگاه می‌تواند برای اینکه آزادی گواه بهتر تأمین شود گواهی او را بدون حضور اصحاب دعوا استماع نماید. دراین صورت پس از ادای گواهی بلافاصله اصحاب دعوا را از اظهارات گواه مطلع می‌سازد.
'''ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادگاه]] می‌تواند برای اینکه آزادی [[شاهد|گواه]] بهتر تأمین شود [[شهادت|گواهی]] او را بدون حضور [[اصحاب دعوا]] استماع نماید. در این صورت پس از ادای گواهی بلافاصله اصحاب دعوا را از [[اظهار|اظهارات]] گواه مطلع می‌سازد.
*{{زیتونی|[[ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}  
== توضیح واژگان ==
 
ارتاب: در لغت به معنای شک آمده‌است در ضمن دادرسی اگر قاضی نسبت به شهود شک داشته باشد آنان را متفرق می‌سازد و پیرامون مشخصات موضوع شهادت از آن‌ها سؤال می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2136020|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref>
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۲۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]


== پیشینه ==
== پیشینه ==
این ماده در قانون ۱۲۹۰ مشابهی نداشته<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797976|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> اما مفاد این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ ذیل ماده ۴۲۰ پیش‌بینی شده بود. ۱۳۹۵۹۰
این ماده در [[قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی|قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰]] مشابهی نداشته<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797976|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> اما در [[ماده ۴۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۱۸|ماده ۴۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] چنین مقرر شده بود که:«‌دادگاه می‌تواند در موقع اداء گواهی یکی از گواه‌ها به اصحاب دعوی یا یکی از آن‌ها امر بکند که از دادگاه خارج شوند برای اینکه آزادی‌ گواه بهتر تأمین شود در این صورت بعد از اداء گواهی دادگاه شخص یا اشخاص خارج شده را برگردانده و گواهی که در غیاب آن‌ها اداء شده آگاه می‌سازد».<ref>[[ماده ۴۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۱۸]]</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
آزادی گواه امری است که به گواه مربوط می‌شود بنابراین اگر دادگاه دستور خارج شدن طرفین پرونده را بدهد اما گواه با این امر مخالفت نماید یا حضور طرفین را بدون اشکال بداند به نظر می‌رسد دادگاه حق اخراج کردن طرفین را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558452|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
عده‌ای معتقدند قید «می‌تواند» نشان از اختیار [[دادرس]] در عمل به این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1253228|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> به عبارت دیگر، قسمت ابتدای این ماده از قواعد مخیره می‌باشد. اما قسمت انتهایی آن [[آمره بودن قانون|آمره]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558444|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> بدین معنا که در صورتی که دادگاه مطابق قسمت اول این ماده گواهی شهود را بدون حضور طرفین دعوا استماع کند، عمل به قسمت انتهایی ماده یعنی اعلام فوری اظهارات گواه به طرفین ضروری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=472488|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> شایان ذکر است که آزادی گواه امری است که به گواه مربوط می‌شود. بنابراین، اگر دادگاه دستور خارج شدن طرفین پرونده را بدهد اما گواه با این امر مخالفت نماید یا حضور طرفین را بدون اشکال بداند به نظر می‌رسد دادگاه [[حق]] اخراج کردن طرفین را ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558452|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  


عده ای معتقدند قید «می‌تواند» نشان از اختیار دادرس در عمل به این ماده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1253228|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> و قسمت ابتدای این ماده از قواعد مخیره می‌باشد. اما قسمت انتهایی آن آمره است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=558444|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
همچنین، نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که قبل از شروع گواهی گواه طرفین باید حضور داشته باشند، چراکه از حقوق طرفین [[جرح|جرح گواه]] بوده و به دلالت [[ماده ۲۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] طرفین باید قبل از شروع گواهی حضور داشته باشند تا در صورت تمایل گواه را جرح نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=458612|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=472476|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


در صورتی که دادگاه مطابق قسمت اول این ماده گواهی شهود را بدون حضور طرفین دعوا استماع کند، عمل به قسمت انتهایی ماده یعنی اعلام فوری اظهارات گواه به طرفین ضروری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=472488|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
== مقالات مرتبط ==


نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که قبل از شروع گواهی گواه طرفین باید حضور داشته باشند چرا که از حقوق طرفین جرح گواه بوده و به دلالت ماده ۲۳۲ ق.ا.د. م طرفین باید قبل از شروه گواهی حضور داشته باشند تا در صورت تمایل گواه را جرح نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=458612|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=472476|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
* [[مطالعه تطبیقی اصل تناظر در حقوق ایران و انگلیس]]


== منابع: ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


خط ۲۴: خط ۲۶:
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:حقوق اصحاب دعوا]]
[[رده:اختیارات قاضی]]
[[رده:شهادت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۳

ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه می‌تواند برای اینکه آزادی گواه بهتر تأمین شود گواهی او را بدون حضور اصحاب دعوا استماع نماید. در این صورت پس از ادای گواهی بلافاصله اصحاب دعوا را از اظهارات گواه مطلع می‌سازد.

مواد مرتبط

پیشینه

این ماده در قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰ مشابهی نداشته[۱] اما در ماده ۴۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ چنین مقرر شده بود که:«‌دادگاه می‌تواند در موقع اداء گواهی یکی از گواه‌ها به اصحاب دعوی یا یکی از آن‌ها امر بکند که از دادگاه خارج شوند برای اینکه آزادی‌ گواه بهتر تأمین شود در این صورت بعد از اداء گواهی دادگاه شخص یا اشخاص خارج شده را برگردانده و گواهی که در غیاب آن‌ها اداء شده آگاه می‌سازد».[۲]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

عده‌ای معتقدند قید «می‌تواند» نشان از اختیار دادرس در عمل به این ماده می‌باشد.[۳] به عبارت دیگر، قسمت ابتدای این ماده از قواعد مخیره می‌باشد. اما قسمت انتهایی آن آمره است.[۴] بدین معنا که در صورتی که دادگاه مطابق قسمت اول این ماده گواهی شهود را بدون حضور طرفین دعوا استماع کند، عمل به قسمت انتهایی ماده یعنی اعلام فوری اظهارات گواه به طرفین ضروری است.[۵] شایان ذکر است که آزادی گواه امری است که به گواه مربوط می‌شود. بنابراین، اگر دادگاه دستور خارج شدن طرفین پرونده را بدهد اما گواه با این امر مخالفت نماید یا حضور طرفین را بدون اشکال بداند به نظر می‌رسد دادگاه حق اخراج کردن طرفین را ندارد.[۶]

همچنین، نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که قبل از شروع گواهی گواه طرفین باید حضور داشته باشند، چراکه از حقوق طرفین جرح گواه بوده و به دلالت ماده ۲۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی طرفین باید قبل از شروع گواهی حضور داشته باشند تا در صورت تمایل گواه را جرح نمایند.[۷][۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797976
  2. ماده ۴۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۱۸
  3. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1253228
  4. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558444
  5. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 472488
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 558452
  7. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 458612
  8. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 472476