ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۴۰ توسط MYaghoubiN (بحث | مشارکت‌ها) (اضافه کردن نظریه مشورتی اصلاح شده به رویه های قضایی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۴۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی: کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند می‌توانند با تراضی یکدیگر منازعه و اختلاف خود را خواه در دادگاه‌ها طرح شده یا نشده باشد و درصورت طرح در هر مرحله ای از رسیدگی باشد، به داوری یک یا چند نفر ارجاع دهند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

داوری (تحکیم): داوری را می‌توان صرف نظر کردن افراد از مداخله مراجع رسمی در قطع و فصل دعاوی مربوط به حقوق خصوصی خودشان و تسلیم شدن آن‌ها به حکومت خصوصی اشخاصی دانسته‌است که از نظر معلومات و اطلاعات فنی یا شهرت به رستگاری و امانت مورد اعتماد آن‌ها هستند.[۱][۲][۳][۴][۵]

پیشینه

«در موردی که وکیل بدون اجازه موکل داور را انتخاب نماید یا به درخواست او مدت حکمیت تمدید شود مورد منطبق با شق ۲ ماده ۲۶ قانون حکمیت بوده و رای داورها ابطال می‌شود.»[۶]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

داوری صرف نظر طرفین از مداخله مراجع رسمی دادگستری در حل و فصل دعاوی مربوط به حقوق خصوصی خودشان و تسلیم شدن ان‌ها به حکومت خصوصی اشخاصی دانسته که از نظر معلومات و اطلاعات فنی یا شهرت به رستگاری و امانت مورد اعتماد آن‌ها هستند.[۷][۸][۹] داوری در قالب قراردادی است که با تراضی طرفین منعقد می‌گردد؛ بنابراین قرارداد داوری لازم الاجرا بوده و باید شرایط عمومی قراردادها را داشته باشد.[۱۰] طرفین داوری باید علاوه بر اهلیت باید حق طرح دعوا نیز داشته باشند، این حق در واقع همان حق مراجعه به مراجع دادگستری به نحوی که این مرجع تکلیف به رسیدگی داشته باشند. وجود این حق فرع بر احراز شرایطی چون داشتن نفع در موضوع مرافعه می‌باشد.[۱۱] در مورد داور نیز داور نیاز به اذن مراجع و مقامات دولتی ندارد، تابع تشریفات دادرسی نمی‌باشد و به عبارتی داورها در رسیدگی تابع قواعد آیین دادرسی نیستند ولی باید شرایط قرارداد داوری را رعایت کنند .[۱۲]

سوابق و مستندات فقهی

زمانی که دو یا چند نفر برای فیصله دادن به اختلافات خود در امور مالی و غیرمالی شخصی را به عنوان حکم و داور انتخاب نموده و اختلاف خود را نزد او مطرح می‌نمایند، این امر را در فقه داوری و تحکیم می‌نامند[۱۳] علامه حلی در کتاب قواعد، مشروعیت داوری را تأیید و مباحثی به آن اختصاص داده‌است.[۱۴] بر مبنای حدیثی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده‌است «صدور حکم داور باید بر اساس عدالت استوار باشد و در غیر این صورت داوران مستوجب خشم خداوند خواهند شد و خداوند تبارک و تعالی داورانی را دوست دارد که حکم داوری را بر مبنای عدالت صادر کنند.»[۱۵]

رویه های قضایی

مقالات مرتبط

منابع:

  1. محمد محمدی خورشیدی. داوری در حقوق ایران (همراه با برگردان قانون داوری به انگلیسی). چاپ 1. بهنامی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3242256
  2. احمد امیرمعزی. داوری بازرگانی بین المللی. چاپ 1. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4921920
  3. محمدهادی بختیاری فر. نقش دادگاه در داوری های ملی و فراملی. چاپ 1. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5264648
  4. یوسف درویشی هویدا. شیوه های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4923420
  5. یوسف درویشی هویدا. شیوه های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4923364
  6. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5538160
  7. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2352424
  8. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 478776
  9. محمد محمدی خورشیدی. داوری در حقوق ایران (همراه با برگردان قانون داوری به انگلیسی). چاپ 1. بهنامی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3242256
  10. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 576352
  11. عباس کریمی و حمیدرضا پرتو. حقوق داوری داخلی. چاپ 2. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4780400
  12. یداله بازگیر. آرای دیوانعالی کشور در امور حقوقی (جلد اول) (صلاحیت، داوری، خسارات، امور حسبی، وقف، معامله، فضولی، تهاتر و غصب). چاپ 2. بازگیر، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1408892
  13. محمد کاکاوند. مجموعه مقالات همایش صدمین سال تاسیس نهاد داوری در حقوق ایران. چاپ 3. مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2823560
  14. سیدمحسن صدرزاده افشار. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی دادگاه های عمومی و انقلاب (جلد اول-دوم-سوم). چاپ 11. جهاد دانشگاهی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2265084
  15. محمد محمدی خورشیدی. داوری در حقوق ایران (همراه با برگردان قانون داوری به انگلیسی). چاپ 1. بهنامی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3242304