ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده ۳۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی: محکوم علیه غایب حق دارد به حکم غیابی اعتراض نماید. این اعتراض واخواهی نامیده می‌شود. دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی قابل رسیدگی است.
توضیح واژگان
واخواهی: در لغت از مصدر واخواستن و به معنای اعتراض و ایرادگرفتن می‌باشد[۱] و در اصطلاح حقوقی اعتراض به حکم غیابی توسط خوانده‌ای که تا کنون امکان و فرصت دفاع را نداشته‌است را واخواهی گویند.[۲]
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
مطابق این ماده چنانچه خوانده نسبت به حکم صادره در مرحله نخستین فرصت و امکان دفاع نداشته واخطاریه به صورت ابلاغ واقعی به وی اعلام نشده باشد می‌تواند نسبت به حکم صادره اعتراض نماید این اعتراض واخواهی نامیده می‌شود.[۳]
تمامی احکام غیابی که دادگاه‌های عمومی و انقلاب در دعوای حقوقی صادر می‌نمایند توسط محکوم علیه غایب، در مهلت مقرر قابل واخواهی می‌باشد.[۴]
کلیه حقوق دفاعی مانند طرح ایرادات (مانند ایراد عدم صلاحیت) و تعرض به اسالت سند و همچنین دفاع ماهوی (دفاع در معنی اخص) مانند ادعای تهاتر، صلح، فسخ، ردخواسته و امثالهم، قابل طرح در مرحله واخواهی می‌باشند.[۵]
حکم غیابی تنها در رسیدگی‌های ترافعی معنی پیدا می‌کند و در دادرسی حسبی که وجود دو طرف مصداق پیدا نمی‌کند، راهی ندارد .(مانند تصمیم دادگاه در خصوص تقسیم ترکه)[۶]
رویه قضایی
- رای وحدت رویه شماره 83 مورخ 1353/09/20 هیات عمومی دیوان عالی کشور (قابلیت اعتراض حکم غیابی صادر از دادگاه بخش در دعوی به خواسته کم‌تر از بیست هزار )
- رای دادگاه درباره اعتبار سفته سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۷۰۷)
- رای دادگاه درباره ادعای سفید امضا بودن سند مستند دعوی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۱۲۴۷)
- رای دادگاه درباره ادعای عدم اصالت سند همراه با ادعای پرداخت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۷۷۳)
- رای دادگاه درباره استرداد لاشه چک علیرغم عدم پرداخت کامل آن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۱۴۲۹)
- رای دادگاه درباره ادعای همزمان جعل و پرداخت وجه چک (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۴۹۱)
- رای دادگاه درباره اثر فوت صادرکننده چک در تعلق خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۰۰۱۴)
منابع:
- ↑ نشریه دادرسی شماره 46 مهر و آبان 1383. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1980256
- ↑ امیرحسین رضایی نژاد. آیین دادرسی مدنی شیوه های عادی شکایت از آرا (پژوهش و واخواهی). چاپ 1. اندیشگران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3493796
- ↑ امیرحسین رضایی نژاد. آیین دادرسی مدنی شیوه های عادی شکایت از آرا (پژوهش و واخواهی). چاپ 1. اندیشگران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3482780
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1345732
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1345892
- ↑ امیرحسین رضایی نژاد. آیین دادرسی مدنی شیوه های عادی شکایت از آرا (پژوهش و واخواهی). چاپ 1. اندیشگران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3484440