ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۳ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۲۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی: کارشناس مکلف به قبول امر کارشناسی که از دادگاه به او ارجاع شده می‌باشد، مگر این که دارای عذری باشد که به تشخیص دادگاه موجه شناخته شود، در این صورت باید قبل از مباشرت به کارشناسی مراتب را به‌طور کتبی به دادگاه اعلام دارد. موارد معذور بودن کارشناس همان موارد معذور بودن دادرس است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

عذر: به معنای بازداشتن و بهانه‌ای است که برای رفع گله آورده می‌شود.[۱] عذر موجه: عذر موجه [ ع ُ رِ مُ ] ( ترکیب وصفی ، اسم مرکب ) عذر پسندیده و مقبول، بهانه ای با دلیل و درست. جهاتی  است که از نظر قانونی و عقلی برای عدم انجام تکلیف مقرر قانونی، مورد پذیرش مقام صالح بررسی کننده عذر قرار گیرد. چنانکه در قانون آیین دادرسی مدنی برای عدم حضور در جلسه رسیدگی یا اعتراض در موعد مقرر، عذر موجه پیش بینی شده است مانند فوت والدین یا حوادث قهری یا در قانون نظام صنفی، افراد صنفی مکلف به قیمت گذاری کالا و خدمت وارداتی می‌باشند  مگر این که دارای عذر موجه باشند که در مورد اخیر تشخیص عذر موجه با وزارت بازرگانی است.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 261 قانون آیین دادرسی مدنی

قسمت اول این ماده تأکیدی است بر ماده ۱۵ قانون راجع به کارشناسان رسمی سال ۱۳۱۷ که در آن لزوم قبول امور محوله به کارشناس بیان شده‌است.[۳][۴] شایان ذکر است که جهات رد کارشناس با جهات رد دادرس مشترک می‌باشد، اما با توجه به این ماده علاوه بر جهات رد مندرج در ماده ۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی که کارشناسی را ممنوع می‌نماید در صورت عذرهایی ماننند بیماری مؤثر یا مسافرت ضروری نیز می‌تواند از پذیرش کارشناسی خودداری نماید. مطابق تبصره ۲ ماده ۱۸ قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری در صورتی که کارشناس بدون عذر موجه کارشناسی را نپذیرد متخلف محسوب شده و به مجازات انتظامی موضوع این قانون محکوم می‌شود.[۵] مطابق ماده ۱۲ لایحه قانونی مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی نیز، در صورت وجود جهات رد، هرگاه کارشناس شخصاً آن را اعلام نکند و در امر کارشناسی اظهار نظر نماید، متخلف محسوب و به مجازات انتظامی محکوم می‌شود.[۶]

مصادیق و نمونه ها

مصادیق عذر موجه کارشناس می‌توانند مانند: کارشناس اعلام دارد که چون فرزندم خارج از کشور مشغول تحصیل می‌باشد و باید به ملاقات او بروم.[۷] قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از هر طبقه، از مصادیق عذر موجه است. مثلاً یکی از اصحاب دعوا پدر ومادر، فرزند یا نوه، پدر بزرگ، مادربزرگ، خواهر یا برادر، عمو یا دایی، خاله یا عمه، همسر یا مادرخانم یا پدرخانم باشد.[۸]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 261 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. کارشناس موظف به قبول کارشناسی ارجاعی از دادگاه است.
  2. امکان عذرآوری برای کارشناس وجود دارد.
  3. تشخیص موجه بودن عذر با دادگاه است.
  4. اعلام عذر باید به صورت کتبی و قبل از شروع کارشناسی باشد.
  5. موارد معذور بودن کارشناس مشابه موارد معذور بودن دادرس است.

رویه های قضایی

منابع

  1. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 572460
  2. ماده ۶۲ قانون نظام صنفی کشور
  3. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 459124
  4. یداله بازگیر. تشریفات دادرسی مدنی در آرای دیوانعالی کشور (رسیدگی به دلایل و احکام راجع به آنها). چاپ 1. فردوسی، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1865440
  5. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1340444
  6. یداله بازگیر. تشریفات دادرسی مدنی در آرای دیوانعالی کشور (رسیدگی به دلایل و احکام راجع به آنها). چاپ 1. فردوسی، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1865416
  7. رحمت اله نوروزی فیروز. کارشناسی در حقوق ایران. چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5232544
  8. رحمت اله نوروزی فیروز. کارشناسی در حقوق ایران. چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5232612